Cevap : Indirimli Kurumlar Vergisi(teşvikte)

**Şengül Şirin** · 09-23-2009

Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranları aşağıda belirtilmiştir

Bölgeler

Bölgesel Uygulama

Büyük Ölçekli Yatırımlar

Yatırıma katkı oranı (%)

Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%)

Yatırıma katkı oranı (%)

Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%)

I

10

25

II

15

40

30

40

III

20

60

40

60

IV

25

80

45

80

Ancak, teşvik belgesi kapsamında 31

12

2010 tarihine kadar yatırıma başlanması[1] hâlinde aşağıda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanacaktır

Bölgeler

Bölgesel Uygulama

Büyük Ölçekli Yatırımlar

Yatırıma katkı oranı (%)

Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%)

Yatırıma katkı oranı (%)

Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%)

I

20

50

30

50

II

30

60

40

60

III

40

80

50

80

IV

60

90

70

90

iKatkı Payının Hesaplanmasında Dikkate Alınmayacak Harcamalar

Tebliğ uyarınca arazi-arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar yatırıma katkı tutarının tespitinde dikkate alınmayacak ve bu harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamayacaktır

jYatırımın Devri Halinde Uygulama

Kanunda yatırımın faaliyete geçmesinden önce veya sonra devri halinde uygulamanın nasıl olacağı açıklanmıştır

Buna göre yatırımın faaliyete geçmesinden önce devir halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanacaktır

Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devir halinde ise indirimli vergi oranından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanacaktır

kKurumlar Vergisi Kanununda Bakanlar Kuruluna Verilen Yetkiler

Kanunda Bakanlar Kuruluna kimi yetkiler verilmiştir

Bu yetkiler aşağıda sırası ile belirtilmiştir

-İstatistikî bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir ve sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri gruplandırmaya ve gruplar itibarıyla teşvik edilecek sektörleri ve bunlara ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye,

-Her bir il grubu için yatırıma katkı oranını % 25i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirasını aşan büyük ölçekli yatırımlarda ise % 45�i geçmemek üzere belirlemeye, kurumlar vergisi oranını % 90a kadar indirimli uygulatmaya,

-Yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır

4 UYGULAMA

aVerilerin Ortaya Konulması

- Bir anonim şirket Kocaelide ilaç üretimi için teşvik belgesi almıştır

- Yatırıma 2009 yılının 12

ayında başlanmış (teşvik belgesi için Müsteşarlığa veya sanayi odasına müracaat edilmiş, arsa tedarik edilip inşaata başlanmış ve bu ay itibariyle teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırımın en az %10u geçekleşmiş) olup, 2011 yılının Nisan ayında yatırım tamamlanmış ve yatırımın işletilmesine geçilmiş diğer bir deyişle kapasite raporu alınarak, teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmıştır

- Gerçekleşen sabit yatırım tutarı 6

500

000 TLdir

- Arazi-arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamaların tutarı 1

000

000 TLdir

- 2011 yılının 9

ayında oluşan geçici vergi matrahı (ilk iki geçici vergi döneminde matrah oluşmadığı varsayımıyla) 1

200

000 TLdir

bVerilere Göre Tespitler

- I

Bölgede yer alan ilde, söz konusu yatırıma indirimli kurumlar vergisi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve yatırım yeri tahsisi için en az sabit yatırım tutarı, Karar ekindeki listede 5

000

000 TL olarak belirlenmiştir

- Gerçekleşen sabit yatırım tutarı, Kocaelide ilaç üretimi için öngörülen asgari yatırım tutarının üstünde (6

500

000 TL) olduğundan işletme indirimli kurumlar vergisi desteğinden faydalanabilecektir

- Yatırımın işletilmesine 2011 yılı içinde başlanıldığından 2011 yılı geçici vergi ve kurumlar vergisi beyannamelerinde vergi indiriminden işletme faydalanabilecektir

- Yatırıma 2010 yılı sonuna kadar başlanıldığından yatırıma katkı oranı %20, kurumlar vergisi indirim oranı %50 olacaktır

cHesaplamalar

-Yatırıma Katkı Tutarının Hesaplanması

1

Toplam Sabit Yatırım Tutarı

6

500

000 TL

2

Hesaplamada Dikkate Alınamayacak Harcama

1

000

000 TL

3

Yatırıma Katkı Tutarının Matrahı ((1)-(2))

5

500

000 TL

4

Yatırıma Katkı Oranı

%20

5

Yatırıma Katkı Tutarı ((3)x(4))

1

100

000 TL

Yatırıma katkı payı 1

100

000 TL olarak hesaplandığı için, geçici vergi ve kurumlar vergisi beyannamelerinde bu tutar indirim konusu yapılacaktır

Kurumlar vergisi indirimi oranı %50 olduğundan hesaplanacak geçici vergi ya da kurumlar vergisinin %50si, indirim toplamı 1

100

000 TLye ulaşıncaya kadar, beyannamelerde indirim konusu yapılacaktır

1

Geçici Vergi Matrahı

1

200

000 TL

2

GeçiciVergi Tutarı ((1)x%20)

240

000 TL

3

Vergi İndirim Oranı

%50

4

İndirilecek Vergi ((2)x(3))

120

000 TL

5

Ödenecek Vergi ((2)-(4))

120

000 TL

Görüldüğü üzere hesaplanan verginin yarısı olan 120

000 TL ödenmeyerek, yatırıma 120

000 TL Devlet tarafından katkı sağlanmıştır

Ancak halen bu şekilde devletin 980

000 TL (1

100

000-120

000) daha vergi tahsil etmeyerek katkı sağlamaya devam etmesi gerekmektedir

Örnekte kurumlar vergisi indirim oranı %50 iken, indirimli kurumlar vergisi oranı %10 ( %20 kurumlar vergisi oranıx (1-0,5)) olmuştur

5 SONUÇ

Bölgesel ve sektörel yatırımların teşvikinde, gelir ve kurumlar vergisi özendirme amacıyla yeniden kullanılmaya başlanmıştır

Bu kapsamda indirimli kurumlar vergisi müessesesi ihdas edilmiş ve yürürlüğe konulmuştur

Söz konusu müessese 2010 yılı sonuna kadar başlayacak yatırımlar için ciddi ayrıcalıklar içermektedir

Yatırım yapmak isteyen işletmelerin vergi indirimleri dâhil, diğer desteklerden faydalanmak suretiyle yatırımlarını gerçekleştirmeleri önem arz etmektedir

Bu sebeple yatırım öncesinde, özendirme önlemleri ile ilgili gerekli araştırmanın yapılması kaçınılmaz hale gelmiştir

[1] Tebliğe göre teşvik belgesinde öngörülen yatırıma başlama tarihi teşvik belgesi için Müsteşarlığa veya sanayi odasına müracaat tarihi olup, yatırıma başlanıldığının kabul edilebilmesi için, arazi-arsa alımı, altyapının hazırlanması, inşaata başlama, makine ve teçhizat temini gibi harcamalardan bir veya birkaçının gerçekleştirilmesi şarttır

Ancak harcama tutarının; bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar için teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırımın en az %10u, büyük ölçekli yatırımlar için ise en az 5 milyon Türk Lirası olması halinde yatırıma başlanılmış sayılır

09-23-2009	#3
Şengül Şirin	Cevap : Indirimli Kurumlar Vergisi(teşvikte) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranları aşağıda belirtilmiştir Bölgeler Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar Yatırıma katkı oranı (%) Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) Yatırıma katkı oranı (%) Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) I 10 25 25 25 II 15 40 30 40 III 20 60 40 60 IV 25 80 45 80 Ancak, teşvik belgesi kapsamında 31122010 tarihine kadar yatırıma başlanması[1] hâlinde aşağıda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanacaktır Bölgeler Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar Yatırıma katkı oranı (%) Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) Yatırıma katkı oranı (%) Kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı (%) I 20 50 30 50 II 30 60 40 60 III 40 80 50 80 IV 60 90 70 90 *iKatkı Payının Hesaplanmasında Dikkate Alınmayacak Harcamalar* Tebliğ uyarınca arazi-arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar yatırıma katkı tutarının tespitinde dikkate alınmayacak ve bu harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamayacaktır *jYatırımın Devri Halinde Uygulama* Kanunda yatırımın faaliyete geçmesinden önce veya sonra devri halinde uygulamanın nasıl olacağı açıklanmıştır Buna göre yatırımın faaliyete geçmesinden önce devir halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanacaktır Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devir halinde ise indirimli vergi oranından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanacaktır *kKurumlar Vergisi Kanununda Bakanlar Kuruluna Verilen Yetkiler* Kanunda Bakanlar Kuruluna kimi yetkiler verilmiştir Bu yetkiler aşağıda sırası ile belirtilmiştir -İstatistikî bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir ve sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri gruplandırmaya ve gruplar itibarıyla teşvik edilecek sektörleri ve bunlara ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye, -Her bir il grubu için yatırıma katkı oranını % 25i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirasını aşan büyük ölçekli yatırımlarda ise % 45�i geçmemek üzere belirlemeye, kurumlar vergisi oranını % 90a kadar indirimli uygulatmaya, -Yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır 4 UYGULAMA *aVerilerin Ortaya Konulması* - Bir anonim şirket Kocaelide ilaç üretimi için teşvik belgesi almıştır - Yatırıma 2009 yılının 12 ayında başlanmış (teşvik belgesi için Müsteşarlığa veya sanayi odasına müracaat edilmiş, arsa tedarik edilip inşaata başlanmış ve bu ay itibariyle teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırımın en az %10u geçekleşmiş) olup, 2011 yılının Nisan ayında yatırım tamamlanmış ve yatırımın işletilmesine geçilmiş diğer bir deyişle kapasite raporu alınarak, teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmıştır - Gerçekleşen sabit yatırım tutarı 6500000 TLdir - Arazi-arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamaların tutarı 1000000 TLdir - 2011 yılının 9 ayında oluşan geçici vergi matrahı (ilk iki geçici vergi döneminde matrah oluşmadığı varsayımıyla) 1200000 TLdir *bVerilere Göre Tespitler* - I Bölgede yer alan ilde, söz konusu yatırıma indirimli kurumlar vergisi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve yatırım yeri tahsisi için en az sabit yatırım tutarı, Karar ekindeki listede 5000000 TL olarak belirlenmiştir - Gerçekleşen sabit yatırım tutarı, Kocaelide ilaç üretimi için öngörülen asgari yatırım tutarının üstünde (6500000 TL) olduğundan işletme indirimli kurumlar vergisi desteğinden faydalanabilecektir - Yatırımın işletilmesine 2011 yılı içinde başlanıldığından 2011 yılı geçici vergi ve kurumlar vergisi beyannamelerinde vergi indiriminden işletme faydalanabilecektir - Yatırıma 2010 yılı sonuna kadar başlanıldığından yatırıma katkı oranı %20, kurumlar vergisi indirim oranı %50 olacaktır *cHesaplamalar* -Yatırıma Katkı Tutarının Hesaplanması 1 Toplam Sabit Yatırım Tutarı 6500000 TL 2 Hesaplamada Dikkate Alınamayacak Harcama 1000000 TL 3 Yatırıma Katkı Tutarının Matrahı ((1)-(2)) 5500000 TL 4 Yatırıma Katkı Oranı %20 5 Yatırıma Katkı Tutarı ((3)x(4)) 1100000 TL Yatırıma katkı payı 1100000 TL olarak hesaplandığı için, geçici vergi ve kurumlar vergisi beyannamelerinde bu tutar indirim konusu yapılacaktır Kurumlar vergisi indirimi oranı %50 olduğundan hesaplanacak geçici vergi ya da kurumlar vergisinin %50si, indirim toplamı 1100000 TLye ulaşıncaya kadar, beyannamelerde indirim konusu yapılacaktır 1 Geçici Vergi Matrahı 1200000 TL 2 GeçiciVergi Tutarı ((1)x%20) 240000 TL 3 Vergi İndirim Oranı %50 4 İndirilecek Vergi ((2)x(3)) 120000 TL 5 Ödenecek Vergi ((2)-(4)) 120000 TL Görüldüğü üzere hesaplanan verginin yarısı olan 120000 TL ödenmeyerek, yatırıma 120000 TL Devlet tarafından katkı sağlanmıştır Ancak halen bu şekilde devletin 980000 TL (1100000-120000) daha vergi tahsil etmeyerek katkı sağlamaya devam etmesi gerekmektedir Örnekte kurumlar vergisi indirim oranı %50 iken, indirimli kurumlar vergisi oranı %10 ( %20 kurumlar vergisi oranıx (1-0,5)) olmuştur 5 SONUÇ Bölgesel ve sektörel yatırımların teşvikinde, gelir ve kurumlar vergisi özendirme amacıyla yeniden kullanılmaya başlanmıştır Bu kapsamda indirimli kurumlar vergisi müessesesi ihdas edilmiş ve yürürlüğe konulmuştur Söz konusu müessese 2010 yılı sonuna kadar başlayacak yatırımlar için ciddi ayrıcalıklar içermektedir Yatırım yapmak isteyen işletmelerin vergi indirimleri dâhil, diğer desteklerden faydalanmak suretiyle yatırımlarını gerçekleştirmeleri önem arz etmektedir Bu sebeple yatırım öncesinde, özendirme önlemleri ile ilgili gerekli araştırmanın yapılması kaçınılmaz hale gelmiştir [1] Tebliğe göre teşvik belgesinde öngörülen yatırıma başlama tarihi teşvik belgesi için Müsteşarlığa veya sanayi odasına müracaat tarihi olup, yatırıma başlanıldığının kabul edilebilmesi için, arazi-arsa alımı, altyapının hazırlanması, inşaata başlama, makine ve teçhizat temini gibi harcamalardan bir veya birkaçının gerçekleştirilmesi şarttır Ancak harcama tutarının; bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar için teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırımın en az %10u, büyük ölçekli yatırımlar için ise en az 5 milyon Türk Lirası olması halinde yatırıma başlanılmış sayılır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır