Şengül Şirin
|
Asgari Geçim İndirimi
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ
Ülkemiz bütçesinin yaklaşık % 80 �ini vergi gelirleri oluşturmaktadır Toplam vergi gelirlerinin % 30 �u gelir ve kurumlar vergisi gibi dolaysız vergilerden, % 70 �i ise kdv ve ötv gibi dolaylı vergilerden sağlanmaktadır
Gelir üzerinden alınan vergilerin yarısından fazlasını ise ücretlilerin ödedikleri vergiler oluşturmaktadır Mevcut vergi sistemimizde, ücret geliri elde edenler, brüt maaşı üzerinden (işçi sigorta hissesi düşüldükten sonra) % 15 ile % 35 arasında gelir vergisi ödemektedirler
Şu anda 585 YTL olan brüt asgari ücret üzerinden yasal kesintiler düşüldüğünde net asgari ücret 419,15 YTL olarak hesaplanmaktadır
Ülkemizde vergi yasaları genelde siyasi iktidarın tercih ve talimatı üzerine masa başında mevzuatı iyi bilen meslektaşlarımız tarafından hazırlanır Bu çerçevede yeni çıkarılmış bir vergi kanununda eksiklik veya yanlışlık vardır diyemeyiz Önemli olan yeni kanunun uygulanabilir olup olmadığıdır
5615 sayılı Kanun ile uzun zamandır uygulanmakta olan ücretlilere vergi iadesi sistemine 31 12 2006 tarihi itibariyle son verilmiş ve 01 01 2008 tarihinde uygulanmak üzere �asgari geçim indirimi� adı altında yeni bir sistem getirilmiş bulunmaktadır 2008 yılı Ocak ayında başlayacak olan asgari geçim indirimi özel sektörde nasıl uygulanacaktır Sorunun temeli yeni indirim mekanizmasının yarı yarıya kayıt dışılığın olduğu bir sistemde çalışanlarının ücretlerine ne ölçüde yansıyacağındadır
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen 32 maddeye göre asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50�si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10�u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5�i esas alınarak hesaplanacaktır
Asgari geçim indirimi sisteminin 2008 yılı başından geçerli olmak üzere nasıl işleyeceğini şu anda uygulanan brüt asgari ücret tutarına uyarlayarak hesapladığımızda ücretlinin gelirinde azami 74,19 YTL artış meydana gelmektedir Aşağıdaki örnekte asgari ücretlinin eşinin çalışmadığı ve 18 yaşından küçük dört çocuğu olduğu varsayılmıştır
Asgari Geçim İndirimi Tutarının Tespiti
Matrah
Sayı
Oran
Tutar
Kendisi İçin
585,00 1 50,0% 292,5 Eşi İçin
585,00 1 10,0% 58,5 İlk 2 Çocul İçin
585,00 2 7,5% 87,75 Diğer İki Çocuk İçin
585,00 2 5,0% 58,5
497,25
Uygulanacak asgari geçim indiriminin asgari ücretlinin bordrosuna uygulanması halinde gelir vergisi matrahı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır
Gelir Vergisi Matrahı = Brüt Ücret � (SSK İşçi Primi + İşsizlik Primi + Asgari Geçim İndirimi)
Gelir Vergisi Matrahı = 585 � (81,90 + 5,85 + 497,25)
Gelir Vergisi Matrahı = 0
Eski ve yeni uygulamada ücret bordrosu ise şu şekilde olacaktır
Eski
Uygulama Yeni
Uygulama Brüt Ücret
585,00 585,00 SSK Primi İşçi Hissesi
81,90 81,90 İşsizlik Sig İşçi Hissesi
5,85 5,85 Gelir Vergisi Matrahı
497,25 0,00 Gelir Vergisi
74,59 0,00 Damga Vergisi
3,51 3,51 Kesintiler Toplamı
165,85 91,26 Net Ücret
419,15 493,74
SSK Primi İşveren Gissesi
114,08 114,08 İşsizlik Sig İşveren Hissesi
11,7 11,7 İşçinin İşverene Toplam Maliyeti
710,78 710,78
Net Ücret Artışı
74,59
|