Arsa (Kat) Karşılığı Inşaat Işlerinde örnek Maliyetleme

**Şengül Şirin** · 01-17-2018

Arsa (Kat) karşılığı inşaat işlerinde örnek maliyetleme (Cengiz Türk)

ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE ÖRNEK MALİYETLEME

İnşaat Taahhüt ve Onarım İşleri yapan şirketin arsa karşılığı arsa sahibine daire vererek inşaat yapmaktadır

İşletmenin maliyetleri aşağıdaki gibidir

Arsa sahibine 2 daire 2 iş yeri arsa karşılığı verilecektir

150

İMM HS

arsa olmadığı

730 G

Ü

M HS

hiç bir gider olmadığı
720

DİG HS

=850

000 TL
730

GÜG HS=150

000 TL

Olan işletmenin kat karşılığı inşaat maliyetlerinin hesaplanma yöntemi şu şekildedir

1

ARSA MALİYETİNİN KAYDI

Şirket arsayı nazım hesaplarda emsal veya noter bedeliyle kaydetmeli

———————– /——————–
900 Teslim alınan arsalar hs

?????
950 Arsa teslim edenler hs

????????
——————— / ————————-

150 hs

arsa olmadığı ve 730 G

Ü

M

olmadığı varsayılarak İnşaat üretim maliyeti (arsa hariç) şöyle hesaplanacaktır;

İnşaat Üretim Maliyeti= Önceki Dönem Maliyeti+Dönem Maliyetleri ( DİMM+DİG+GÜG)

= 850

000+150

000

= 1

000

000
İnşaat Üretim Miktarı (daire)= 130 m2 X 9 daire= 1

170 m2

İnşaat Üretim Miktarı( işyeri)= 150 m2 X 2 işyeri= 300 m2

Toplam İnşaat Miktarı = 1

470 m2

Birim İnşaat Maliyeti= 1

000

000/ 1

470= 680,27 / m2

Arsa sahibi X’E Verilecek Daire ve İşyerlerinin Maliyeti
Daireler alanı = 2 daire X 100 m2 = 260 m2

İşyerleri alanı =2 işyeri X1 50 m2 = 300 m2

Toplam 560 m2

Arsa Maliyeti= X’e verilecek alanların alanı X Birim Maliyet
Daire maliyeti 260 m2 X 680,27 / m = 176

870,20
İşyeri maliyeti 300 m2 X 680,27 / m = 204

081

Toplam Maliyet 560m2 X 680,27 / m2 = 380

951,20 tl

Gerçek kişilere ait arsalar için Katma Değer Vergisi hesaplanmaz

Arsa maliyeti muhasebe kaydı:
—————————— / ———————————–
150 İ

M

HS

380

951
336 DİĞER BORÇLAR HS

380

951
336,01 X arsa sahibi
—————————— / ———————————–

—————————— / ———————————–
710 D

İ

M

HS

380

951
150 İ

M

HS

380

951
—————————— / ———————————–

Nazım hesapları ters çevirip kapatmak

———————– /——————–
950 Arsa teslim edenler hs

????????

900 Teslim alınan arsalar hs

?????
——————— / ————————-

2

İNŞAAT MALİYETİNİN BULUNMASI VE KAYDI

İşletmeye kalan inşaat işlerinin maliyeti şöyle olacaktır

İnşaat Üretim Maliyeti= Önceki Dönem Maliyeti+Dönem Maliyetleri ( DİMM+DİG+GÜG)

= 850

000+150

000

= 1

000

000

Arsa Payı Hariç İşletmeye Kalan Yerler Maliyeti= Toplam Maliyet- Arsa Sahibine Verilen Yer Mal

1

000

000-380

951= 619

049
Arsa Payı Dahil İşletmeye Kalan Yer Maliyeti= 619

049 + 380

951= 1

000

000

İnşaat işletmesine arsa (kat) karşılığı yapılan inşaat işinden 6 daire kalmıştır

Daire alanı (m2 ) = 6 daire X 130 m2 = 780 m2

Birim (m2 ) inşaat maliyeti = İnşaat maliyeti / İnşaat alanı
= 1

000

000 / 780 m2=1

282,05 / m2

1 Daire maliyeti = Daire alanı X Birim fiyatı
= 130 m2X1

282,05 / m2 = 166

666,50
Toplam daire maliyeti= 166

666,50 X 6 daire = 999

999 (1 milyon yazalım)

İnşaat tamamlandıktan sonra yapılacak kayıtlar şöyle olacaktır;

—————————— / ———————————–
151 Yar

mamul ve üret

hs

1

380

951

711 D

İ

M

YANS

HS

1

280

951
711,01

???? gid

850,000
711,02

arsa malyt

380

951
721 İŞÇ

GİD

YANS

HS

150

000
—————————— / ———————————–
—————————— / ———————————–
711 D

İ

M

YANS

HS

1

230

951
711,01

???? gid

850,000
711,02

arsa malyt

380

951
721 İŞÇ

GİD

YANS

HS

150

000

710 D

İ

M

HD

1

280

951
710,01

???? gid

850,000
710,02

arsa malyt

380

951
720

D

İŞÇİLİK GD

HS 150

000
—————————— / ———————————–

3

TAMAMLANAN İNŞAATLARIN STOKLARA ALNMASI:
—————————— / ———————————–
152 MAMULLER HS

1

380

951
152

01

Arsa karşılığı verilen gayri menkl

01

Daireler

176

870,20
02

İşyerleri

204

081
152

02

İşletmeye kalan gayri menkl

01

Daireler

1

000

000
151 Yar

mamul ve üret

hs

1

380

951
—————————— / ———————————–
4

ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNİN TESLİMİ

Teslimlerde arsa sahibiyle anlaşmaya kalmak üzere kdv yi kim öderse ödesin kesin kez teslimlerin durumuna göre kdv hesaplanır

V

U

K

267 MADDE ye göre toplan satışlar için % 5 emsal bedel hesaplanıp matraha ilave edilir

Bu hesaplama sadece kdv’nin hesplanması içindir

DAİRELER 150m2 kadar kdv % 1
İŞYERLERİ 150m2 ve üzeri % 18 dir

DAİRELERİN MALİYETİ

Arsa sahibi X’e teslim edilecek işyeri ve daireler için fatura düzenlenecektir

Daireler 150 m2 altında olduğunda uygulanacak KDV oranı %1’dir

Daireler için düzenlenecek fatura tutarı şöyle belirlenecektir;

Dairelerin inşaat maliyeti 176

870,20

Toplam Maliyet 176

870,20

Emsal Bedeli (%5) (176

870,20X %5) 8

843,51

Katma Değer Vergisi Matrahı 185

713,71

Katma Değer Vergisi (%1) 1

857,14

İŞYERLERİN MALİYETİ

Arsa sahibi X’e teslim edilecek işyeri için düzenlenecek faturada uygulanacak KDV oranı %18’dir

İşyerleri için düzenlenecek fatura tutarı şöyle belirlenecektir;

İşyerleri inşaat maliyeti 204

081

Toplam Maliyet 204

081

Emsal Bedeli (%5) (204

081X %5) 10

204

Katma Değer Vergisi Matrahı 214

285,10

Katma Değer Vergisi (%18) 38

571,31

Bu bilgilere göre düzenlenecek fatura toplam tutarı şu şekilde olacaktır

Daire Maliyeti 176

870,20

İşyeri Maliyeti 204

081

TOPLAM MALİYET 380

951,20

Katma Değer Vergisi

% 1 KDV 10

204

% 18 KDV 38

571,31

TOPLAM 48

775,31

Arsa (kat) karşılığı inşaat işi yapan işletme arsa payı karşılığı bağımsız yerleri, gayrimenkulleri teslim
ettiğinde yapacağı kayıt şöyle olacaktır; ( inşaat işletmesi sözleşme gereği arsa karşılığında Arsa sahibi X’e teslim 2 daire ve 2 işyeri teslimi yapmıştır

)

Arsa sahibine arsaların teslimi
—————————— / ———————————–
120 ALICILAR 429

726,51
veya
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS

429

726,51
336,01 X arsa sahibi

429

726,51

600

Yurt içi satışlar 380

951,20
600

01

Arsa karşılığı verilen gayri menkl

01

Daireler

176

870,20
02

İşyerleri

204

081
391 HESP

KDV

HS

48

775,31
391

01

% 1 KDV 10

204
391,02

% 18 KDV 38

571,31
—————————— / ———————————–

Arsa sahibine arsaların maliyeti
—————————— / ———————————–
620 Satılan mamüllerin maliyeti hs

380

951,20
620

01

Arsa karşılığı verilen gayri menkl

01

Daireler

176

870,20
02

İşyerleri

204

081

152 MAMULLER HS

380

951,20
152

01

Arsa karşılığı verilen gayri menkl

01

Daireler

176

870,20
02

İşyerleri

204

081
—————————— / ———————————–
Hesapların Kapatılması

Katma Değer Vergisinin sözleşme gereği arsa sahibinden tahsil edilmesi durumunda yapılacak kayıt
şöyle olacaktır;

—————————— / ———————————–
102 BANKALAR 48

775,31
336 DİĞER BORÇLAR HS

380

951,20
336,01 X arsa sahibi

136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS

429

726,51
136,01 X arsa sahibi

429

726,51
—————————— / ———————————–

İNŞAAT YAPAN İŞLETMENİN GAYRİMENKULLERİN SATIŞI

1dairenin birim maliyeti= 1

000

000 / 6 = 166

667
İşletme 200

000 tl + kdv yebanka tarafından tahsil edilerek satmış olsun

—————————— / ———————————–
102 BANKALAR 1

212

000
600

Yurt içi satışlar 1

200

000
600

01

Daireler

1

200

000
391 HESP

KDV

HS

12

000
391

01

% 1 KDV 12

000
—————————— / ———————————–
Arsa sahibine arsaların maliyeti
—————————— / ———————————–
620 Satılan mamüllerin maliyeti hs

1

000

000
620

01

işletmeye ait gayri menkl

1

000

000
01

Daireler

1

000

000

152 MAMULLER HS

1

000

000
152

02

İşletmeye kalan gayri menkl

01

Daireler

1

000

000
—————————— / ———————————–
5

DÖNEM SONU KARI

Aradaki yansıtma hesapları bilerek yapılmadı

—————————— / ———————————–
690 DÖN

KAR VEYA ZARARI 200

000
590 DÖNEM KARI 200

000
—————————— / ———————————–

Cengiz TÜRK
SMMM-SPK Lisanslı Bağımsız Denetçi

01-17-2018	#1
Şengül Şirin	Arsa (Kat) Karşılığı Inşaat Işlerinde örnek Maliyetleme Arsa (Kat) karşılığı inşaat işlerinde örnek maliyetleme (Cengiz Türk) ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE ÖRNEK MALİYETLEME İnşaat Taahhüt ve Onarım İşleri yapan şirketin arsa karşılığı arsa sahibine daire vererek inşaat yapmaktadırİşletmenin maliyetleri aşağıdaki gibidirArsa sahibine 2 daire 2 iş yeri arsa karşılığı verilecektir 150İMM HSarsa olmadığı 730 GÜM HShiç bir gider olmadığı 720DİG HS =850000 TL 730GÜG HS=150000 TL Olan işletmenin kat karşılığı inşaat maliyetlerinin hesaplanma yöntemi şu şekildedir 1ARSA MALİYETİNİN KAYDI Şirket arsayı nazım hesaplarda emsal veya noter bedeliyle kaydetmeli ———————– /——————– 900 Teslim alınan arsalar hs ????? 950 Arsa teslim edenler hs ???????? ——————— / ————————- 150 hsarsa olmadığı ve 730 GÜM olmadığı varsayılarak İnşaat üretim maliyeti (arsa hariç) şöyle hesaplanacaktır; İnşaat Üretim Maliyeti= Önceki Dönem Maliyeti+Dönem Maliyetleri ( DİMM+DİG+GÜG) = 850000+150000 = 1000000 İnşaat Üretim Miktarı (daire)= 130 m2 X 9 daire= 1170 m2 İnşaat Üretim Miktarı( işyeri)= 150 m2 X 2 işyeri= 300 m2 Toplam İnşaat Miktarı = 1470 m2 Birim İnşaat Maliyeti= 1000000/ 1470= 680,27 / m2 Arsa sahibi X’E Verilecek Daire ve İşyerlerinin Maliyeti Daireler alanı = 2 daire X 100 m2 = 260 m2 İşyerleri alanı =2 işyeri X1 50 m2 = 300 m2 Toplam 560 m2 Arsa Maliyeti= X’e verilecek alanların alanı X Birim Maliyet Daire maliyeti 260 m2 X 680,27 / m = 176870,20 İşyeri maliyeti 300 m2 X 680,27 / m = 204081 Toplam Maliyet 560m2 X 680,27 / m2 = 380951,20 tl Gerçek kişilere ait arsalar için Katma Değer Vergisi hesaplanmaz Arsa maliyeti muhasebe kaydı: —————————— / ———————————– 150 İMMHS 380951 336 DİĞER BORÇLAR HS 380951 336,01 X arsa sahibi —————————— / ———————————– —————————— / ———————————– 710 DİMMHS 380951 150 İMMHS 380951 —————————— / ———————————– Nazım hesapları ters çevirip kapatmak ———————– /——————– 950 Arsa teslim edenler hs ???????? 900 Teslim alınan arsalar hs ????? ——————— / ————————- 2İNŞAAT MALİYETİNİN BULUNMASI VE KAYDI İşletmeye kalan inşaat işlerinin maliyeti şöyle olacaktır İnşaat Üretim Maliyeti= Önceki Dönem Maliyeti+Dönem Maliyetleri ( DİMM+DİG+GÜG) = 850000+150000 = 1000000 Arsa Payı Hariç İşletmeye Kalan Yerler Maliyeti= Toplam Maliyet- Arsa Sahibine Verilen Yer Mal 1000000-380951= 619049 Arsa Payı Dahil İşletmeye Kalan Yer Maliyeti= 619049 + 380951= 1000000 İnşaat işletmesine arsa (kat) karşılığı yapılan inşaat işinden 6 daire kalmıştır Daire alanı (m2 ) = 6 daire X 130 m2 = 780 m2 Birim (m2 ) inşaat maliyeti = İnşaat maliyeti / İnşaat alanı = 1000000 / 780 m2=1282,05 / m2 1 Daire maliyeti = Daire alanı X Birim fiyatı = 130 m2X1282,05 / m2 = 166666,50 Toplam daire maliyeti= 166666,50 X 6 daire = 999999 (1 milyon yazalım) İnşaat tamamlandıktan sonra yapılacak kayıtlar şöyle olacaktır; —————————— / ———————————– 151 Yarmamul ve üreths 1380951 711 DİMMYANSHS 1280951 711,01 ???? gid 850,000 711,02arsa malyt 380951 721 İŞÇGİDYANSHS 150000 —————————— / ———————————– —————————— / ———————————– 711 DİMMYANSHS 1230951 711,01 ???? gid 850,000 711,02arsa malyt 380951 721 İŞÇGİDYANSHS 150000 710 DİMMHD 1280951 710,01 ???? gid 850,000 710,02arsa malyt 380951 720DİŞÇİLİK GDHS 150000 —————————— / ———————————– 3TAMAMLANAN İNŞAATLARIN STOKLARA ALNMASI: —————————— / ———————————– 152 MAMULLER HS 1380951 15201Arsa karşılığı verilen gayri menkl 01Daireler 176870,20 02İşyerleri 204081 15202İşletmeye kalan gayri menkl 01Daireler 1000000 151 Yarmamul ve üreths 1380951 —————————— / ———————————– 4ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNİN TESLİMİ Teslimlerde arsa sahibiyle anlaşmaya kalmak üzere kdv yi kim öderse ödesin kesin kez teslimlerin durumuna göre kdv hesaplanır VUK 267 MADDE ye göre toplan satışlar için % 5 emsal bedel hesaplanıp matraha ilave edilirBu hesaplama sadece kdv’nin hesplanması içindir DAİRELER 150m2 kadar kdv % 1 İŞYERLERİ 150m2 ve üzeri % 18 dir DAİRELERİN MALİYETİ Arsa sahibi X’e teslim edilecek işyeri ve daireler için fatura düzenlenecektir Daireler 150 m2 altında olduğunda uygulanacak KDV oranı %1’dir Daireler için düzenlenecek fatura tutarı şöyle belirlenecektir; Dairelerin inşaat maliyeti 176870,20 Toplam Maliyet 176870,20 Emsal Bedeli (%5) (176870,20X %5) 8843,51 Katma Değer Vergisi Matrahı 185713,71 Katma Değer Vergisi (%1) 1857,14 İŞYERLERİN MALİYETİ Arsa sahibi X’e teslim edilecek işyeri için düzenlenecek faturada uygulanacak KDV oranı %18’dir İşyerleri için düzenlenecek fatura tutarı şöyle belirlenecektir; İşyerleri inşaat maliyeti 204081 Toplam Maliyet 204081 Emsal Bedeli (%5) (204081X %5) 10204 Katma Değer Vergisi Matrahı 214285,10 Katma Değer Vergisi (%18) 38571,31 Bu bilgilere göre düzenlenecek fatura toplam tutarı şu şekilde olacaktır Daire Maliyeti 176870,20 İşyeri Maliyeti 204081 TOPLAM MALİYET 380951,20 Katma Değer Vergisi % 1 KDV 10204 % 18 KDV 38571,31 TOPLAM 48775,31 Arsa (kat) karşılığı inşaat işi yapan işletme arsa payı karşılığı bağımsız yerleri, gayrimenkulleri teslim ettiğinde yapacağı kayıt şöyle olacaktır; ( inşaat işletmesi sözleşme gereği arsa karşılığında Arsa sahibi X’e teslim 2 daire ve 2 işyeri teslimi yapmıştır) Arsa sahibine arsaların teslimi —————————— / ———————————– 120 ALICILAR 429726,51 veya 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS 429726,51 336,01 X arsa sahibi 429726,51 600Yurt içi satışlar 380951,20 60001Arsa karşılığı verilen gayri menkl 01Daireler 176870,20 02İşyerleri 204081 391 HESPKDVHS 48775,31 39101 % 1 KDV 10204 391,02 % 18 KDV 38571,31 —————————— / ———————————– Arsa sahibine arsaların maliyeti —————————— / ———————————– 620 Satılan mamüllerin maliyeti hs 380951,20 62001Arsa karşılığı verilen gayri menkl 01Daireler 176870,20 02İşyerleri 204081 152 MAMULLER HS 380951,20 15201Arsa karşılığı verilen gayri menkl 01Daireler 176870,20 02İşyerleri 204081 —————————— / ———————————– Hesapların Kapatılması Katma Değer Vergisinin sözleşme gereği arsa sahibinden tahsil edilmesi durumunda yapılacak kayıt şöyle olacaktır; —————————— / ———————————– 102 BANKALAR 48775,31 336 DİĞER BORÇLAR HS 380951,20 336,01 X arsa sahibi 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS 429726,51 136,01 X arsa sahibi 429726,51 —————————— / ———————————– İNŞAAT YAPAN İŞLETMENİN GAYRİMENKULLERİN SATIŞI 1dairenin birim maliyeti= 1000000 / 6 = 166667 İşletme 200000 tl + kdv yebanka tarafından tahsil edilerek satmış olsun —————————— / ———————————– 102 BANKALAR 1212000 600Yurt içi satışlar 1200000 60001 01Daireler 1200000 391 HESPKDVHS 12000 39101 % 1 KDV 12000 —————————— / ———————————– Arsa sahibine arsaların maliyeti —————————— / ———————————– 620 Satılan mamüllerin maliyeti hs 1000000 62001işletmeye ait gayri menkl 1000000 01Daireler 1000000 152 MAMULLER HS 1000000 15202İşletmeye kalan gayri menkl 01Daireler 1000000 —————————— / ———————————– 5DÖNEM SONU KARI Aradaki yansıtma hesapları bilerek yapılmadı —————————— / ———————————– 690 DÖNKAR VEYA ZARARI 200000 590 DÖNEM KARI 200000 —————————— / ———————————– Cengiz TÜRK SMMM-SPK Lisanslı Bağımsız Denetçi __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır