Bitkilerle İlgili Önemli Notlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-19-2012

Bitkilerin varlığı yeryüzündeki canlılığın devamı için vazgeçilmezdir

İnsan yaşamı için en önemli unsurlar oksijen, su ve besin maddeleridir

Bu temel maddelerin yeryüzündeki dengesini sağlayan en önemli faktör yeşil bitkilerdir

Ancak bitkileri kullanırken de dikkatli olmak gerekiyor

ANASON: Anavatanının Akdeniz sahilleri olmasına karşın her iklimde yetişir

Temmuz ve ağustos aylarında toplanır

ANDIZ OTU: Çayırlarda, orman kenarlarında , çalılıklarda yetiştirildiği gibi bahçelerde de özel olarak yetiştirilir

ARDIÇ: Ovalarda, tarlalarda, dağlık bölgelerde yetişir

ARPA: Dünyanın her tarafında yetiştirilir

ASMA: Asma özelikle sıcak bölgelerde yetişir

Dünyada insanlar tarafından ilk yetiştirilen bitki olduğu sanılmaktadır

Üç binin üzerinde çeşidi vardır

AŞK OTU: Ege bölgesindeki sık rastlanan aşk otunun ilkbaharda kökü, ekim ayında ise gövdesi ve tohumları kullanılır

AT KESTANESİ: Mayıs ve ağustos aylarında yapraklarından, eylül-ekim aylarında meyvelerinden, mart, eylül ve ekim aylarında ise kabuklarından yararlanılır

At kestanesinden iki şekilde yararlanabilirsiniz:
Bir yemek kaşığı ince kıyılmış at kestanesi kabuğu 2 bardak kaynar suya bırakılarak bir müddet bekletildikten sonra yudum, yudum içilir

1 kg

At kestanesi meyvesi ezilerek kaynatıldıktan sonra banyo suyuna ilave edilir

AYÇİÇEĞİ: Soğuk presle elde edilen ayçiçek yağını 10-15 dakika yani ağzınızda beyaz hale gelene kadar gargara yapmak gerekir

AYRIK OTU: Yol kenarlarında, çayırlarda, bahçe ve tarlalarda bol miktarda bulunur

En çok kullanılan yeri toprak altında kalan gövdesidir

AYVA: Kabızlık çekenler ve yüksek tansiyonu olanlar yememelidir

BADEM: Tatlı ve acı çekirdekli olamk üzere iki türü vardır

Acı olanı çok zehirlidir

Altmış tanesi yetişkin bir insanı öldürmeye yeterlidir

Tatlı bademyağı ise zehirsizdir

Acıbadem %50, tatlı badem ise %65 oranında yağ ihtiva eder

Ayrıca tatlı bademde E vitamini vardır

BAKLA: Baklagillerden yurdumuzda çok iyi tanınan tazeyken kabuğuyla, kuruyken taneleri pişirilerek yenen hazmı kolay ve besleyici bir bitkidir

BALLI BABA: Yol kenarlarında, çalılıklarda, duvar diplerinde, kuytu yerlerde yetişit

Mayıs ve haziran aylarında çiçek açar

Yaprakları ısırgana benzer

BAMYA: Yaprakları asma yaprağına benzeyen, hepimizin bildiği ve severek yediğimiz bamya, aynı zamanda çok da şifalıdır

BEŞ PARMAK OTU - KAZ OTU - GÜMÜŞ OTU: Bahçelerde, tarlalarda ve fundalıklarda yetişir

Bu bitkinin rozet şeklinde toplanmış gümüş rengi yaprakları vardır

O nedenle gümüş otu da denir

Yaprakları temmuz ve ağustosta toplanıp kurutulur

BİBER: Biçimine, rengine ve tadına göre sivri, dolmalık, yeşil, kırmızı biber gibi çeşitli adlar alır

Bibere acı olma vasfını veren (CAPSAICIN) adlı bir maddedir

Bu maddenin bir gramı bir ton suyu acılaştırmaya yeterlidir

Bu madde mide suyunun oluşumunu ve kan dolaşımını sağlar

Not: Çok miktarda yenilen biber hem zehirlenmelere neden olur hem de mide ve bağırsak tahrişlerine yol açar

Halsizlik ve mide bulantısı oluşturur

Ayrıca karaciğer ve böbrek rahatsızlıklarına da neden olabilir

O nedenle az ve seyrek yanirse yararlıdır

BİBERİYE: Fundalıklarda ve çalılıklarda bol miktarda yetişir

BİRA MAYASI: Bitkilerin küfler sınıfındandır

BÖĞÜRTLEN: Ormanlarda, çalılıklarda, fundalıklarda yol kenarlarında kendi kendine yetiştiği gibi bahçelerde de yetiştirilir

CEVİZ VE CEVİZ YAPRAĞI: Cevizin yeşil, ham meyvelerinde bol miktarda C vitamini vardır

Örneğin; bir meyve içinde 1,5 gram gibi çok yüksek oranda C vitamini vardır ayrıca B vtamini de içerir

CİVAN PERÇEMİ: Papatya gibi CHAM-AZULEN adlı aktif bir madde ve ACHİLLEİN ihtiva eder

Fazla miktarda tüketimi zehirleyici olduğundan doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır

ÇALI KAVAĞI: Taşlık arazilerde ve Akdeniz sahillerinde yetişir

ÇAM AĞACI: Çam filizleri terebentin yağı içerdiği için fazla tüketimi zararlıdır

ÇAYIR PAPATYASI: Çayırlarda, otlaklarda bol miktarda bulunur

Mart ve Eylül ayları arasında açar

ÇENTİYANE ÇİÇEĞİ: Genellikle dağlarda rastlanan Çentiyane çiçeği, sonbaharda toplanır

Çentiyane çiçeğinden yapılan ilaçlar kati surette yemeklerden yarım saat evvel alınmalıdır

Çentiyane çiçeği kökü yenirken önce hoş kokulu ve tatlıdır, sonra acılaşır

Bir gram çentiyane çiçeği kökü 20 litre suyu acılaştırabilecek niteliktedir

ÇİLEK: Fundalıklarda, orman kenarlarında ve ormanlarda yetiştiği gibi ekimi de yapılır

DOMATES: Domatesten tam olarak yararlabilmek için daima çiğ yemelidir

DUT AĞACI: Ülkemizde bol miktarda yetişir

Beyaz ve kara dut olmak üzere iki çeşittir

Kara duttan yapılan şurup, küçük çocuklarda oluşan pamukçukların tedavisinde kullanılmamalıdır

Ekşi olduğu için zararlı olur

EKŞİ YONCA: Daha çok dağlık bölgelerde görülür

Duvar diplerinde ve çalılıklarda yetişir

ELMA: Elma, bol miktarda vitamin ve madeni tuz içerir

Metobolizma rahatsızlıklarını önler, vücuda enerji verir, sinirleri teskin eder

ENGİNAR: Tarla ve bahçelerde yetiştirilir

ERİK: Pek çok çeşidi vardır

ERKEÇ SAKALI: Nemli çayırlarda, ormanlarda, sahillerde ve çalılıklarda yetişen, dalları sağlam ve sert bir bitkidir

Fasulye taneleri kaynamakla yok olan zehirli bir madde içerir

Bu nedenle çiğ yendiğinde ishale ve kusmaya yol açar

FINDIK: Aşrı fındık tüketimi tansiyon yükseltici etki yapar

FRENK MAYDANOZ: Bahçelerde yetiştirilir

Kendiliğinden yetişen yabaniside vardır

GREYFURT: İlaçların vücuda etkisini arttırdığı için bazı antibiyotiklerle beraber alımı tehlikeli olabilir

GÜVERCİN KÖKÜ: Daha ziyade kökü kullanılan bir bitkidir

On gram kök bir litre suda çay gibi haşlanarak günde sadece iki çorba kaşığı içilebilir

Fazla kullanımı hazım borusu, mide ve bağırsakları zedeleyeceğinden verilen ölçüde kullanılması gerekir

10-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Bitkilerle İlgili Önemli Notlar Bitkilerin varlığı yeryüzündeki canlılığın devamı için vazgeçilmezdir İnsan yaşamı için en önemli unsurlar oksijen, su ve besin maddeleridir Bu temel maddelerin yeryüzündeki dengesini sağlayan en önemli faktör yeşil bitkilerdir Ancak bitkileri kullanırken de dikkatli olmak gerekiyor ANASON: Anavatanının Akdeniz sahilleri olmasına karşın her iklimde yetişir Temmuz ve ağustos aylarında toplanır ANDIZ OTU: Çayırlarda, orman kenarlarında , çalılıklarda yetiştirildiği gibi bahçelerde de özel olarak yetiştirilir ARDIÇ: Ovalarda, tarlalarda, dağlık bölgelerde yetişir ARPA: Dünyanın her tarafında yetiştirilir ASMA: Asma özelikle sıcak bölgelerde yetişir Dünyada insanlar tarafından ilk yetiştirilen bitki olduğu sanılmaktadır Üç binin üzerinde çeşidi vardır AŞK OTU: Ege bölgesindeki sık rastlanan aşk otunun ilkbaharda kökü, ekim ayında ise gövdesi ve tohumları kullanılır AT KESTANESİ: Mayıs ve ağustos aylarında yapraklarından, eylül-ekim aylarında meyvelerinden, mart, eylül ve ekim aylarında ise kabuklarından yararlanılır At kestanesinden iki şekilde yararlanabilirsiniz: Bir yemek kaşığı ince kıyılmış at kestanesi kabuğu 2 bardak kaynar suya bırakılarak bir müddet bekletildikten sonra yudum, yudum içilir 1 kg At kestanesi meyvesi ezilerek kaynatıldıktan sonra banyo suyuna ilave edilir AYÇİÇEĞİ: Soğuk presle elde edilen ayçiçek yağını 10-15 dakika yani ağzınızda beyaz hale gelene kadar gargara yapmak gerekir AYRIK OTU: Yol kenarlarında, çayırlarda, bahçe ve tarlalarda bol miktarda bulunur En çok kullanılan yeri toprak altında kalan gövdesidir AYVA: Kabızlık çekenler ve yüksek tansiyonu olanlar yememelidir BADEM: Tatlı ve acı çekirdekli olamk üzere iki türü vardır Acı olanı çok zehirlidir Altmış tanesi yetişkin bir insanı öldürmeye yeterlidir Tatlı bademyağı ise zehirsizdir Acıbadem %50, tatlı badem ise %65 oranında yağ ihtiva eder Ayrıca tatlı bademde E vitamini vardır BAKLA: Baklagillerden yurdumuzda çok iyi tanınan tazeyken kabuğuyla, kuruyken taneleri pişirilerek yenen hazmı kolay ve besleyici bir bitkidir BALLI BABA: Yol kenarlarında, çalılıklarda, duvar diplerinde, kuytu yerlerde yetişit Mayıs ve haziran aylarında çiçek açar Yaprakları ısırgana benzer BAMYA: Yaprakları asma yaprağına benzeyen, hepimizin bildiği ve severek yediğimiz bamya, aynı zamanda çok da şifalıdır BEŞ PARMAK OTU - KAZ OTU - GÜMÜŞ OTU: Bahçelerde, tarlalarda ve fundalıklarda yetişir Bu bitkinin rozet şeklinde toplanmış gümüş rengi yaprakları vardır O nedenle gümüş otu da denir Yaprakları temmuz ve ağustosta toplanıp kurutulur BİBER: Biçimine, rengine ve tadına göre sivri, dolmalık, yeşil, kırmızı biber gibi çeşitli adlar alır Bibere acı olma vasfını veren (CAPSAICIN) adlı bir maddedir Bu maddenin bir gramı bir ton suyu acılaştırmaya yeterlidir Bu madde mide suyunun oluşumunu ve kan dolaşımını sağlar Not: Çok miktarda yenilen biber hem zehirlenmelere neden olur hem de mide ve bağırsak tahrişlerine yol açar Halsizlik ve mide bulantısı oluşturur Ayrıca karaciğer ve böbrek rahatsızlıklarına da neden olabilir O nedenle az ve seyrek yanirse yararlıdır BİBERİYE: Fundalıklarda ve çalılıklarda bol miktarda yetişir BİRA MAYASI: Bitkilerin küfler sınıfındandır BÖĞÜRTLEN: Ormanlarda, çalılıklarda, fundalıklarda yol kenarlarında kendi kendine yetiştiği gibi bahçelerde de yetiştirilir CEVİZ VE CEVİZ YAPRAĞI: Cevizin yeşil, ham meyvelerinde bol miktarda C vitamini vardır Örneğin; bir meyve içinde 1,5 gram gibi çok yüksek oranda C vitamini vardır ayrıca B vtamini de içerir CİVAN PERÇEMİ: Papatya gibi CHAM-AZULEN adlı aktif bir madde ve ACHİLLEİN ihtiva eder Fazla miktarda tüketimi zehirleyici olduğundan doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır ÇALI KAVAĞI: Taşlık arazilerde ve Akdeniz sahillerinde yetişir ÇAM AĞACI: Çam filizleri terebentin yağı içerdiği için fazla tüketimi zararlıdır ÇAYIR PAPATYASI: Çayırlarda, otlaklarda bol miktarda bulunur Mart ve Eylül ayları arasında açar ÇENTİYANE ÇİÇEĞİ: Genellikle dağlarda rastlanan Çentiyane çiçeği, sonbaharda toplanır Çentiyane çiçeğinden yapılan ilaçlar kati surette yemeklerden yarım saat evvel alınmalıdır Çentiyane çiçeği kökü yenirken önce hoş kokulu ve tatlıdır, sonra acılaşır Bir gram çentiyane çiçeği kökü 20 litre suyu acılaştırabilecek niteliktedir ÇİLEK: Fundalıklarda, orman kenarlarında ve ormanlarda yetiştiği gibi ekimi de yapılır DOMATES: Domatesten tam olarak yararlabilmek için daima çiğ yemelidir DUT AĞACI: Ülkemizde bol miktarda yetişir Beyaz ve kara dut olmak üzere iki çeşittir Kara duttan yapılan şurup, küçük çocuklarda oluşan pamukçukların tedavisinde kullanılmamalıdır Ekşi olduğu için zararlı olur EKŞİ YONCA: Daha çok dağlık bölgelerde görülür Duvar diplerinde ve çalılıklarda yetişir ELMA: Elma, bol miktarda vitamin ve madeni tuz içerir Metobolizma rahatsızlıklarını önler, vücuda enerji verir, sinirleri teskin eder ENGİNAR: Tarla ve bahçelerde yetiştirilir ERİK: Pek çok çeşidi vardır ERKEÇ SAKALI: Nemli çayırlarda, ormanlarda, sahillerde ve çalılıklarda yetişen, dalları sağlam ve sert bir bitkidir Fasulye taneleri kaynamakla yok olan zehirli bir madde içerir Bu nedenle çiğ yendiğinde ishale ve kusmaya yol açar FINDIK: Aşrı fındık tüketimi tansiyon yükseltici etki yapar FRENK MAYDANOZ: Bahçelerde yetiştirilir Kendiliğinden yetişen yabaniside vardır GREYFURT: İlaçların vücuda etkisini arttırdığı için bazı antibiyotiklerle beraber alımı tehlikeli olabilir GÜVERCİN KÖKÜ: Daha ziyade kökü kullanılan bir bitkidir On gram kök bir litre suda çay gibi haşlanarak günde sadece iki çorba kaşığı içilebilir Fazla kullanımı hazım borusu, mide ve bağırsakları zedeleyeceğinden verilen ölçüde kullanılması gerekir