Zamirler (Adillar)

Zamirler (adillar) İsimlerin yerine kullanılan sözcüklerdirBütün zamirler sıfatlardan farklı olarak isim çekim eki alabilir

A)Kişi (Şahıs) Zamirleri:

Sadece insan isimlerinin yerini alan zamirlerdir

*Ben, sen, o;biz, siz, onlar

*Görüyorum beni okşayan gözlerindeki geceyi

*Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?

* �Bana kucaklarında seni getiriyorlar;

Ben de sonra o seni getiriyorum sana�

*Mavi denizlerin ötesinde bulacağım seni

*Bizim buralarda her yıldız kaydığında biri ölür

*Sizler bu ülkenin geleceğisiniz

* Ben senin en çok bana yansımanı sevdim

*Biz her gece uğultularını dinlerdik rüzgarların

*Güneş,sadece onun gözlerinde doğardı

*Onun yüreğinde sevgi çiçekleri açardı

*O,bu davaya yüreğini koymuştu

*Zor durumda kaldığında onlar yardım ediyordu

UYARI: �O� ve �onlar� zamirleri bir insanı anlatıyorsa kişi zamiri,insan dışındaki bir varlığı anlatıyorsa işaret zamiri olur

*Onu çöpe atan ondan başkası olamaz

*Onu bu yörede sadece onlar dokur

NOT:Şahıs zamirleri ile isim tamlaması kurulabilirBu durumda şahıs zamiri sadece tamlayan olabilir

*Benim denizlerim senin gözlerindir

*Akşamı seyredeyim senin bakışlarında

*Bizim atalarımız bu topraklarda bir tarih yazdı

UYARI:Şahıs zamirleri kesinlikle iyelik eki almaz

*Dönüşlülük Zamiri: �Kendi� zamiridirBu zamir,cümlede asıl şahıs zamirinin yerine kullanıldığı gibi,yerine kullanıldığı şahıs zamiriyle de yan yana olabilirBu durumda anlatım pekiştirilmiş olur

*Bu evi ben temizledim

*Bu evi kendim temizledim

*Bu evi ben kendim temizledim(pekiştirilmiş)

*Yol aldım sevdalarda kendimi bulmak için

*Kendini bir de arkadaşının yerine koy

*Şu dünyada ne yaparsak kendimize yaparız

*Beni çağırmadınız,kalkıp ben kendim geldim

B)İşaret (Gösterme) Zamirleri:

İsimlerin yerini işaret yoluyla alan zamirlerdir

*Bu, şu, o;bunlar, şunlar, onlar;öteki, beriki, şöyle;böyleleri, öylesi

*O,bu yörenin en meşhur yemeğidir

*Duvardaki yazıları bu yazdı

*Bu,bir büyük şanlı mazinin hatırasıdır

*Bunlar her sabah aynı otobüse binerler

*Ötekini bilmiyorum ama beriki işin farkında değil

*Şunları kimsenin görmeyeceği bir yere koy

NOT: �Böylesi-böyleleri�, �şöylesi-şöyleleri� biçimindeki zamirlere �tarz anlamlı zamirler� de denir

*Böyleleriyle fazla samimi olmayacaksın

*Ömrümde böylesini görmedim

*Şöyleleri ham karpuzdur

C)Belgisiz Zamirler:

İsimlerin yerini belirsiz şekilde (kişi,işaret) karşılayan zamirlerdir

*Bazıları,kimileri,hiç kimse,kimse;herkes,birkaçı,biri,hepsi;tümü,ba� �kaları,hiçbiri,birçoğu

*Bazıları futbol,bazıları basketbol oynar

*Hiçbirimiz ondan bu davranışı beklemiyorduk

*Kimseye haber vermeden evden ayrıldı

*Hiç kimse senin nazını çekmeye mecbur değil

*Bu ailede herkes kendi dünyasında yaşıyor

*Başkalarının ne dediği beni ilgilendirmez

*Biri yer,biri bakar kıyamet ondan kopar

*Meclisin aldığı karara birçoğu tepki gösterdi

D)Soru Zamirleri:

İsimlerin yerini soru yoluyla alan zamirlerdir

*Ne?, kim?;nereye?, kime?;hangisi?, kaçı?

*Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?

*Kimdir bana gülen yeşillik balkonundan?

*Nereye baksam hep seni hatırlıyorum

*Şu dünyada insan kime güvenebilir ki?

*Bunca zamandır ne konuştunuz?

*Elindeki makası nereye koyduğunu bilmiyor

*Elindeki kitaplardan hangisini aldın?

E)İlgi Zamiri (-ki):

Ek halinde olup kendinden önceki bir sözcüğün yerini tutar

*Senin ki can da bizim ki patlıcan mı?

*Tencerenin dibi kara senin ki benden kara

UYARI:İlgi zamiri olan �ki�yi bağlaç olan ve sıfat yapan �ki ile karıştırılmamalıdır

*Evdeki hesap çarşıya uymaz

*Şemsiyen yoksa benimkini alabilirsin

*Ben ki o gri karmaşadan aldım yağmurlu yüzümü

F)İyelik Zamiri:

Ek halinde olup üzerine geldiği varlığın hangi şahsa ait olduğunu bildirirBunlar aynı zamanda iyelik ekleridir

*Sana gül getirdim gönlümün bahçesinden

*Ölüm siyah bir tütsü yakıyor gözlerimde

*Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner

*Bir gül yaprağıyla örtüldü üstümüz

*Yıkanırdı gölgesi kuytu bir derede

*Mutluluk başınızı bir dost omzuna dayamaktır