Kız Ve Erkekte Ergenlikte Görülen Ortak Fiziki Değişiklikler Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Kız Ve Erkekte Ergenlikte görülen ortak fiziki değişiklikler nelerdir?
Kız Ve Erkekte Ergenlikte görülen ortak fiziki değişiklikler nelerdir?
Ergenlik döneminde vücutta meydana gelen değişiklikler

Ergenlik kendi başına bir çağ değil çocukluktan erişkinliğe uzanan bir gelişme dönemidir

Herkes kendine özgü bir gelişim çizgisi gösterir

İnsan en hızlı fiziksel gelişimini anne rahminde yaşar

Bunu 0–2 yaşlar arsındaki bebeklik izler

Ardından bir yavaşlama dönemine girilir

Adeta ergenlik dönemi için güç toplamaktadır beden

Ergenlikle birlikte fiziksel gelişim birden hızlanır

Buna bir de psikolojik değişimler eklenir

Ergenlik, kızlarda 8–13, erkelerde 10–15 yaşlarında başlar

Ergenlik sürecine girişi başlatan beyinde yer alan hipotalamustur

Vücut belirli bir olgunlaşma düzeyine geldiğinde beyinden, yine beyinin bir parçası olan "hipotalamus"a sinirsel iletiler gider ve hipotalamus, "hipofiz" adı verilen salgı bezini uyarıcı bir hormon salgılar

Hipotalamus, tüm yaşam boyunca vücüttaki hormon üretimini yönetir

Kızlarda ve erkelerde farklı hormanlar farklı miktarlarda üretilir

Bu dönemde oluşan değişiklikler sonucunda insan vücudu üreme yeteneği kazanır

Ergenin bu yaşta gördüğü değişikliklerin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır

İki ayrı cinsiyette olmanın ve dolayısıyla cinselliğin çok doğal bir gelişim olduğu, yaşamı anlamlandıran, haz veren ayrılmaz bir bütünün parçası olduğu açıklanmalıdır

Kızlarda yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci:

• Göğüslerde büyümenin başlaması
• Genital bölgede kıllanma
• Vücut ölçülerinde hızlı artış
• Koltuk altında kıllanma
• Reglin başlaması (Adet görme)
•Kalçaların genişlemesi (Belin incelmeye başlaması ve leğen kemiklerinin şekillenmesi ve yağ birikimi)

Memelerin büyümesi ergenliğin ilk belirtisidir

Genellikle 10 yaşlarında başlar

Seyrek olarak başlangıçta büyüme tek taraflı olabilir

Bazen memelerde ağrı hissedilebilir

Memelerin büyümeye başladığı sıralarda cinsel bölgede ve bir süre sonra da koltuk altı bölgesinde kıllanma başlar

Memelerin büyümeye başlamasıyla boy büyümesi de hızlanır, bu hızlı büyüme bir yıl kadar sürer

On üç yaşında bir genç kızın memelerinde gelişme belirtisi görülmüyorsa bir hekime danışılmalıdır

Vajende oluşan beyaz bir akıntı da ilk belirtilerdendir

Bu yaşta kız çocuk külotunda beyaz lekeler görebilir

Genç kız, giderek belinin inceldiğini, kalçalarının biraz genişlediğini, saçlarının ve derisinin daha yağlı olduğunu fark edebilir

Sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir

Cildini korumak için ergenlik yaşlarında cilt temizliği gence öğretilmelidir

Adet Görme (Menstrüasyon, Regl olma)
Adet görme uterustan (rahim) belirli aralıklarla kanama olmasıdır

Adet, doğurganlık özelliğinin ilk belirtisi olarak kabul edilir

Bazı kız çocuklarında adet günleri yaklaştıkça karın ve sırt ağrıları olabilir

Adet, göğüslerin büyümeye başlamasından 1,5-2 yıl sonra, 12-13 yaşlarda başlar

Ancak 9 yaşında adet görenler olabildiği gibi, 15 yaşında hala adetleri başlamamış kızlar da vardır

Bu nedenle ergene arkadaşlarından daha erken yaşta adet görmeye başlamışsa ya da henüz adet görmemişse kaygılanmaması gerektiği söylenmelidir

16 yaşını tamamladığı halde adet görmeyen genç kızlar için hekime danışılmalıdır

Adet görme ve yumurtlamanın oluşması
Pek çok genç kızda ilk adetler, henüz yumurta hücreleri tam olgunlaşmadan ve yumurtlama (ovülasyon) olmadan başlar

Bu yumurtasız adet dönemi 1-2 yıl kadar sürebilir

Genellikle bu başlangıç döneminde adetler düzensizdir

Adet döngüsü (siklusu)
Adet kanamasının süresi genellikle 4-5 gündür; 2 ile 7 gün arasında değişebilir

Bu kanama dönemine adet (menstrüasyon, regl) denir

Bu döngünün süresi, adet görme aralıkları, kişiden kişiye değişiklik gösterir

Bazı kızlar 21 günde bir, bazıları ise 35 günde bir adet görebilirler

Adet döngüsünde düzensizlik nedenleri
Başlangıçta ergenin menstrüasyon (yumurtlama)döngüsü düzenli değilse, endişelenmemesi söylenmelidir

Bu düzensizlik 1 yıl, hatta 2 yıl sürebilir

Daha sonra da zaman zaman düzensizlik olabilir

Adetin başlama belirtileri
Bazı genç kızlar adet göreceğini önceden anlayabilir

Kendisini hasta ya da neşesiz hissedebilir

Göğüsleri şiş ve duyarlı olabilir

Kramp şeklinde alt karın ağrıları ya da sırt ağrıları olabilir

Bu ağrılar, kanama başladıktan sonra da bir süre devam edebilir ve bazen ilaç almayı gerektirecek kadar şiddetli olabilir

Tüm adet döneminde atılan kan ve doku, birlikte yaklaşık bir çay bardağı kadardır (120 ml

)

Bunun az bir kısmı kandır

Kadın Üreme Sistemi
Dış Cinsel Organlar: Vajina girişi, klitoris, büyük ve küçük dudaklardan oluşur

Vajina ve klitoris arasında idrar deliği, vajinanın arkasında da anüs yer alır

İç Cinsel Organlar: Vajina, Rahim (uterus), yumurtalıklar (overler), ve tüplerden (rahim kanalları) oluşmaktadır

Vajina: Vajina, yukarı doğru uyanarak rahim ağzı ile birleşen yaklaşık 10 cm uzunluğunda bir kanaldır

Vajinanın ileri derecede esneyebilme özelliği mevcuttur

Zar (Himen): Vajina girişinden hemen sonra bağ dokusu ve damarlardan oluşan ince bir zardır

Zarın ortası adet kanamasının dışarı atılmasını sağlayacak biçimde açıktır

İlk cinsel ilişki sırasında zarda zedelenme olur ve bir miktar kanama görülür

Ancak bazı zarlar ileri derecede esnek olur ve cinsel ilişkiye rağmen kanamayabilir

Erkeklerde yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci:
Erkeklerde ergenliğin ilk belirtisi testislerin büyümesidir

Bu değişiklik genellikle 11,5-12 yaşlarında başlar

Bundan yaklaşık 1 yıl sonra cinsel bölgede kıllanma, peniste büyüme farkedilir

Yine 13-13,5 yaşlarında sesi kalınlaşır, gırtlağındaki kıkırdak dokuda bir çıkıntı oluşur

Yine aynı yaşlarda dudakların üzerinde, daha sonra yüzde, vücutta kıllanma başlar

Ayaklar büyür, bacaklar ve kollar uzar, 13-15 yaş arasında boy hızla uzar

Deri ve saçlar yağlanır, yüzünde sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir

Kasları geliştiği için daha güçlü olduğunu hisseder

Ergenliğin başlama yaşı, kızlarda olduğu gibi, erkeklerde de çok değişkendir

Ergenliğin gecikmesine erkeklerde oldukça sık rastlanır

13-14 yaşlarına kadar hiçbir ergenlik belirtisi ortaya çıkmayan, bu nedenle boyu yaşdaşlarına göre küçük ve görünüşü de çocuksu ofan birçok sağlıklı erkek çocuk vardır

Arkadaşlarında ergenlik belirtileri başlamış, kendi vücudunda henüz bir değişiklik olmayan erkek çocuğun kaygılanmaması için gecikmenin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır

O'na, her bireyin farklı olduğu, vücudunun kendine en uygun bir zamanda olgunlaşacağı söylenmelidir

Peniste Sertleşme ve Boşalma
Penis içerisinde süngere benzeyen bir yapı vardır

Sünger nasıl suyu içine çekerek emerse, penisteki süngere benzer yapı da içinde bulunan damarlardan kan çekerek şişer, sertleşir

Ergenlik dönemine giren erkeklerde olmadık yerde ve beklenmedik durumlarda penis sertleşmesi yaşanabilir

Erkek tohum hücreleri (sperm) ergenlik dönemiyle çoğalmaya başlar

Sperm yumurtanın ***lenmesi ve bebek oluşumu için gereklidir

Penis sertleşmesi sonrasında çok sayıda sperm boşaltılabilir

Sperm hücreleri meninin yalnızca küçük bir bölümünü oluşturduğu halde tek bir boşalmada 500 milyon kadar sperm hücresi bulunur

Cinsel ilişki sonucunda bu hücrelerden tek bir tanesi yumurtaya ulaşarak ***lemeyi başarabilir

Genç yaşlarda sperm boşaltma işi sık yaşanır ancak yaş ilerledikçe azalır

Bu olayların gerçekleşmesi hormonlara bağlıdır

Islak rüyalar
Bu yaştaki ergene, bazı sabahlar yatağını meni ile ıslanmış bulacağını anlatma zamanı gelmiştir

Bu ıslaklığın, cinsel ilişkide olduğu gibi herhangi bir uyarı ile oluşabilen ereksiyon sonucu görülen meni salgısı olduğu kendisine anlatılmalıdır

Bu salgı canlı spermler içerir ve cinsel üretkenliğin başladığının göstergesidir

Bütün bunlar, üreme organlarının geliştiğini ve ergenin erişkin bir erkek olmaya başladığını gösteren belirtilerdir

Bu gelişme, genellikle 18-20 yaşlarına kadar belirginleşerek devam eder

Ses Değişimi
Erkek çocuklarda ergenlikle birlikte seste de değişimler görülür

Gırtlak kıkırdağı öne doğru çıkar, ses kalınlaşır

Önce ses çatallanır ve çatlar

Ses telleri de bedenin diğer bölümleri gibi gelişmektedir

Sesin tonu ses tellerinin uzunluğuna ve gırtlak yapısına bağlıdır

Bu nedenle büyüme süresince seste çatallanma görülebilmektedir

KıllanmaKoltuk altı, genital bölge, yüz, kol ve bacaklarda kıllanma başlar

Genellikle sakallar ergenliğin sonuna kadar belirmez

Başlangıçta tüy şeklinde olan sakallar zmanla ve traş edilmeyle sertleşir

Erkek Üreme Sistemi
Penis: İdrarın ve spermlerin dışarı boşalmasını sağlar

Strotum (torbalar): Penisin altında yer alan, testisleri saran ve koruyan torba şaklindeki deri parçasıdır

Testis: Strotumun içinde yer alan, içinde erke tohum hücreleri bulunan iki organdır

Testesteron ve sperm üretir

Prostat: Spermleri taşıyan sıvıyı salgılayan bir bezdir

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kız Ve Erkekte Ergenlikte Görülen Ortak Fiziki Değişiklikler Nelerdir? Kız Ve Erkekte Ergenlikte görülen ortak fiziki değişiklikler nelerdir? Kız Ve Erkekte Ergenlikte görülen ortak fiziki değişiklikler nelerdir? Ergenlik döneminde vücutta meydana gelen değişiklikler Ergenlik kendi başına bir çağ değil çocukluktan erişkinliğe uzanan bir gelişme dönemidir Herkes kendine özgü bir gelişim çizgisi gösterir İnsan en hızlı fiziksel gelişimini anne rahminde yaşar Bunu 0–2 yaşlar arsındaki bebeklik izler Ardından bir yavaşlama dönemine girilir Adeta ergenlik dönemi için güç toplamaktadır beden Ergenlikle birlikte fiziksel gelişim birden hızlanır Buna bir de psikolojik değişimler eklenir Ergenlik, kızlarda 8–13, erkelerde 10–15 yaşlarında başlar Ergenlik sürecine girişi başlatan beyinde yer alan hipotalamustur Vücut belirli bir olgunlaşma düzeyine geldiğinde beyinden, yine beyinin bir parçası olan "hipotalamus"a sinirsel iletiler gider ve hipotalamus, "hipofiz" adı verilen salgı bezini uyarıcı bir hormon salgılar Hipotalamus, tüm yaşam boyunca vücüttaki hormon üretimini yönetir Kızlarda ve erkelerde farklı hormanlar farklı miktarlarda üretilir Bu dönemde oluşan değişiklikler sonucunda insan vücudu üreme yeteneği kazanır Ergenin bu yaşta gördüğü değişikliklerin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır İki ayrı cinsiyette olmanın ve dolayısıyla cinselliğin çok doğal bir gelişim olduğu, yaşamı anlamlandıran, haz veren ayrılmaz bir bütünün parçası olduğu açıklanmalıdır Kızlarda yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci: • Göğüslerde büyümenin başlaması • Genital bölgede kıllanma • Vücut ölçülerinde hızlı artış • Koltuk altında kıllanma • Reglin başlaması (Adet görme) •Kalçaların genişlemesi (Belin incelmeye başlaması ve leğen kemiklerinin şekillenmesi ve yağ birikimi) Memelerin büyümesi ergenliğin ilk belirtisidir Genellikle 10 yaşlarında başlar Seyrek olarak başlangıçta büyüme tek taraflı olabilir Bazen memelerde ağrı hissedilebilir Memelerin büyümeye başladığı sıralarda cinsel bölgede ve bir süre sonra da koltuk altı bölgesinde kıllanma başlar Memelerin büyümeye başlamasıyla boy büyümesi de hızlanır, bu hızlı büyüme bir yıl kadar sürer On üç yaşında bir genç kızın memelerinde gelişme belirtisi görülmüyorsa bir hekime danışılmalıdır Vajende oluşan beyaz bir akıntı da ilk belirtilerdendir Bu yaşta kız çocuk külotunda beyaz lekeler görebilir Genç kız, giderek belinin inceldiğini, kalçalarının biraz genişlediğini, saçlarının ve derisinin daha yağlı olduğunu fark edebilir Sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Cildini korumak için ergenlik yaşlarında cilt temizliği gence öğretilmelidir Adet Görme (Menstrüasyon, Regl olma) Adet görme uterustan (rahim) belirli aralıklarla kanama olmasıdır Adet, doğurganlık özelliğinin ilk belirtisi olarak kabul edilir Bazı kız çocuklarında adet günleri yaklaştıkça karın ve sırt ağrıları olabilir Adet, göğüslerin büyümeye başlamasından 1,5-2 yıl sonra, 12-13 yaşlarda başlar Ancak 9 yaşında adet görenler olabildiği gibi, 15 yaşında hala adetleri başlamamış kızlar da vardır Bu nedenle ergene arkadaşlarından daha erken yaşta adet görmeye başlamışsa ya da henüz adet görmemişse kaygılanmaması gerektiği söylenmelidir 16 yaşını tamamladığı halde adet görmeyen genç kızlar için hekime danışılmalıdır Adet görme ve yumurtlamanın oluşması Pek çok genç kızda ilk adetler, henüz yumurta hücreleri tam olgunlaşmadan ve yumurtlama (ovülasyon) olmadan başlar Bu yumurtasız adet dönemi 1-2 yıl kadar sürebilir Genellikle bu başlangıç döneminde adetler düzensizdir Adet döngüsü (siklusu) Adet kanamasının süresi genellikle 4-5 gündür; 2 ile 7 gün arasında değişebilir Bu kanama dönemine adet (menstrüasyon, regl) denir Bu döngünün süresi, adet görme aralıkları, kişiden kişiye değişiklik gösterir Bazı kızlar 21 günde bir, bazıları ise 35 günde bir adet görebilirler Adet döngüsünde düzensizlik nedenleri Başlangıçta ergenin menstrüasyon (yumurtlama)döngüsü düzenli değilse, endişelenmemesi söylenmelidir Bu düzensizlik 1 yıl, hatta 2 yıl sürebilir Daha sonra da zaman zaman düzensizlik olabilir Adetin başlama belirtileri Bazı genç kızlar adet göreceğini önceden anlayabilir Kendisini hasta ya da neşesiz hissedebilir Göğüsleri şiş ve duyarlı olabilir Kramp şeklinde alt karın ağrıları ya da sırt ağrıları olabilir Bu ağrılar, kanama başladıktan sonra da bir süre devam edebilir ve bazen ilaç almayı gerektirecek kadar şiddetli olabilir Tüm adet döneminde atılan kan ve doku, birlikte yaklaşık bir çay bardağı kadardır (120 ml) Bunun az bir kısmı kandır Kadın Üreme Sistemi Dış Cinsel Organlar: Vajina girişi, klitoris, büyük ve küçük dudaklardan oluşur Vajina ve klitoris arasında idrar deliği, vajinanın arkasında da anüs yer alır İç Cinsel Organlar: Vajina, Rahim (uterus), yumurtalıklar (overler), ve tüplerden (rahim kanalları) oluşmaktadır Vajina: Vajina, yukarı doğru uyanarak rahim ağzı ile birleşen yaklaşık 10 cm uzunluğunda bir kanaldır Vajinanın ileri derecede esneyebilme özelliği mevcuttur Zar (Himen): Vajina girişinden hemen sonra bağ dokusu ve damarlardan oluşan ince bir zardır Zarın ortası adet kanamasının dışarı atılmasını sağlayacak biçimde açıktır İlk cinsel ilişki sırasında zarda zedelenme olur ve bir miktar kanama görülür Ancak bazı zarlar ileri derecede esnek olur ve cinsel ilişkiye rağmen kanamayabilir Erkeklerde yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci: Erkeklerde ergenliğin ilk belirtisi testislerin büyümesidir Bu değişiklik genellikle 11,5-12 yaşlarında başlar Bundan yaklaşık 1 yıl sonra cinsel bölgede kıllanma, peniste büyüme farkedilir Yine 13-13,5 yaşlarında sesi kalınlaşır, gırtlağındaki kıkırdak dokuda bir çıkıntı oluşur Yine aynı yaşlarda dudakların üzerinde, daha sonra yüzde, vücutta kıllanma başlar Ayaklar büyür, bacaklar ve kollar uzar, 13-15 yaş arasında boy hızla uzar Deri ve saçlar yağlanır, yüzünde sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Kasları geliştiği için daha güçlü olduğunu hisseder Ergenliğin başlama yaşı, kızlarda olduğu gibi, erkeklerde de çok değişkendir Ergenliğin gecikmesine erkeklerde oldukça sık rastlanır 13-14 yaşlarına kadar hiçbir ergenlik belirtisi ortaya çıkmayan, bu nedenle boyu yaşdaşlarına göre küçük ve görünüşü de çocuksu ofan birçok sağlıklı erkek çocuk vardır Arkadaşlarında ergenlik belirtileri başlamış, kendi vücudunda henüz bir değişiklik olmayan erkek çocuğun kaygılanmaması için gecikmenin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır O'na, her bireyin farklı olduğu, vücudunun kendine en uygun bir zamanda olgunlaşacağı söylenmelidir Peniste Sertleşme ve Boşalma Penis içerisinde süngere benzeyen bir yapı vardır Sünger nasıl suyu içine çekerek emerse, penisteki süngere benzer yapı da içinde bulunan damarlardan kan çekerek şişer, sertleşir Ergenlik dönemine giren erkeklerde olmadık yerde ve beklenmedik durumlarda penis sertleşmesi yaşanabilir Erkek tohum hücreleri (sperm) ergenlik dönemiyle çoğalmaya başlar Sperm yumurtanın *lenmesi ve bebek oluşumu için gereklidir Penis sertleşmesi sonrasında çok sayıda sperm boşaltılabilir Sperm hücreleri meninin yalnızca küçük bir bölümünü oluşturduğu halde tek bir boşalmada 500 milyon kadar sperm hücresi bulunur Cinsel ilişki sonucunda bu hücrelerden tek bir tanesi yumurtaya ulaşarak lemeyi başarabilir Genç yaşlarda sperm boşaltma işi sık yaşanır ancak yaş ilerledikçe azalır Bu olayların gerçekleşmesi hormonlara bağlıdır Islak rüyalar Bu yaştaki ergene, bazı sabahlar yatağını meni ile ıslanmış bulacağını anlatma zamanı gelmiştir Bu ıslaklığın, cinsel ilişkide olduğu gibi herhangi bir uyarı ile oluşabilen ereksiyon sonucu görülen meni salgısı olduğu kendisine anlatılmalıdır Bu salgı canlı spermler içerir ve cinsel üretkenliğin başladığının göstergesidir Bütün bunlar, üreme organlarının geliştiğini ve ergenin erişkin bir erkek olmaya başladığını gösteren belirtilerdir Bu gelişme, genellikle 18-20 yaşlarına kadar belirginleşerek devam eder Ses Değişimi Erkek çocuklarda ergenlikle birlikte seste de değişimler görülür Gırtlak kıkırdağı öne doğru çıkar, ses kalınlaşır Önce ses çatallanır ve çatlar Ses telleri de bedenin diğer bölümleri gibi gelişmektedir Sesin tonu ses tellerinin uzunluğuna ve gırtlak yapısına bağlıdır Bu nedenle büyüme süresince seste çatallanma görülebilmektedir KıllanmaKoltuk altı, genital bölge, yüz, kol ve bacaklarda kıllanma başlar Genellikle sakallar ergenliğin sonuna kadar belirmez Başlangıçta tüy şeklinde olan sakallar zmanla ve traş edilmeyle sertleşir Erkek Üreme Sistemi Penis:* İdrarın ve spermlerin dışarı boşalmasını sağlar Strotum (torbalar): Penisin altında yer alan, testisleri saran ve koruyan torba şaklindeki deri parçasıdır Testis: Strotumun içinde yer alan, içinde erke tohum hücreleri bulunan iki organdır Testesteron ve sperm üretir Prostat: Spermleri taşıyan sıvıyı salgılayan bir bezdir