|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ünsüz Benzeşmesi Nedir? Ünsüz Benzeşmesine Örnekler Nelerdir?
Ünsüz Benzeşmesi Nedir? Ünsüz Benzeşmesine Örnekler Nelerdir?
Ünsüz Benzeşmesi Nedir? Ünsüz Benzeşmesine Örnekler Nelerdir?
Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) [değiştir]
P, ç, t, k, f, h, s, ş harfleri ile biten bir kelimeye c, d, g harfleri ile başlayan bir ek gelirse, ekin başındaki yumuşak harfler sertleşir Buna göre; c-ç, d-t, g-k olur
Örnek [değiştir]
- Kebap-cıkebapçı,
- Yavaş-cayavaşça,
- Ayak-cakayakçak,
- ayak-daayakta,
- yurt-danyurttan,
- ses-deşsesteş,
- yap-dıyaptı,
- aç-dıraçtır,
- at-gıatkı,
- seç-ginseçkin,
- çalış-gançalışkan,
- kıs-gaçkıskaç
- kitap-da kitapta
NOT : Bu kural, sayıların rakamla yazılışlarında da geçerlidir Buna göre rakamlar okunur ve okunuşu p, ç, t, k, f, h,s, ş harflerinden biriyle biterse, ekler de sertleşir Buna uyulmazsa yazım yanlışı yapılmış olur Örnek : Saat 3'de geldim (Yanlış), Saat 3'te geldim (Doğru)
Özel durumlar [değiştir]
1 Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür : Dikdörtgen, Akciğer 2 Bazı matematik terimlerinin bu kurala uymadığı görülür: Üçgen, beşgen 3 -De, da bağlacı, başlı başına bir kelime olduğu için p, ç,t,k,f,h,s,ş harfleriyle biten kelimelerden sonra gelse bile sertleşme kuralına uymaz Zaten de, da bağlacını -d, -d ekinden ayıran en önemli özelliklerden biri de budur Örnek: Gitsek de olur, gitmesek de
Farklı örnekler [değiştir]
Sözcük: Ek: Yazılışı:
Kayık -cı Kayıkçı
Piş -gin Pişkin
Ağaç -dan Ağaçtan
Üç -de Üçte
Simit -ci Simitçi
Çorap -ci Çorapçı
Sabah -cı Sabahçı
Dolap -de Dolapta
Taş -gin Taşkın
|