Motivasyon Güdüleme

MOTİVASYON ( GÜDÜLEME )

Amaç edilen davranışa yönelirken öğrencilere güç veren ve onları yoğunlaştıran etkileşime güdüleme denir
Güdülemedeki amaç öğrenciyi etkin kılmaktır ve dersin işlenişinde ayrı bir öneme sahiptirBunu günlük plandaki yerinden anlayabiliriz
Motivasyon,istek,arzular,ihtiyaçlar,dürtüler ve ihtiyaçları kapsayan genel bir kavramdırHedeflere yönelten de ihtiyaç,istek ve dürtülerdir
Güdünün 3 boyutu vardır: Yön,şiddet,süre Eğlenceye giderek bir öğrencinin ders çalışmak istemesi yön, diğer arkadaşlarından daha çok çalışması şiddet, başarısız olsa dahi çalışmaya devam etmesi süre ile ilgilidir
Güdülenme, öğrencinin davranışları, şiddeti ve kararlılığı ile yakından ilgilidirGüdülenmemiş öğrenci derse hazır değildir ve bu durumda ilk şart onu derse hazır hale getirmek yani güdülemektir
Güdülenme, öğretmen, öğrenci eksenli bir kavramdırÖğretmenin tutumu, özeni, coşkusu iletişimi olumlu etkileyecek ve güdülenmeyi sağlayacaktırGüdülenmeyi sağlamak için ilk önce öğrencinin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak gerekirÖzgün var oluş biçimleri olduğu için öğretmen bunlara duyarlılık göstermeli ve paylaşım için gerekli psikolojik dinamikleri sağlamalıdır

SINIFTA MOTİVASYON

Öğrencilerin motive olmamaları diye bir şey söz konusu değildirHer öğrencide ihtiyaçları karşılama motivasyonu vardırEğer öğretmenin öğrettiği konuda öğrenci yeteri kadar motivasyona sahip değilse bunun nedeni çalışmanın öğrenci ihtiyacını karşılayamamasıdır
Öğrencinin motivasyonu
Başarabilme beklentisine
Başarının sağlayacağa yarara
Öğrenme ortamının fiziksel, toplumsal, duygusal ihtiyaçlarını karşılama düzeyine bağlıdır

Motivasyon 2 grupta karşımıza çıkar,

İçsel Motivasyon
Dışsal Motivasyon

1 İçsel Motivasyon : öğrencinin kendinden kaynaklanan ihtiyaçlarıdırBu motivasyonda gerçek yaşamıyla ilintili anlatım faydalı olacaktırMerak ilgi,yetenek, yeterlilik, gibi faktörler önemlidir
2 Dışsal Motivasyon : Ödüllerle sağlanan motivasyondurTeşekkür etme, ceza, ödül, kabul görmek, gibi faktörler önemlidirBu motiveleri dengeli olarak sunmak gerekir

GÜDÜ ve GÜDÜLENME TÜRLERİ

Güdülenme 3 grupta ele alınır
Birincil Güdüler
İkincil Güdüler
Genel Güdüler

Birincil Güdüler : Organizmanın yaşar kalmasını sağlayan güdülerdir Bu güdüler, fizyolojik temellidir
Örnek : Yeme, içme, uyuma, nefes alma,

İkincil Güdüler : İnsanlara özgü güdülerdir ve öğrenilmiştir
Örnek : Güç, başarı, elde etme, lider olma,

Genel Güdüler : öğrenilmemiş olan ve fizyolojik olmayan güdülerdir
Örnek : Merak, yetkinlik, sevgi, çevre ile uyum

Güdülenme zaman bakımından 2 grupta incelenir Bunlar ; Durumluk Güdüler, Sürekli Güdülerdir

Durumluk Güdüler : Belli durumların etkisiyle oluşan geçici güdülerdir
Bir öğrencinin matematik sınavından iyi not alması için çalışması gibi
Sürekli Güdüler : Durumluk güdüye göre daha kalıcıdır
Bir öğrencinin matematikle ilgilenmesi ve daha iyi olabilmek için matematik çalışması gibi

Öğrenciler iki yolla güdülenir
Doğal Güdülenme
Yapay Güdülenme

Doğal Güdülenme : Öğretilen konular öğrencilerin sorunlarını çözüyor, gereksinimlerini gideriyor ise bu doğal güdülenmedir
Yapay Güdülenme : Konular öğrencilerin gereksinimlerini gidermezÖğretmen ödül, ceza yöntemiyle güdülenmeyi sağlar

GÜDÜLENME YAKLAŞIMLARI (KURAMLARI)

Bir sınıftaki öğrenciler birçok bakımdan birbirine benzedikleri gibi birçok ta farklı yönleri vardırİşte güdülenme kuramları bu yönlerde bireylerin farklılıklarını açıklamada kuramlar (yaklaşımlar) bize yardımcı olacaktır
Yaklaşımlar 4’e ayrılır
Davranışçı Yaklaşım
İnsancı Yaklaşım
Bilişsel Yaklaşım
Sosyal Öğrenme Yaklaşımı

Davranışçı Yaklaşım
Davranışçılara göre güdüler, şartlanma ve modelden öğrenme yollarıyla öğrenilmektedirEtkinlik genelde pekiştireçlere bağlıdırBu yaklaşımda pekiştireçler içsel ihtiyaçlardan daha önemlidir
Bu yaklaşıma göre öğrenci kendi amaçlarını bir kenara bırakıp kendini ödüle götüren amaçlara yönelebilirTakdir edilen, övülen, ödüllendirilen öğrenci daha kolay öğrenirİlgi görmeyen öğrenci ise zor öğrenirBurada pekiştireç ödül olarak kullanılmalıdır ( Aferin deme, yıldız verme, ödüllendirme, )
Ceza ise yanlış davranışlarda, ilgisizlik, dikkatsizlik gibi durumlarda verilmelidir
Öğrencilerin hangi davranışlarda pekiştireç alacağını bilmesi gerekirYanlış cevaba pekiştireç verilirse öğrenci motive edilemeÖğrenci iyi şeyin beklediğine değil, ödülün iyi şeyler üzerine kendiliğinden geldiğine inanmalıdır
Eleştiren tarafı, bu yaklaşımda bir süre sonra davranış öğrenmek için değil de ödül almak için yapılmaya başlanabilirBu durumda öğretmenin dikkatli davranması ve davranış ortaya çıkınca pekiştireci kaldırması gerekir

İnsancıl Yaklaşım
Bireylerin motive edilmelerinin temelinde ihtiyaçları vardır ve insancı yaklaşım bu ihtiyaçları birey birey ele alır yani öznel bir yaklaşımdırÖğrenci arzu, istek, özlem, duyduğu zaman güdülenirTabii her birey için bunların etkisi farklıdır
İnsancıl yaklaşıma göre her birey değerlidir; çünkü doğuştan değerlidir, insanın etkin bir iç güdüsü vardırBu durumda insan muhakkak motive olmuş durumdadırönemli olan var olan bu motiveyi doğru tarafa yöneltmektir

Bilişsel Yaklaşım
İçsel motivasyon ön plandadır yani davranışçı yaklaşımın uzağında bir görüştürBu yaklaşımda esas olan öğrencinin kendi amaçlarını saptaması ve bunlar için güdülenmesidirBurada davranışları bilme, dengeleme,dünyayı anlama gibi gereksinimleri karşılamak önemlidir
Bilişsel kuramda motive olmak için bilişsel dengesizlik şarttır Bilişsel dengesizlik öğrencinin bir konuda bilgi edinme ihtiyacını karşılamasıdır Motive için bilişsel dengesizlik şarttır

Bu yaklaşımın eleştirilen yönü öğrenciler arasında var olan farklılıklar ve öğrencilerin amaca yönelirken kararsızlığa düşmesidir

Sosyal Öğrenme Yaklaşımı
Davranışçı ve bilişsel yaklaşımın özelliklerini içerdiği gibi yeni boyutlar da eklerBu da çevrel faktörün etkisidir
Bu öğrenmede ne deneyim ne de pekiştireç gereklidirGözlem yeterlidirGözlenenler biriktirilir, ihtiyaç duyulursa kullanılır
Sosyal öğrenmeyi etkileyen 3 faktör vardır
Bireyin amacına ulaşma beklentisi
Amacın birey için değeri
Bireyin yapılacak işe tepkisi
Motiveyi sağlayan en büyük etken başarıdır, başarıyı elde eden öğrenci bu tadı tekrar yaşayabilmek için öğrenme yolunda emin adımlarla ilerleyecektir İşte bu motive onu yeni başarılara götürecektirBu durumda öğretmen öğrencileri kazanmaya çalışmalı, öğrencilerin farklılıklarını fark edebilmeli, sınıftaki düzeyi belirlemeli ve başarının kapısını açmalıdır

KAYNAKÇA

Prof Dr Hüseyin Başar “Sınıf Yönetimi”
Prof Dr Leyla Küçükahmet “Sınıf Yönetimi”
Ayhan Aydın “Sınıf Yönetimi”
Zeki Kaya “Sınıf Yönetimi”
Emin Karip “Sınıf Yönetimi