Çay-türkiye'de çay
 

Çay-türkiye'de çay


Dünyanın önemli çay üreticileri arasında yer alan Türkiye'de, toprak ve iklim koşullarının çay tarımına uygun olduğu tek yöre Karadeniz Bölgesi'nin doğu bölümüdür. İlk kez 19. yüzyıl sonlarında Japonya'dan getirilen tohumlarla Bursa'da başlayan çay tarımı başarısız olmuştu. 1918'de Batum'da yapılan çalışmalarda ise ilk başarılı sonuçlar elde edildi. (Batum yöresindeki bu çalışmalar daha sonra da SSCB tarafından sürdürülmüş ve Batum ülkenin çay üretim merkezi durumuna gelmiştir.)

Cumhuriyet'ten sonra çay tarımını düzenleyen ilk yasa 1924'te çıkarıldı; aynı yıl Rize'de Çay Araştırma Enstitüsü kuruldu. 1930'lann sonundan başlayarak çay tarımı gelişme gösterdi. 1985'e kadar devlet tekelinde olan çay alımı, işlenmesi ve satımı o yıl yerli ve yabancı firmalara açıldı.

Çay 1940 yıllarına kadar küçük atölyelerde elle işleniyordu. 1941 ve 1942 yıllarında, yerli yapım yaprak kıvırma makineleriyle üretim yapılan iki atölye kuruldu. 1947'de ise ilk çay fabrikası Rize'de üretime geçti. 1930'lann sonunda 150 hektar olan çay tarım alanı 1987 yılında 80 bin hektarı aşmıştı. Aynı yıl 661 bin ton yaş çay yaprağından elde edilen kuru çay 138 bin tonun üzerindeydi. Yaş çay üretiminde ilk sırayı alan Rize'yi Trabzon, Artvin, Giresun ve Ordu illeri izler.