Yahudi İspanyolcası Konuşulduğu Yerler Ve Farklı İsimleri
 

Konuşulduğu yerler ve Farklı isimleri
Temel olarak eski İspanyolcayı yansıttığı ve de İspanya kökenli olduğu için, 15. yüzyıldan beri, en yaygın ismi, Español (oku. Espanyol) yani İspanyolca olmuştur. Türkiye'de, Yahudi İspanyolcasını konuşanlar, dillerine en sık olarak "Español" derler. Buna karşıt, Standart İspanyolcaya da "Castilyano" (Kastilyaca) veya "Español de España" (İspanya İspanyolcası) demektedirler. Türkiye'de varolan 24.000 Sefarad'ın sadece 9.000 veya 8.600'ünün Yahudi İspanyolcası konuştuğu düşünülmektedir, ve bunların çoğu 65 yaş üzerindedir. Ladino 65 yaşın altındaki Museviler tarafından anlaşılsa bile artık konuşulamamaktadır. Bu yüzden Ladino ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
Yahudi İspanyolcası konuşan Musevilerin çoğunluğu, tarih boyunca Osmanlı topraklarında bulunmuşlardır. Osmanlılar da bu dile "Yahudice" demişlerdir. Bu sözcüğü Museviler kendi dillerine çevirip, Yahudi İspanyolcasına, "Judio" (oku. Cudyo) (Türkiye, Yunanistan) veya "Jidio" (oku. Cidyo) (Bulgaristan, diğer balkan ülkeleri) demişlerdir.
Bugün, çoğunlukla İsrail'de, Türkiye'de, Amerika Birleşik Devletleri'nde, Fransa'da, Yunanistan'da, Brezilya'da, İngiltere'de, Fas'ta, Bulgaristan'da ve İtalya'da, daha az miktarda da, Kanada'da, Meksika'da, Arjantin'de, Tunus'ta, Uruguay'da, Sırbistan'da, Bosna Hersek'te, Makedonya'da, Belçika'da, El Salvador'da, ve Hollanda'da konuşulmaktadır. Bu ülkelerin dışında, Venezuela'da, Mısır'da, Cezayir'de, Guatemala'da, İspanya'da, Küba'da, Şili'de, Romanya'da, Surinam'da, Jamaika'da ve de Kolombiya'da da konuşulmakla beraber, bu ülkelerdeki konuşan sayısının 100 kişinin altına düştüğü düşünülmektedir. [10] [13] [14] [15] [16]
Bölgesel isimleri şöyledir: (Türkçe yazılım ile)

Türkiye'de: "(e)spanyol" veya "(e)şpanyol",
İsrail'de: "(e)spanyol(it)", "(e)şpanyol(it)" veya "Spanyolo",
Yunanistan'ın bir kısmı, Bulgaristan, Saray Bosna ve Romanya'da: "Cudezmo",
Selanik'te, "Ladino",
Fas'ta, "Haketiya" ya da "Hakitiya"

Bütün konuşanlar arasında en çok kabul edilen ve en genel-geçer isim; "Español" (İspanyolca) ve "Judio"dur (Cudyo yani Yahudice).

Bunun dışında, yaygın olarak "Ladino" ve "Sefaradi" isimleriyle de bilinir.

Ancak, dünya çapında en geçerli olan ve de akademisyenlerin de kullandığı ismi "Judeo-Español" (oku. Cudeo Espanyol)'dur, yani Yahudi İspanyolcası ya da Musevi İspanyolcası'dır.

Ayrıca Türkçe'de Yahudice ve Musevice isimleriyle de bilinir.
Türkiye'de Türkiye Yahudileri tarafından çıkartılan Şalom gazetesinin sadece bir sayfası, Ladino dilinde basılmakta diğer sayfalarında ise Türkçe kullanılmaktadır. Ayrıca, iki haftada bir sadece Yahudi İspanyolcası bir ek, "El Amaneser"i çıkarmaktadır.[10] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19]

Kaynak : Wikipedia