Şeyh Edebali'nin Osman Gazi'ye Muhteşem Vasiyeti**
 

ŞEYH EDEBALİ’NİN OSMAN GAZİ’YE VASİYETİ

Ey Oğul!
Beysin ! Bundan sonra öfke bize ;uysallık sana ...Güceniklik bize ; gönül almak sana ...Suçlamak bize ; katlanmak sana ... Acizlik bize,yanılgı bize ; hoş görmek sana ...Geçimsizlikler , çatışmalar,uyumsuzluklar,anlaşmazlıklar bize ; adalet sana ...Kötü göz,şom ağız,haksız yorum bize ; bağışlama sana ...

Ey Oğul !
Bundan sonra bölmek bize ; bütünlemek sana ...Üşengeçlik bize ; uyarmak ,gayretlendirmek , şekillendirmek sana ...

Ey Oğul !
Yükün ağır , işin çetin , gücün kula bağlı . Allah Teala yardımcın olsun . Beyliğini mübarek kılsın . Hakk yoluna yararlı etsin . Işığını parıldatsın . Uzaklara iletsin . Sana yükünü taşıyacak güç , ayağını sürçtürmeyecek akıl ve kalp versin .

Sen ve arkadaşlarınız kılıçla , bizim gibi dervişler de düşünce , fikir ve dualarla bize va’d edilenin önünü açmalıyız . Tıkanıklığı temizlemeliyiz .

Oğul !
Güçlü , kuvvetli , akıllı ve kelamlısın . Ama bunları nerede ve nasıl kullanacağını bilmezsen , sabah rüzgarlarında savrulur gidersin . Öfken ve nefsin bir olup aklını mağlup eder . Bunun için daima sabırlı, sebatkar ve iradene sahip olasın .

Sabır çok önemlidir . Bir bey sabretmesini bilmelidir.Vaktinden önce çiçek açmaz . Ham armut yenmez ; yense bile bağrında kalır . Bilgisiz kılıç da tıpkı ham armut gibidir .

Milletin , kendi irfanı içinde yaşasın .Ona sırt çevirme . Her zaman duy varlığını .Toplumu yöneten de , diri tutan da bu irfandır .

Oğul !
İnsanlar vardır , şafak vaktinde doğar , akşam ezanında ölürler .

Dünya , senin gözlerinin gördüğü gibi büyük değildir . Bütün fethedilmemiş gizlilikler , bilinmeyenler , ancak senin fazilet ve adaletinle gün ışığına çıkacaktır.

Ananı ve atanı say ! Bil ki bereket , büyüklerle beraberdir .

Bu dünyada inancını kaybedersen , yeşilken çorak olur , çöllere dönersin .

Açık sözlü ol ! Her sözü üstüne alma !Gördün , söyleme ; bildin , deme ! Sevildiğin yere sık gidip gelme ; muhabbet ve itibarın zedelenir .

Şu üç kişiye ; yani cahiller arasındaki alime , zenginken fakir düşene ve hatırlı iken itibarını kaybedene acı !..

Unutma ki , yüksekte yer tutanlar , aşağıdakiler kadar emniyette değildir .
Haklı olduğun mücadeleden korkma ! Bilesin ki , atın iyisine doru ,yiğidin iyisine deli ( kahraman , korkusuz , gözü pek ) derler .

En büyük zafer nefsini tanımaktır . Düşman , insanın kendisidir . Dost ise , nefsi tanıyanın kendisidir .

Ülke , idare edenin , oğulları ve kardeşleriyle bölüştüğü ortak malı değildir . Ülke sadece idare edene aittir . Ölünce , yerine kim geçerse , ülkenin idaresi onun olur . Vaktiyle yanılan atalarımız , sağlıklarında devletlerini oğulları ve kardeşleri arasında bölüştürdüler .Bunun içindir ki , yaşayamadılar, yaşatamadılar . ( Bu nasihat Osmanlı’yı 600 sene yaşatmıştır . )

İnsan bir kere oturdu mu , yerinden kolay kolay kalkamaz . Kişi kıpırdamayınca uyuşur . Uyuşunca laflamaya başlar , laf dedikoduya dönüşür . Dedikodu başlayınca da gayri iflah etmez . Dost , düşman olur ; düşman , canavar kesilir .

Kişinin gücü , günün birinde tükenir , ama bilgi yaşar . Bilginin ışığı , kapalı gözlerden bile içeri sızar , aydınlığa kavuşturur .

Hayvan ölür , semeri kalır ; insan ölür eseri kalır .Gideni değil , bırakmayanın ardından ağlamalı ... Bırakanın da bıraktığı yerden devam etmeli .

Savaşı sevmem . Kan akıtmaktan hoşlanmam . Yine de bilirim ki , kılıç kalkıp inmelidir . Fakat bu kalkıp - iniş yaşatmak için olmalıdır . Hele kişinin kişiye kılıç indirmesi bir cinayettir . Bey memleketten öte değildir . Bir savaş ,yalnızca bey için yapılmaz .

Durmaya , dinlenmeye hakkımız yok . Çünkü , zaman yok , süre az !..

Yalnızlık , korkanadır . Toprağın ekim zamanını bilen çiftçi , başkasına danışmaz . Yalnız başına kalsa da ... Yeter ki , toprağın tavda olduğunu bilebilsin .

Sevgi davanın esası olmalıdır . Sevmek ise , sessizliktedir . Bağırarak sevilmez . Görünerek de sevilmez .

Geçmişini bilmeyen , geleceğini de bilemez . Osman ! Geçmişini iyi bil ki , geleceğe sağlam basasın . Nereden geldiğini unutma ki , nereye gideceğini unutmayasın .