Viral Hepatitler
 

Viral Hepatitler
VİRAL HEPATİTLER
Hepatit kelime olarak "karaciğer iltihabı" anlamına gelir ve virüslere bağlı olarak gelişir.
Genellikle karaciğerde büyümeye, hassasiyete ve bazen kalıcı hasar oluşmasına neden olur.
Hepatit virüsler dışında çeşitli kimyasal maddeler, ilaçlar ve ***** alımı nedeniyle de oluşabilir.
Viral hepatit, karaciğere yerleşen çeşitli virüslerin neden olduğu en sık görülen bulaşıcı
hastalıktır.
Özellikle Hepatit B virüsü enfeksiyonu gerek Türkiyede, gerekse dünyada yaygın ve ciddi
sağlık sorunlarının başında gelmektedir. Sadece Hepatit B değil başta A ve C olmak üzere
tüm hepatit çeşitleri sağlığımız açısından tehlike oluşturmaktadır.
VİRAL HEPATİTİN FARKLI TİPLERİ NELERDİR?
Her biri farklı bir virüs tarafından oluşturulan en az sekiz tip viral hepatit bulunmaktadır.
Hepatit A:
Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde en çok çocuklarda, gelişmiş ülkelerde ise erişkinlerde
görülmektedir.
Hepatit B:
Hepatitin en sık görülen türüdür. Dünyada 350 milyon, Türkiyede ise 4-5 milyon Hepatit B
virüsü taşıyıcısı vardır.
Hepatit C:
En tehlikeli olanıdır. Hastaların yarısında siroz hastalığına yol açar.
Hepatit D:
Esas itibariyle hepatit B virüs taşıyıcısı olan ve damar içi ********** kullananlarda görülür.
Hepatit E:
Bu hastalığın belirtileri hepatit Aya benzer. Sıklıkla Hint Okyanusu bölgesinde, Afrikada ve
gelişmiş ülkelerde görülmektedir.
Yeni tanımlanan üç tane virüs hakkında çok az şey bilinmektedir. Son zamanlarda viral
hepatit etkeni olduğu sanılan beş yeni virüs daha tanımlanmıştır.
Karaciğeri iltihaplandırarak hepatit oluşturan diğer hastalıkların virüsleri ise şunlardır. Soğuk
algınlığı virüsü, su çiçeği virüsü, enfeksiyöz mononükleaziz virüsü ve sitomegalovirüs.

Hepatit A ve E: Hepatit A en sık görülen hepatit çeşididir. Ağız yoluyla bulaşır. Virüsle
bulaşık yiyecek ya da su alındığında ve tuvalet sonrası el yıkamama gibi basit temizlik
kurallarına uyulmadığında görülür. Ayrıca midye ve istiridye gibi deniz ürünlerinden de bu
virüsü kapmak mümkündür.
Hepatit B : Bu virüs kan ve kan ürünlerinin nakli ile bulaşabildiği gibi, küçük
kesiklerden, kulak delinmesi, dövme yaptırılması, diş tedavisi, manikür, pedikür veya cinsel
ilişki sırasında da bulaşabilir. Doğum esnasında annede virüs varsa, çocuğa geçebilir.
Hepatit C : Bu hepatit virüsü, kirli enjektör kullanımı, kirli kan ve kan ürünlerinin nakli ile
bulaşır. Cinsel temas yoluyla ve anneden bebeğine geçtiği de bilinmektedir. Ancak hastaların
üçte birinin hastalığı nereden ve nasıl aldığı saptanamamaktadır.
Hepatit D : Esas olarak virüs bulunduran kirli enjektör kullanımı veya kirli kan ve kan
ürünlerinin nakli ile bulaşır. Bu virüs sadece hepatit B virüsü bulaşmış insanlarda hastalık
yapmaktadır. Muhtemelen hepatit B ve D taşıyıcılarından geçmektedir.
Viral Hepatitin Belirtileri Nelerdir?
En sık rastlanan belirtiler halsizlik, orta derecede ateş, kas ve eklem ağrıları, bulantı, kusma,
dikkat azalması, müphrem karın ağrısı ve bazen "ishal"dir. Birçok hastada belirtiler hafiftir
veya yoktur; bu nedenle teşhis edilemeyebilir. Hastaların küçük bir kısmında deride ve göz
aklarında beliren sarılık, sarılığı takiben koyu renkte idrar ve açık renkte dışkı gözlenir. Kaşıntı
olabilir. Sarılık ortaya çıktığında diğer belirtiler kaybolur. Bazı hastalar, hastalık sırasında 2,5-5 kg zayıflayabilirler. Hepatit Olduğunuzda Renginiz Sarıya Dönecek mi, yani sarılık olacak mısınız?
Hayır, birçok viral hepatit hastasında sarılık ortaya çıkmaz.
Peki kimler risk altında?
Risk gruplarını sağlık personeli, ********** bağımlıları, homo****üeller, çok sık cinsel partner
değiştirenler, diyaliz hastaları, transplantasyon yaptıranlar ve ailesinde Hepatit B taşıyıcısı
olanlar oluşturmaktadır. Hepatit C çok sessiz ve sinsi bir enfeksiyon olarak tanınır. Hepatit B
gibi bulaşmasına karşın, ****üel yolla bulaşma riski Bye göre daha düşüktür. Aynı zamanda
taşıyıcı anneden bebeğe %1 gibi bir oranda geçme riski vardır. Genellikle çok geç bir
aşamada fark edilir. Hepatit C Hepatit Bye göre daha yavaş seyreder ve yine Hepatit Bye
göre kronikleşme riski daha fazladır (vakaların yüzde 80i kronikleşir). Bu sebeple ileriki
aşamada kansere çevirme riski daha yüksektir. Genellikle 20 yıl içersinde siroz gelişir ve
zamanla kansere dönüşebilir. Ancak her iki virüs de bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde
çok daha hızlı ilerler. Özellikle kanser, AIDS ve diyaliz hastalarında hastalık çok daha hızlı bir
gelişim gösterir. Hepatit C için sadece tarama testleri yapılabilir ve şimdilik aşısı
bulunmamaktadır. Ancak bilindiği gibi Hepatit B için aşı söz konusudur ve risk grubundakilerin
hiç şüphesiz aşı olmaları gerekmektedir.
Ya risk altında olmayanlar?
Hepatit B önlenebilir bir hastalıktır. Bugün hastanelerde doğan tüm bebeklere hepatit aşısı
yapılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü 120 ülkede yeni doğanlara aşı yapılmasını şart
koşmuştur. Ayrıca bebekler dışında aşı yaptırmak isteyenlerin aşı yaptırmasında da hiçbir
sakınca bulunmamaktadır. Dünyada 350 milyon kişinin Hepatit B taşıyıcısı olduğu
düşünüldüğünde geç kalmadan aşı yaptırmanın önemi ortaya çıkar.
Tekrar Hepatit olur muyum?
Evet, çünkü en az beş veya daha fazla hepatit virüsü vardır. Bunlardan herhangi birini,
herhangi bir zamanda alırsanız hepatit olursunuz. Hastalığı geçirdikten ve virüse karşı
bağışıklık oluştuktan sonra aynı virüsü daha sonra alsanız bile hastalık oluşmaz. Bununla
beraber, bazen B, C ve D hepatit virüsler yeniden hastalık oluşturabilirler.
Yatakta yatmalı mıyım?
Zorunlu değildir. Kural şöyledir: Kendinizi iyi hissediyorsanız, kalkıp dolaşabilirsiniz, yorgun
hissediyorsanız yatmanız doğru olacaktır.
Ben ve Ailem için tehlike nedir?
Aynı evi paylaşan bireylerden birinde A, B, C veya E hepatit görülmesi diğer bireylere
bulaşma riski doğurur. Gerekli kurallara uyulması yanı sıra, evdeki bireylere A hepatit için
gamma globülin, B hepatit için hiper immün gamma globülin, hepatit A ve B aşıları
uygulanması koruyucudur.

Özel bir diyet uygulamam veya vitamin almam gerekli mi?
Kolay sindirilen ve kaloriden zengin (çorba, komposto ve meyve suları) yiyeceklerin yenmesi
yeterlidir. Birçok hastada halsizlik ve bulantı olması nedeniyle hafif bir kahvaltı gün boyunca
yeterli olmaktadır. Öğünler arasında yukarıda belirtilen yiyeceklerin alınması uygun olur.
Vitamin almanın etkisi henüz bilinmemektedir.
***** alabilir miyim?
Alacağınız ***** hasta karaciğerinizi daha da yoracaktır. Alınmaması daha uygun olur.
Cinsel hayatım devam edebilir mi?
Cinsel hayatın sürmesi hastalığın gidişini etkilemez. Ancak özellikle hepatit Byi eşinize
geçirme riski vardır. C hepatit için bu risk düşüktür. Prezervatif kullanırsanız bu tehlike
ortadan kalkacaktır.
Yemek yapabilir miyim?
Hepatit A ve E geçiriyorsanız bulaştırma riski olması yüzünden hem yemek yapmanız, hem de
ailenizin yaptığınız yemekleri yemesi sakıncalıdır. Hepatit B, C ve D için böyle sakınca yoktur.
Bu hastalık ne kadar sürer?
Belirtilerin aniden ortaya çıkışını takiben birkaç hafta, bir veya iki ay içerisinde hastalık
belirtileri geriler. Erişkin hastaların %90-95 kadarı %5-10 hastada kronik hepatit veya
taşıyıcılık gelişir. Hepatit C başlangıç döneminde bazen tanınmaz. Hastalık, mikrobun
alınışından aylar ile yıllar sonra ortaya çıkabilir. Hepatit C hastalarının yarısından fazlasında
belirtiler ve serum bulguları devam eder ve kronik hepatit gelişir. Hepatit B hastalarını
yakalayan D hepatit virüsü, hepatit Bden daha ağır bir hastalık tablosu oluşturur, ancak
hastalık birkaç ay sonra iyileşir.
Doktorumu görmeye ne kadar zamanda bir gitmeliyim?
Kan testleri hastalığın tamamen geçtiğini gösterinceye kadar doktorunuza gitmelisiniz. Kan
testlerindeki bozukluk 6 aydan fazla sürerse hastalığın kronikleşmesi söz konusu olduğundan
dikkatli olunmalıdır.
Hepatitin komplikasyonları nelerdir?
A, B, D, E hepatit hastaların çoğu tamamen iyileşirler. Birkaç ay ara ile hafif alevlenme
atakları görülebilir. Her atak ile öncekinden daha hafif geçer. Ancak bu tekrarlanmalar, tam
iyileşme olmayacağını göstermez. Hepatit A nedeniyle ölüm oranı, D ve B hepatite göre daha
azdır. E hepatite bağlı ölüm oranı ise bilinmemektedir. Hepatit B hastalarını %5-10unda ve
hepatit C vakalarının %80den fazlasında kronik karaciğer hastalığı gelişir. Kronik hastalık
hafif seyredebileceği gibi ilerleyerek siroza da neden olabilir. Kronik persistan ve kronik aktif
hepatit olarak tanımlanan ve hastalık aktivitesini gösteren iki tip kronik karaciğer hastalığı
vardır; ancak hasta karaciğerde aynı anda farklı bölgelerde bu farklı tipler bulunabilir. Kronik
hepatit sonunda siroz ile sonuçlanır. Genellikle hastalığın seyrini takip etmek için biyopsi
yapılır. Akut hepatit sonrasında kronik karaciğer hastalığı gelişiminin nedenleri henüz
bilinmemektedir.
Hepatit, kanser nedeni olabilir mi?
Kronik hepatit B taşıyıcılarında ve kronik hepatit C hastalarında karaciğer kanseri yüksek
oranda görülmektedir.
Sonuç:
Viral hepatitlerin bazı türleri ülkemizde çok sık görülmektedir. Bazı türleri oldukça bulaşıcı
olan bu hastalık, çoğunlukla farkına varmadan geçirilmektedir. Hastaların bazıları ölmekte;
bazıları da kronik hastalığa maruz kalmaktadır. Virüsün bulaştığı insanların birçoğu da
hastalanmayıp taşıyıcı olmakta ve kendilerinde bulunan virüs farkında olmadan başka
insanlara bulaştırarak onların da hepatit veya hepatit taşıyıcısı olmalarına neden olmaktadır.
Hepatit B virüsünü taşıyan gebe annelerin, doğumu takiben çocuklarının aşı ve pasif
bağışıklık ilk korunmaları gerekmektedir. Hepatit B aşısının virüs bulaşmadan önce
yapılmasının iltihabını ortaya çıkmasını önlemede yeterli ve güvenli olduğunu gösterilmiştir.
Bu aşıyı bütün çocuklara, işlerinde kan ile temas ihtimali olan insanlara ve birden fazla cinsel
partneri olanlara öneriyoruz. İnterferon tedavisi bazı hepatit B ve C hastalarında etkilidir.
Hepatit B ve Cye karşı korunma yolları nelerdir?
Hepatit B ve Cnin tedavisi oldukça güç olduğu için aslında en iyisi ve doğrusu bu hastalığa
karşı korunmaktır ve korunmanın yollarını şu şekilde sıralanır:
· Hepatit hakkında bilgi sahibi olmak.
· Aşı yaptırmak.
· Hijyen kurallarına dikkat etmek.
· Cinsel yolla bulaşmasını engellemek için prezervatif kullanmak.
· Kuaförlerde ve berberlerde kullanılan aletlerin steril olmasına dikkat etmek.
· Diş tedavilerinde gerekli önlemleri almak.
· Kan almada ve vermede kanın virüssüz olduğuna emin olmak.
· Hepatit riskinin olduğu yerlere seyahatte immoglobin yaptırmak
Kaynak: Pediatriportal