Gelir Tablosu
 

GELİR TABLOSU

Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârı veya zararını gösteren bir tablodur. Gelir tablosu mali tablolar ilkelerine uygun tek düzen formlar şeklinde hazırlanır. İşletmeler karşılaştırmalarda kolaylık sağlamak ve anlam birliği oluşturmak için gelir tablolarını Ek: 3 de verilen biçimde düzenlemek zorundadırlar. Gelir tablosu finansal analize elverişli olarak rapor tipinde düzenlenmiştir. Süreklilik gösteren ve göstermeyen gelir ve giderler; olağan gelir ve kârlar, olağan gider ve zararlar, olağandışı gelir ve kârlar ve olağandışı gider ve zararlar olarak ayrı gruplar şeklinde gösterilmiştir. Finansman giderleri ayrı bir gruptur. Gelir tablosunda yer alan kalemler arasında mahsup yapılamaz. Tabloda "Diğer" başlığı altında yer alan bir kalemin tutarının ait otduğu grubun toplam tutarının % 20 sini aşması durumunda bu kalem ayrı bir başlık altında gösterilir. Tutarı olmayan kalemler gelir tablosunda yer almaz.

Aşağıda özet bir gelir tablosunda yer alan gelir ve gider gupları gösterilmiştir:



GELİR TABLOSU

BRÜT SATIŞLAR
SATIŞTAN INDİRİMLER (-)
NET SATIŞLAR
SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
FAALİYET GİDERLERİ (-)
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
FAALİYET KAR VEYA ZARARI
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
FINANSMAN GIDERLERI (-)
OLAĞAN KÂR VEYA 2ARAR
OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR
OLAĞANDIŞ I GİDER VE ZARARLAR (-)
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞ. YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER
KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI

DİPNOTLAR:



Özet ve Ayrıntılı Gelir Tablosu tipleri Kitabın ek kısmında EK:4 olarak verilmiştir.


Gelir tablosunda yer alan satışların maliyeti ayrı bir tabloda hesaplanarak gelir tablosunda yerine konur. Satışların Maliyeti Tablosu işletmenin dönem içindeki stok hareketlerini, üretim maliyetini, satılan mamul maliyetini, satılan hizmet maliyetini gösterir. Satışların maliyeti tablosu Gelir Tablosunun ekini oluşturur.

Satışların Maliyeti Tablosunun düzenlenme biçimi aşağıda örnek olarak verilmiştir:


SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU


ÜRETİM MALİYETİ

Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri
Direkt İşçilik Giderleri
Genel Üretim Giderleri
Yarı mamul Kullanımı
Dönembaşı Stok (+)
Dönemsonu Stok (-)

ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ

Mamul Stoklarında Değişim
Dönembaşı Stok (+)
Dönemsonu Stok (-)

SATILAN MAMUL MALİYETİ

TİCARİ FAALİYET
Dönembaşı Ticari Mallar Stoku (+)
Dönem içi Alışlar (+)
Dönemsonu Tıcari Mallar (-)

SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ
SATILAN HİZMET MALİYETİ
SATIŞLARIN MALİYETİ



Gelir tablosunda "brüt satış kârı", 'Faaliyet kârı", "olağan kâr", "vergiden önceki kâr" ve "vergiden sonraki net kâr" bölümleri vardır. İşletmenin vergiden sonraki net kârı bu aşamalardan geçerek hesapIanır.

Gelir Tablosuna aşağıdaki örneği verebiliriz:

ENA İşIetmesİnin 31.12.20X1
Tarihli GELİR TABLOSU


BRÜT SATIŞLAR 8.650.000
YURT İÇI SATIŞLAR 8.310.000
DİĞER GELİRLER 340.000
SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 205.000
SATIŞTAN İADELER 85.000
SATIŞ İSKONTOLARI . 120.000
NET SATIŞLAR 8.445.000
SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 7.040.000
SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ 7.040.000
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 1.405.000
FAALİYET GİDERLERİ (-) 743.000
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 236,000
PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ 360.000
GENEL YONETİM GİDERLERİ 147.000
FAALİYET KARI VEYA ZARARI 662.000
OLAĞAN GELİR VE KARLAR 48.000
FAİZ GELİRLERİ 48.000
OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 11,000
KOMİSYON GİDERLERİ 6.000
DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR 5.000
FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 52.000
KISA VADELİ BORLANMA GİDERLERİ 52.000
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 647.000
OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 10.000
DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 10.000
OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 17.000
DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR 17.000
DÖNEM KARI VEYA ZARARI 640.000
DÖNEMKÂRI VERGİ VE DİĞ.YASALYÜK.KARŞILIĞI(-) 280.000
DONEM NET KARI 360.000




Dikkat edilirse, işletmenin brüt satış karı net satışlardan satılan malın maliyetinin düşülmesi ile bulunmuştur. Net Satışlar, toplam satış hasılatından varsa satış iade ve iskontolarının düşülmesiyle hesaplanmıştır. Satılan malın maliyeti ise dönembaşı mal stoklarının değerine, alışlardan varsa alış iade ve iskontolarının çıkarılmasıyla bulunan .net alışların değerinin ilavesi ile bulunan satışa hazır malın maliyetirıden dönem sonu mal stoklarının değerinin çıkarılmasıyla bulunmuştur. Brüt mal satıs karından faaliyet giderleri çıkarılarak faaliyet karı hesaplanmıştır. İşletmenin olağan gelirlerinin ilavesi, olağan giderlerinin düşülmesi ile olağan kar veya zarar bulunmuştur. İşletmenin esas faliyeti dışındaki gelir ve giderlerinin olağan karına ilave edilmesi ve düşülmesi ile vergiden öncek! kar (dönem karı) bulunmuş olur. İşletmenin tabi olduğu vergi oranına göre hesaplanan verginln bu tutardan düşülmesi ile de vergiden sonraki net kara (Dönem Net Karına) ulaşılmış olur.