Potasyum Un Özellikleri

Potasyum un özellikleri

Potasyum ve Na suyla şiddetle tepkime vererek enerji açığa çıkarOluşan H2 gazı alev alıp patlayabilir Laboratuarlarda izinsiz bu reaksiyonları denemeyiniz

Alkali metaller aleve tutulduklarında farklı renkte gözlenirler ve ayıraç olarak bu renkler kullanılabilir Potasyum alev deneyindeki rengi resimde gözlendiği gibidir

Her ne kadar tabiatta serbest olarak asla bulunmaz ise de, potasyum bileşikleri geniş bir dağılım sergiler Potasyum dünyada tuz göllerinin en önemli ticari kaynaklarından biridir ve okyanus artığı yarı kapalı havzalardaki veya lagünlerdeki tuzlu suyun buharlaşmasıyla birikir



Bileşikleri :

•Potasyum, diğer elementlerle birleşerek geniş kullanım alanı olan bileşikler meydana getirir

•Potasyum klorür ve potasyum sülfat, gübrelerin en önemli bileşikleridir

2K(s) + Cl2(g)→ 2KCl(s) ; 2K(s) + H2SO4(aq) → 2K+(aq) + SO4-2(aq) + H2(g)

• Potasyum karbonat (K2CO3), yumuşak sabunların (traş kremi gibi) imalinde kullanılır

•Potasyum nitrat (KNO3) ve potasyum klorat (KCIO3) bir oksitleyici madde olarak kibrit imalinde kullanılır

•Potasyum permanganat (KMnO4) ve potasyum dikromat (K2Cr2O7) yine oksitleyici ajanlar olarak ağartmada, tabaklamada ve boyamada kullanılır

•Potasyum bitartarat ki buna tartar kremi denir, pasta mayası olarak kullanılır

Potasyum oksit (K2O) ; Potas olarak da adlandırılmaktadırPotas kelimesi, bitki küllerinin ve kalkerlerin yıkanması ile elde edilen eriyiğin buharlaştırılmasında kullanılan demir potalardan esinlenerek verilmiştirPotas tabiatta bulunmaz ve doğal minerallerden elde edilir

Potasın baslıca kullanım alanı ;son elli yılda cam, porselen, sabun kibrit, patlayıcı maddeler, boyama ve debbaghaneler idi 1950'lerde dünya toplam potas üretiminin % 90'i tarımda gübre olarak kullanılmıştır Potas gübre olarak uygun miktarda diğer bitki besinleri ile birlikte (fosfatlar ve nitratlar gibi) çok etkindir Eriyebilir potas, bitkinin büyümesinde ve ihtiyaç duyulan nişasta ve sekerin yapılışında yardımcı olur Ülkemizde bilhassa Adapazarı gibi patates ziraati yapılan bölgelerde çok kullanılır

Tarımdaki kullanışlarına ek olarak potasyum bileşiklerinin kimya endüstrisinde de önemli uygulanışları vardır, ancak bu sahadaki tüketimi daha azdır:

•Bu amaç için en önemlileri kostik potas ve potasyum karbonattır(K2CO3) Her ikisi de yumuşak sabun, traş sabunu, en iyi kalitede kristal ve cam sofra takımı, heysel camı, kilise pencere camı ve renkli camların yapılışında kullanılırlar

•Potasyum nitrat esas gübre olarak kullanılmasına rağmen, petrol endüstrisinde ve diğer amaçlarla da kullanılır

•Potasyum klorat ve perklorat, patlayıcı yapılışında kullanılan kuvvetli oksitleyicilerdir Bunlar kibrit, havai fişek ve boyalarda da kullanılırlar

•Potasyum iyodid, tıpta ve fotoğrafçılıkta kullanılır

•Potasyum permanganat mükemmel bir oksitleyici ve antiseptik olarak kullanılır

•Potas ayni zamanda magnezyum ve alüminyum elde edilmesinde metalurjik eritken olarak kullanılır

•Havada çok çabuk oksitlenen metal potasyumun uygulamaları çok sınırlıdır ve yalnızca değişik etkileri dolayısıyla bazen değerli metaller kullanıldığında ucuz sodyumun yerine kullanılır

•Potasyum vücut sıvılarının dengesinin sürdürülmesi, sinir sinyallerinin iletimi, insülün serbest bırakması, kas gerilmesine yardımcı olur Rafine ürünler kullanıldığı için potasyum azlığı insanlar için sık görülür çünkü diüretik alışı ve fazla miktarda su içişi hayati potasyumun dışarı atılmasına neden olur Domatesteki potasyum vücudun ihtiyacı olan ama tansiyonu artıran sodyumun yerine geçer Potasyum yorgunluk, zayıflık, ruhsal depresyon, düşük tansiyon, kas yorgunluğu, tuz tutunumu ve normal dışı kalp atışlarına sebep olurKaynakları: Maden suları, avokado, muz, kırmızı pancar, esmer pirinç, hurma, meyve kurusu, incir, balık, meyve, sarımsak, pırasa, domates, et, fındık, portakal, patates, piliç, kuru üzüm, sebzeler, tahıl taneleri

•Hücrelerin içinde bol miktarda bulunup, kanda ve doku arası sıvılarda daha az miktardadır Böbrek ve böbrek üstü bezi hastalıklarının dışında, kanda potasyum azalması aşırı ishal ve kusma ile idrar söktürücü ilaçların uzun süre kullanılması halinde görülür İlk belirtisi kas güçsüzlüğüdür İleri derecelere vardığında bağırsaklara ve solunum kasları dahil olmak üzere tüm kaslarda hareket kısıtlılığı olacak ve bu da hayati tehlike yaratacaktır

•Potasyum Eksikliğinde bitkiler bodur kalır Genç yapraklarda buruşuk bir yüzey, kenarlarda kıvrılma renkte siyahlaşma olur Yaşlı yaprak kenarlarında nekrotik lekeler bulunur

Potasyum birçok kayaçlarda diğer elemanlarla bileşik halinde, özellikle alüminyum ve silisyum oksitle, potasyum alüminyum silikat halinde, ortoklas felspat, muskovit, biyotit ve diğerleri gibi primer mineraller halinde bulunur Mika hava etkilerine çok dayanıklıdır, fakat potasyumlu ortoklaz felspat bazı hallerde killere ayrışarak potasyum kil bünyesinde tutulur Yerkabuğunda birbirine eşit sayılabilecek miktarlarda Na ve K bulunduğu halde deniz suyundaki Na oranı çok daha fazladır Bunun sebebi iyon yarıçaplarının farklılığı nedeni ile potasın killer içinde tutulabilmesi, sodyumun ise denize kadar taşınabilmesidir Tabiatta Na-tuzlarının çok, K-tuzlarının nispeten daha az bulunmasının sebebi de budur