Kemoterapinin Amaçları

Kemoterapinin amaçları

KEMOTERAPİ NEDİR; AMAÇLARI NELERDİR?

Kemoterapi Nedir Amaçları Nelerdir - Kemoterapinin Amaçları Hakkında Kemoterapi (KT) basitçe kanserin ilaçlarla tedavisi demektir KT’de kullanılan ilaçlar Kanser hücrelerinin büyümesini ve çoğalmasını önleyerek onları hasara uğratırlar Genelde bu tip ilaçlar birlikte kullanıldıklarında etkileri daha fazla olduğundan KT kürleri birden fazla ilaç içerir

Kanserin tipine ve evresine göre KT kanseri tedavi etmek; yayılımını önlemek; büyümesini yavaşlatmak; vücudun diğer kısımlarına yayılmış kanser hücrelerini öldürmek ve kanserin bazı belirtilerini iyileştirmek amacıyla uygulanır

Bazı durumlarda KT tek tedavi seçeneğidir, ancak genelde cerrahi ve/veya radyoterapiye ek olarak kullanılır

HANGİ İLAÇLARI ALACAĞIM?

Kanserin tipine, yerleşim yerine, büyüklüğüne, normal vücut fonksiyonlarınızı nasıl etkilediğine ve sizin genel durumunuza göre hangi ilaçların size daha yararlı olacağına doktorunuz karar verir

KEMOTERAPİYİ NEREDE ALACAĞIM?

KT'yi nerede alacağınız kullanılan ilaçlara ve doktorunuzun seçimine bağlıdırAncak gözlem altında olmanız gerektiğinden hastanede almanız tavsiye edilir

KEMOTERAPİYİ NE KADAR SIKLIKLA VE NE KADAR SÜREYLE ALACAĞIM?

KT kürlerinin sıklığı ve süresi kanserin tipine, tedavinin amacına, kullanılan ilaçlara ve vücudunuzun verdiği cevaba göre değişir Genelde KT vücudunuzun kendini yenilemesi ve kuvvet kazanması için belli dinlenme aralıklarıyla verilir Doktorunuz KT'nin ne kadar devam edeceğini size söyleyecektir

KEMOTERAPİ NASIL UYGULANIR?

Kanser tipine ve kullanılan ilaçlara göre KT genel olarak şu üç yoldan biriyle verilebilir:

Damar içine

Ağız yoluyla

Kas içine, cilt altına veya doğrudan ciltteki kanserli alanın içine enjekte edilerek

KEMOTERAPİ ACITIR MI?

KT ilaçlarını ağız, cilt veya enjeksiyon yoluyla almanın bu yollarla alınan diğer ilaçlardan farkı yoktur Bazı kişiler iğnenin girdiği yerde soğukluk hissederler Eğer enjeksiyon sırasında ağrı, yanma veya rahatsızlık hissederseniz mutlaka doktorunuza veya hemşireye bildirin

Kemoterapi UYGULANIRKEN BAŞKA İLAÇLAR ALABİLİR MİYİM?

Bazı ilaçlar Kematerapi'nin etkilerini azaltabilir Bu nedenle KT'ye başlamadan önce kullandığınız ilaçların listesini doktorunuza göstermelisiniz Listede ilacın adı, ne kadar sıklıkla alındığı, ne amaçla alındığı ve dozu mutlaka belirtilmelidir Doktorunuz size bu ilaçları kesip kesmeyeceğinizi söyleyecektir KT'niz başladıktan sonra da alacağınız her türlü ilaç için doktorunuza danışınız

KT SIRASINDA ÇALIŞABİLECEK MİYİM?

Hastaların çoğu KT aldıkları sırada da çalışabilmektedir Tedavilerinizi günün geç saatlerinde veya hafta sonundan hemen önce almak işinize daha az engel olacaktır Eğer KT sizi çok bitkin düşürüyorsa çalışmanıza bir süre ara vermeniz yerinde olacaktır

KEMOTERAPİNİN ETKİLİ OLUP OLMADIĞINI NASIL ANLAYACAĞIM?

KT'nizin etkili olup olmadığının anlaşılması için belli aralıklarla fizik muayene, kan testleri, röntgenler, tomografi veya sintigrafiler yapılacaktır Bu testler ve incelemeler KT'nin etkinliği hakkında çok bilgi verirken yan etkiler (örneğin bulantı, kusma, saç dökülmesi) çok az fikir verir Bazı kişiler yan etki ne kadar çok görülürse etkinliğin de o kadar fazla olacağını zannederler; bu yanlış bir kanıdır Yan etkiler kişiden kişiye, ilaçtan ilaca değişir

KEMOTERAPİNİN YAN ETKİLERİ OLACAK MI?

KT başlamadan önce birçok kişi yan etkilerin görülüp görülmeyeceğini, yan etkiler görülürse neler yapılacağını merak eder Kanser hücreleri çok hızlı büyüyüp çoğaldıkları için KT ilaçları hızlı çoğalan hücreleri öldürürler Ancak vücudumuzda bazı normal ve sağlıklı hücreler de hızlı çoğaldıklarından ilaçlar bunlara da etki eder Böylelikle yan etkiler ortaya çıkar

Bazı kişilerde bu yan etkilerin yalnızca birkaç tanesi görülebilir ve şiddeti kişiden kişiye değişir Belli bir yan etkinin sizde görülmesi ve şiddeti verilen KT'nin cinsine ve vücudunuzun KT'ye verdiği reaksiyona bağlıdır KT'nin en sık görülen yan etkileri bulantı-kusma, Saç Dökülmesive halsizliktir Diğer yan etkiler kan hücrelerindeki değişiklikler sonucu ortaya çıkan kanamalar, enfeksiyon ve kansızlıktır

YAN ETKİLER NE KADAR SÜRER?

KT bittiğinde normal hücreler kısa sürede iyileşir ve yan etkiler kaybolur Yan etkilerin geçmesi ve eski enerjinin kazanılması da kişiden kişiye değişir Kendinizi ne zaman iyi hissedeceğiniz genel sağlık durumunuza ve aldığınız ilaçlara bağlıdır Ancak yan etkilerden bazılarının düzelmesi aylar hatta yıllar alır bazen de hayat boyu sürer KT kalp, akciğerler, böbrekler ve üreme organlarında kalıcı hasara yol açabilir Bazı ilaçlar ikinci tip kanser gibi yıllar sonra ortaya çıkabilecek gecikmiş yan etkilere yol açar Ancak KT gören hastaların çoğunda uzun süreli problemlerin olmadığını bilmek önemlidir Ayrıca KT'nin ciddi yan etkilerini önleyecek birtakım önlemler de geliştirilmektedir

BULANTI - KUSMA

KT hem mideyi hem de beyindeki kusma merkezini etkileyerek bulantı ve kusmaya yol açabilir Bu etki kişiden kişiye ve ilaçtan ilaca değişir

Bulantı-kusma hemen her zaman kontrol edilebilir, en azından azaltılabilir Eğer bulantı-kusmanız varsa doktorunuz size bunu önleyecek ilaçları verecektir Ayrıca aşağıdaki önerilerin de faydası olur:

Bir öğünde çok fazla yemeyin, üç büyük öğün yerine gün boyunca az ve sık yiyin

Yavaş yiyip için, lokmalarınızı iyi çiğneyin

Sıvıları yemekle birlikte değil yemeklerden en az bir saat önce veya yemekten sonra alın

Tatlı, kızartma ve yağlı yiyeceklerden uzak durun

Kokudan etkilenmek istemiyorsanız soğuk veya oda ısısındaki yiyecekleri tercih edin

Eğer bulantı sabahları oluyorsa yataktan kalkmadan önce tost, kraker, kızarmış ekmek gibi kuru yiyecekler yiyin (ancak ağız ve boğaz ağrısından, tükürük azlığından yakınıyorsanız bunu denemeyin)

Elma veya üzüm suyu gibi soğuk, tortusuz, tatlandırılmamış meyve suları içebilirsiniz, gazlı içeceklerden (soda, gazoz, kola) kaçının

Buz küpleri, nane şekeri, hafif ekşi şekerleri emebilirsiniz (boğaz ağrısı varsa ekşi tercih etmeyin)

Sizi rahatsız eden yemek, sigara veya parfüm kokularından uzak durun

Yemekten sonra sandalyede oturup dinlenin, ancak yatmayın

Bulantı olduğunda yavaş ve derin soluk alıp verin

Arkadaşlarınızla, ailenizle birlikte olarak, müzik dinleyip Televizyon seyrederek dikkatinizi başka yöne çekmeye çalışın

Bulantı KT sırasında oluyorsa tedaviden birkaç saat önce bir şey yemeyin