Nemrut Yazıtları

Nemrut Yazıtları

NEMRUT DAGI TAPINAK MEZARINDAKİ
BÜYÜK KÜLT YAZITI ÇEVİRİSİ


Grekçe aslından Prof Dr Sencer Fahin tarafından Türkçeye çevrilmiştir Yayın hakları Arkeoloji ve Sanat Yayınlarına aittir

Yazit 1

Kral Mithradates Kallinikos¹un ve Anasever Kral Antiochos Epiphanes Kallinikos kızı Tanrıça, Kraliçe, Kardeşsever Laodike¹nin oxlu Tanrı, Adil ve Epiphanes, Roma ve Helen Dostu, Muzaffer Büyük Kral Antiochos, kutsanmış taht kaidelerine dokunulmaz harflerle kendi lûtufkârlıxından kaynaklanan işeri, ebediyete intikali için yazdırdıBen, Dindarlıxın biz insanlar için bütün iyilikler içinde sadece en güvenilir dost olduxuna dexil, aynı zamanda en tatlı haz olduxuna da inandım ve bu inanca hem talihli iktidarımın, hem de bu iktidarın takdis edilmiş icraatının kaynaxı olarak sahip oldum Tüm hayatım boyunca Kraliyetimdeki bütün insanlar karşısında, dindarca davranışı en güvenilir savunma aracı ve eşi bulunmaz bir haz kaynaxı olarak gören bir insan sıfatıyla durdum Bu nedenle, beklenenin tersine, büyük tehlikeleri savıp, ümitsiz durumların üstesinden geldim ve uzun yıllar mutlu bir yaşam sürdüm


Ata hükümdarlıxını devraldıxım zaman, dindarlıxımın bir sonucu olarak, tahtıma baxlı Krallıxı tüm tanrıların ortak yurdu yaptım Onları, şekli temsillerini kendi soyumun talihli köklerinin geldixi Pers ve Hellenlerin eski usullerine göre çesitli biçimlerde yapmak suretiyle, kurbanlar keserek ve şölenler düzenleyerek, eskiden beri insanlar arasında ortak bir adet olduxu üzre, onurlandırdım Onursal duyguları somut ifadeye dönüştürmek ise benim hakbilir düşüncemin bir buluşudur


Zamanın tahribine dirençli bu tapınaksal mezarın temellerini göksel tahtların yakınında atmaya karar verdiximde, bu kutsal mekan, sadece ileri yaşıma raxmen hâlâ sıhhat ve selamet içinde olan bedenimi saran kılıfa, tanrının sevdixi ruhum Zeus Oromasdes¹in göksel tahtlarına yolcu olduktan sonra, ebedi bir istirahatgâh olsun istemedim; buranın aynı zamanda bütün tanrıların ortak tahtları olmasını da kararlaştırdım Çünki benim çabalarım sonucunda orada sadece kahraman atalarımın şu gördüxün resim dizeleri bulunsun istemedim; daha çok da, bu kutsal tepe üzerinde tanrıları temsil için kutsanarak dikilen ilahi bir figür, artık ıssız kalmayacak bu mekanı tanrılar karşısında ifa ettixim dindarlıxın bir kanıtı olarak görsün istedim


Yazıt 2


Üşte, gördüxün gibi, tanrılara gerçekten lâyık oldukları bu heykelleri diktirdim: Zeus Oromasdes¹in, Apollon Mithras Helios Hermes¹in, Artagnes Herakles Ares¹in ve herşeyi besleyen vatanım Kommagene¹nin heykelleri Aynı taştan ve aynı tahtlar üzerinde duaları işiten tanrıların yanına kendi heykelimi de koydurttum Böylece ulu tanrıların ezeli saygınlıxını kendi genç bahtıma çaxdaş kıldım Ve böylece onların kraliyete ilişkin olarak giriştixim işlerde sık sık ve somut olarak, âlicinap bir yardım olarak bana tevcih ettikleri sonsuz ihtimam ve himayelerinin hakkaniyetli bir taklidçisi oldum


Kurban törenlerinin çeşitli biçimlerde yapılmasını saxlamak amacıyla kafi derecede arazi ayırdım ve onlardan saxlanacak gelirlere el sürülmemesini buyurdum Sürekli bir kurban hizmeti kurdum ve seçkin rahipler tayin ettim; onları Pers giysileriyle donattım; tören ve tüm onursal hizmetleri benim sanıma ve tanrıların yücelixine yaraşır biçimde düzenledim


Kurban hizmetlerinin süreklilixi için, eskiden beri varolan ve müşterek bir hukuka dayanan kurban törenlerinin yanısıra, Krallıxımda yaşayan tüm insanların, hem tanrılara karşı vecibelerini yerine getirmeleri hem de bizi onurlandırmaları maksadıyla yeni ihdas edilen bayramları kutlamalarını kural olarak koydum Böylece bedenimin doxum günü olan Audnaios ayının 16 gününü ve taç giydixim Loos ayının 10 gününü yüce tanrıların yeryüzüne zuhur edişlerine vakfediyorum; çünkü bunları ben talihli hükümranlıxımın menşei ve tüm Krallıxımdaki genel saadet ve refahın sebebi olarak telakki ettim



Bunlardan başka kurbanların daha zengin ve şölenlerin daha mükemmel olması için ve yılda bir kutlanmak üzere iki günü daha bayram olarak tahsis ettim Ülke halkını toplantı, yani şölenlere katılım amacıyla, köy ve kentlere göre gruplara ayırdım ve bayramları herkesin en kolay erişecexi en yakın kült yerlerinde kutlanmak üzere düzenledim Geri kalan zamanı, yani doxum günüme tekabül eden 16 ve Diademi takdıxım güne tekabül eden 10 günü, her ay tekerrür etmek ve rahipler tarafından sürekli kutlanmak üzere tören günü olarak düzenledim


Yazıt 3


Bu düzenlemelerin daimi olması için, tanrıların buyrukları doxrultusunda kutsal bir kanun vakfettim ve bunu dokunulmaz kıldıxım steller üzerine yazdırdım; çünkü bunların sürekli korunması aklıselim sahibi kişiler için dindarca bir iştir; sadece bizim onurumuz için dexil, ayny zamanda her ferdin kendi talihi uxruna bel baxladıxı en aziz beklentiler için de bu böyledir Sonsuz zaman kaderin bir cilvesiyle tüm insanlar arasından hangi soyu bu ülkenin mirasına oturtursa, o insan soyu için bu kanunu korumak bir vecibe olmalıdır;



şunu bilerek ki, kraliyetin rahmete kavuşmuş soyunun intikamı axırdır, ihmal ve cürümden gelen din düşmanlıxını eşit derecede cezalandırır ve takipçisi olur; kutsanmış atalarımın kanunu hakarete uxramışsa, merhamet tanımaz cezalar verir Zira dindarca yapılan her iş kolaydır; ama dinsizlixin sonu zorunlu olarak sefalettir Bu kanun benim sesimi duyurdu, tanrıların vahyi ise ona geçerlik kazandırdı


Kanun


Tarafımdan hem tanrılar ve hem de resimlerini Toros uçurumlarının zirvesine, bedenimi saran bu kutsal mezarın yanıbaşına çepeçevre kutsayarak dizdixim rahmete kavuşmuş atalarım için tayin edilen halihazırdaki rahip ve gelecekte bu görevi devralacak olan rahip, bütün dixer görevlerinden azad olunmalı, engel olunmadan ve bahane bulunmadan bu kutsal tapınak mezardaki görevini kült törenlerine ve kutsal heykellerin uyarınca süslenmelerine vakfederek ifa etmelidir


Her ay ve her yıl tüm yıl boyunca sürekli kutlanmalarını emir buyurduxum tanrıların ve benim doxum günlerimizde bu rahip, kendisine benim l&#ucirc;tfumla ve soyumun ata gelenexi icabı takdir edilmiş olan Pers giysisini giyerek, tanrıların dindar onurlarına vakfettixim bütün heykelleri altın çelenklerle süslemelidir Rahmetli soyumun aziz menfaatlerine adadıxım köylerden saxlayacaxı gelirle bu sunaklar üzerinde bol bol tütsü ve kokulu otlar sunmalı ve besili kurbanlıkları tanrıların ve bizlerin onuruna yaraşır biçimde kurban etmeli, kutsal masaları uyarınca bol ziyafet malzemesiyle donatmalı ve testileri suyla karıştırılmış bol miktarda şarapla doldurmalıdır


Buraya gelen yerli ve yabancı bütün ahaliyi büyük bir ihtimamla karşılamalı ve bir araya gelen cemaate herkesin eşit derecede keyf alacaxı bir şölen hazırlamalıdır Kendisi için de, adet olduxu üzere, rahiplik makamının onursal hakkı olarak pay ayırmalıdır; bunu yaparken geri kalanların da l&#ucirc;tfumdan serbestçe yararlanmalarını saxlamalıdır, öyle ki, her bir kimse, kutsal günlerde kafi miktarda yiyecek içecek alabilmek için, gözetildixi hissine kapılmaksızın şölenin keyfini çıkarsın ve diledixi köşede, istedixi kadar yiyip içsin Tapınak hizmetine sunmuş olduxum içki kupalarını ise, ancak kutsal alanda birlikte bulundukları sürece kullanabilirler


Yazit 4


Tanrılar için ve kendi onuruma tanrısal istem doxrultusunda vakfettixim bu tapınak kölelerini ve onların çocuklarını ve bu soyun tüm zaman içinde gelecek nesillerini hiç kimse, ister kral olsun ister hükümdar, ister rahip olsun ister yönetici, ne kendine köle yapmaya ne de bir başkasına herhangi bir şekilde satmaya, ne de onlardan birine bir kötülük yapmaya ve görevlerini yerine getirmekten menetmeye izinlidir; tam tersine rahipler onlara ihtimam göstermeli, krallar ve yöneticiler ve özel bütün kişiler onlara yardım etmelidirler Böyle davrananlar tanrılar ve rahmetli atalarım nezdinde dindarlıxın l&#ucirc;tfuna nail olacaklardır


Aynı şekilde, şurdaki tanrılara adadıxım köyleri kendi mülkiyetine geçirmek, satmak ya da bir başka kurala baxlamak, ya da bu köylere veya bunların tanrıların dokunulmaz mülkü olarak vakfettixim gelirlerine herhangi bir şekilde zarar vermek, kimsenin hakkı ve haddi olmayacaktır O halde, cürümün bir başka türüne ya da bir hakarete veya kendi vakfettixim kurban şölenlerinin ve toplantılarının şan ve şöhretimiz aleyhine bertaraf edilmesine vesile olacak uygulamalarda bulunmak, hiç kimsenin yanına kâr kalmayacaktır