Ramazan Ayında Kılınan Teravih Namazı İle İlgili Bilgiler

Ramazan Ayında kılınan Teravih namazı ile ilgili bilgiler
Hakkında Ramazan Ayında kılınan Teravih namazı ile ilgili bilgiler




Ramazan Ayında kılınan Teravih namazı ile ilgili bilgiler

Ramazan ayinda yatsi namazindan sonra kilinan namaz “Teravih” kelimesi Arapça, “Terviha”nin çoguludur ve “oturmak, istirahat etmek’” anlamina gelmektedir Teravih namazi her dört rekatin sonunda oturulup biraz dinlenildigi için, bu adi almistir

Teravih namazı yirmi rek’attır Erkekler ve kadınlar için sünnet-i müekkededir Ramazan ayında kılınır Hastalık veya yolculuk sebebiyle oruç tutamayan kimselerin de teravih namazını kılmaları sünnettir Teravih namazının câmide cemaatle kılınması sünnettir ve sevabı çoktur Evde de tek başına veya cemaatle kılınabilir Ancak câmide kılmak daha faziletlidir Peygamber efendimiz şöyle buyurmuştur:

“Faziletine inanarak ve mükâfatını umarak Allah rızası için Ramazan gecelerini ibadetle geçiren (teravih namazını kılan) kimsenin geçmiş günahları bağışlanır” (47)

Teravih Namazının Kılınışı:

Teravih namazı yatsı namazından sonra kılınır Yatsıdan önce kılınması caiz değildir Vitir namazı Ramazan ayında teravihten sonra kılınır Teravihden önce de kılınabilir

Yirmi rek’at olan teravih namazı her iki rek’atın sonunda selâm verilerek kılındığı gibi, dört rek’atta bir selâm verilerek de kılınır Her iki durumda da namaza devam edilir ve yirmi rek’at tamamlanır

İki Rek’atta Bir Selâm Verilerek Teravihin Cemaatle Kılınışı:

Yatsı namazının farzı ve son sünneti kılındıktan sonra teravih namazına başlanır

Namaz kıldıracak imam: “Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya, bana uyanlara imam oldum” diye niyet ederek iftitah tekbirini alıp ellerini bağlar

İmam’ın arkasında kılan cemaat da “Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya, uydum imama” diyerek niyet eder ve imamın tekbirinden sonra “Allahü Ekber” diyerek tekbir alır ve ellerini bağlar

Bundan sonra imam ve cemaat gizlice “Sübhâneke”yi okur Sübhaneke’nin okunması bitince, (Cemaat ayakta başka bir şey okumaz) imam gizlice Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sûre okur Cemaatle birlikte rükû ve secdeleri yaptıktan sonra ikinci rek’ata kalkılır

Burada yine imam gizlice Besmele, açıktan da fatiha ve bir sûre okuyup cemaatle birlikte rükû ve secdeleri yaparak oturulur

Bu oturuşta imam ve cemaat “Ettehiyyatü, Allâhümme salli, Allâhümme bârik ile Rabbenâ âtina…” duasını okuyarak selâm verirler Böylece iki rek’at kılınmış olur

Ayağa kalkılarak tarif ettiğimiz şekilde ikişer rek’at kılınmaya devam edilerek yirmi rek’at tamamlanır Bundan sonra üç rek’atlı vitir namazı da cemaatle kılınır

İki Rek’atte Bir Selâm Verilerek Teravihin Tek Başına Kılınışı:

“Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya” diyerek niyet edilir ve aynen sabah namazının iki rek’at sünneti gibi kılınır

Yirmi rek’at tamamlanıncaya kadar ikişer rek’at kılmaya devam edilir, teravih bitince de vitir namazı kılınır

Dört Rek’atta Bir Selâm Verilerek Teravihin Cemaatle Kılınışı:

Namazı kıldıracak imam ve cemaat yukarıda tarif ettiğimiz gibi niyet ederek iftitah tekbirini alır ve ellerini bağlar İmam ve cemaat gizlice Sübhaneke’yi okuduktan sonra (Cemaat başka birşey okumaz) imam gizlice Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sûre okuyup rükû ve secdeleri yaparak ikinci rek’ata kalkılır

Burada imam gizlice Besmele’yi, açıktan fatiha ve bir sûre okuyup rükû ve secdeleri yapar ve otururlar İkinci rek’atın sonundaki bu ilk oturuşta imam ve cemaat “Ettehiyyatü, Allâhümme salli ve Allâhümme barik” okur ve üçüncü rek’ata kalkarlar

Üçüncü rek’atın başında hem imam, hem de cemaat gizilce Sübhaneke’yi okur Sonra imam gizlice Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sure okur Sonra rükû ve secdeleri yaparak dördüncü rek’ata kalkarlar

İmam gizlice Besmele’yi, açıktan da fatiha ve bir sure okuyarak yine rükû ve secdeler yapılıp oturulur

Bu oturuşta da imam ve cemaat “Ettehiyyatü, Allâhüme salli, Allâhümme barik, Rabbenâ âtina…” okuduktan sonra selâm verirler Böylece teravih namazının ilk dört rek’atı kılınmış olur

Bundan sonra ayağa kalkılarak tıpkı tarif ettiğimiz gibi dörder rek’at kılınmaya devam edilerek yirmi rek’at tamamlanır

Sonra da cemaatle vitir namazı kılınır

Dört Rek’atta Bir Selâm Verilerek Teravihin Tek Başına Kılınışı:

“Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya” diye niyet edilir ve aynen ikindi namazının sünneti gibi kılınır Aradaki fark sadece niyetin değişik olmasıdır Böylece dörder rek’at kılınarak yirmi rek’at tamamlanır Bunun peşinden de vitir namazı kılınır

Teravih namazında nelere dikkat etmeliyiz?

Teravih, Arapça’daki “tervîha” kelimesinin cem’i (çoğulu) olup “teneffüs etmek, ruhu rahatlatmak, bedeni dinlendirmek” gibi manalara gelmektedir Ramazan ayına mahsus olmak üzere yatsı namazından sonra kılınan sünnet namazın her dört rekâtının sonundaki oturuş, “tervîha” olarak adlandırılmış; sonradan bu kelimenin çoğulu olan “teravih” sözü, Ramazan gecelerinde kılınan bu nafile namazın ismi olmuştur Teravih namazı, sünnet-i müekkededir; orucun değil Ramazan ayının ve vaktin sünnetidir Onun için, hasta ve yolcu gibi oruç tutmak zorunda olmayanlar için de teravih namazını kılmak sünnettir

Peygamber Efendimiz Ramazan’da birkaç gece teravih namazı kıldırmış; daha sonra, teravihte cemaat farz kılınır da müslümanlar onu edaya güç yetiremezler endişesiyle yalnız kılmayı tercih etmiş; fakat, “Kim Ramazan namazını (teravih) inanarak ve sevabını Allah’tan umarak kılarsa onun geçmiş günahları bağışlanır” diyerek ashabını bu namaza teşvik etmiştir

Rasûl-ü Ekrem (aleyhissalatu vesselâm) bir başka hadis-i şeriflerinde teravih namazı kılmanın önemini ve sünnet olduğunu şöyle ifade buyurmuştur; “Allah Ramazan ayında oruç tutmanızı farz kıldı Ben de Ramazan gecelerinde kıyam etmenizi (teravih namazı kılmanızı) sünnetim olarak teşvik ettim Kim inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek ihlas ile oruç tutar ve kıyam ederse (teravih namazı kılarsa) günahlarından arınır, annesinden doğduğu günkü gibi tertemiz olur”

Teravih namazının cemaatle kılınması kifaî sünnettir; yani, bir yerleşim yerinde en az bir mecliste cemaatle teravih namazının kılınması gerekir İki rekâtta bir selâm vererek ikâme etmek en faziletli olanıdır Aralarda çeşitli salat u selâmlar, Esmâ-yı hüsnâ ile müzeyyen niyazlar, “hizbu’l-hasin” ve “hizbu’l-masun” gibi dualar okunabilir

Günümüzde bazıları Hazreti Aişe validemizden rivayet edilen bir hadisi esas alarak teravih namazının sekiz rekat olduğu üzerinde ısrarla durmaktadırlar Ne var ki, İbn Abbas (radıyallahu anh) Peygamber Efendimiz’in Ramazan’da yirmi rekât ve vitir kıldırdığını rivayet etmiştir Dahası, bu hususta sahabe efendilerimizin fiilî icması vardır Nitekim, teravih namazı Hanefî, Şafiî, Hanbelî mezheplerine göre yirmi rekâttır Malikî mezhebinde ise yirmi ve otuz altı rekât olduğu şeklinde iki görüş vardır; yirmi rekât olduğu fikri daha yaygındır Binaenaleyh, çok yaşlı ve hasta kimseler, sadece sekiz rekata güç yetirebiliyorlarsa, hiç olmazsa o kadarını eda etmeli; ama gücü ve kuvveti yerinde olan mü’minler teravih namazını mutlaka yirmi rekat olarak ikame etmelidirler

Ulema, teravih namazını Kur’an-ı Kerîm’i en az bir kere hatmederek kılmanın sünnet, birden fazla hatimle ikame etmenin ise bir fazilet olduğunu belirtmişlerdir Selef-i salihin, Ramazan boyunca teravihte Kur’an’ın hepsini okumuş veya okuyan birinin arkasında namaz kılmışlardır Ne var ki, daha sonraki dönemlerde cemaatin durumu nazar-ı itibara alınarak, teravih namazını insanları camiden uzaklaştırmayacak bir şekilde kıldırmanın daha uygun olduğu görüşü ağırlık kazanmıştır

Teravih namazı kılınırken, ister kısa sureler okunsun isterse de hatim takip edilsin, ayetlerin tertil üzere okunması ve namazın da ta’dîl-i erkana riayet edilerek kılınması/kıldırılması gerekir Yoksa yarış yapar gibi çok süratli bir şekilde ayetleri okumak, rüku ve secdeleri verip veriştirmek kat’iyen doğru değildir Maalesef, son senelerde halk arasında “jet imam” tabir edilen kimseler türemiştir; teravih namazının ciddiyetine ve sıhhatine dokunacak manzaralar sergilenmektedir Mü’minler, bu hususta temkinli davranmalı; teravih namazında ayetlerin tertil üzere okunmasına ve ta’dîl-i erkanın gözetilmesine dikkat etmelidirler