İbrahim Hakkı’Nın Öğretim Metodu

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

İbrahim Hakkı’nın Öğretim Metodu
Hakkında İbrahim Hakkı’nın Öğretim Metodu

İbrahim Hakkı’nın Öğretim Metodu

Konuları işlemeye başlarken İbrahim Hakkı, okuyucusuna “Ey aziz!” diye hitap eder

Bunun peşinden de konunun özelliğine göre yani ahlâk, tasavvuf, hikmet veya astronomiyle ilgili oluşuna göre, o ilmin ileri gelenlerinden nakiller yaparak konuya girer

Bu giriş ifadeleri: “Ehl-i edep demişlerdir ki…” “Ehlullah demişlerdir ki…”

“Ehl-i hikmet demişlerdir ki…”

“Ehl-i hey’et demişlerdir ki

” şeklindedir

Konunun bitişiden sonra de çoğu kez “nazım”, “mesnevi”, “şiir”, “ruba’i”, “beyt” gibi başlıklar altında manzumeler getirir

İbrahim Hakkı, konu arasında ayet ve hadislere büyük ölçüde yer vermekte, hatta bazı konuları sırf hadis mealleriyle işlemektedir

Örnek:

Öğrencinin hocasından ilim öğrenme edebi :

“ Ey aziz! Şunu bil ki, ahlâkçılara göre öğrencinin hocasından yararlanmasının edep ve usulü şunlardır:

1

Yanına gittiğinde, Hocaya selâm verip, ayakta beklemek

2

Hocasının izniyle oturmak

3

Namaz kılıyormuş gibi saygılı bir şekilde durmak

4

Hocasının huzurunda az konuşmak

5

Hocası sormadıkça bir şey söylememek

6

İzin istemeden soru sormamak

7

“Falan senin söylediğinin aksini söylemiştir” deyince hocaya karşı gelmemek

8

Meselenin doğrusunu hocasından daha iyi bildiğini söylememek

9

Hocanın huzurunda iken arkadaşının kulağına bir şey fısıldamamak

10

Başını önüne eğmek, etrafına bakmamak

11

Hoca usanıp sıkılınca susup konuşmamak

12

Hoca gidip geldikçe ayağa kalkmak

13

Hoca gitmek üzere ayağa kalkınca artık soru sormamak

14

Hoca yolda giderken ona bir şey sormadan yanı sıra gitmek

15

Hocanın çocuklarına ve yakınlarına bile saygı ve hürmet göstermek

16

Hoca, beğenilmeyen, uygun olmayan bir şey yapacak olursa su-i zanna kapılarak o hareketi başkalarına duyurmamak ve, “Bunu o daha iyi bilir, bir bildiği var ki, böyle yaptı” demek gerekir

Akla kötü fikir gelince de Hz

Musa ile Hızır (a

s)’ın kıssasını hatırlamalıdır

İşte her ilim yolcusunun, hocasına karşı böyle edepli davranması gerekir

Büyükler: “Gayeye ulaşanlar, hürmet ve saygılarıyla ulaştılar; kaybedenler de hürmet ve saygıyı terk etmeleri sebebiyle kaybettiler

” demişlerdir

“ Üstadına tazim et, zira ki denilmiştir

“ Bana bir harf öğreten, beni kendine köle etmiştir

” (1)

10-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İbrahim Hakkı’Nın Öğretim Metodu *İbrahim Hakkı’nın Öğretim Metodu* Hakkında *İbrahim Hakkı’nın Öğretim Metodu* İbrahim Hakkı’nın Öğretim Metodu Konuları işlemeye başlarken İbrahim Hakkı, okuyucusuna “Ey aziz!” diye hitap eder Bunun peşinden de konunun özelliğine göre yani ahlâk, tasavvuf, hikmet veya astronomiyle ilgili oluşuna göre, o ilmin ileri gelenlerinden nakiller yaparak konuya girer Bu giriş ifadeleri: “Ehl-i edep demişlerdir ki…” “Ehlullah demişlerdir ki…” “Ehl-i hikmet demişlerdir ki…” “Ehl-i hey’et demişlerdir ki” şeklindedir Konunun bitişiden sonra de çoğu kez “nazım”, “mesnevi”, “şiir”, “ruba’i”, “beyt” gibi başlıklar altında manzumeler getirir İbrahim Hakkı, konu arasında ayet ve hadislere büyük ölçüde yer vermekte, hatta bazı konuları sırf hadis mealleriyle işlemektedir Örnek: Öğrencinin hocasından ilim öğrenme edebi : “ Ey aziz! Şunu bil ki, ahlâkçılara göre öğrencinin hocasından yararlanmasının edep ve usulü şunlardır: 1 Yanına gittiğinde, Hocaya selâm verip, ayakta beklemek 2 Hocasının izniyle oturmak 3 Namaz kılıyormuş gibi saygılı bir şekilde durmak 4 Hocasının huzurunda az konuşmak 5 Hocası sormadıkça bir şey söylememek 6 İzin istemeden soru sormamak 7 “Falan senin söylediğinin aksini söylemiştir” deyince hocaya karşı gelmemek 8 Meselenin doğrusunu hocasından daha iyi bildiğini söylememek 9 Hocanın huzurunda iken arkadaşının kulağına bir şey fısıldamamak 10 Başını önüne eğmek, etrafına bakmamak 11 Hoca usanıp sıkılınca susup konuşmamak 12 Hoca gidip geldikçe ayağa kalkmak 13 Hoca gitmek üzere ayağa kalkınca artık soru sormamak 14 Hoca yolda giderken ona bir şey sormadan yanı sıra gitmek 15 Hocanın çocuklarına ve yakınlarına bile saygı ve hürmet göstermek 16 Hoca, beğenilmeyen, uygun olmayan bir şey yapacak olursa su-i zanna kapılarak o hareketi başkalarına duyurmamak ve, “Bunu o daha iyi bilir, bir bildiği var ki, böyle yaptı” demek gerekir Akla kötü fikir gelince de Hz Musa ile Hızır (as)’ın kıssasını hatırlamalıdır İşte her ilim yolcusunun, hocasına karşı böyle edepli davranması gerekir Büyükler: “Gayeye ulaşanlar, hürmet ve saygılarıyla ulaştılar; kaybedenler de hürmet ve saygıyı terk etmeleri sebebiyle kaybettiler” demişlerdir “ Üstadına tazim et, zira ki denilmiştir “ Bana bir harf öğreten, beni kendine köle etmiştir” (1)