Kimya Bilimleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

Kimya, element ya da bileşik haldeki maddelerin yapısını, bileşimini ve özelliklerini, uğradıkları dönüşümleri, bu dönüşümler sırasında açığa çıkardıkları ya da soğurdukları enerjiyi inceleyen bilim dalı

Kimya'nın Dalları
Kimya Bilimi sınırsız denecek sayıda çok bileşiğin incelenmesini kapsar ve bu konudaki bilgi ve etkinlikleri sistemli hale getirmek amacıyla birbiriyle ilgili bileşikleri, sistemleri, yöntemleri ve amaçları gruplayan birçok alt dala ayrılır

Kimya'nın alt dalları;

Fizikokimya
Biyokimya
Analitik kimya
Organik kimya
Anorganik kimya

DİKKATLE YAPILAN BİR DENEY
Antoine-Laurent Lavoisier 1743 yılında Paris’te doğdu

8 Mayıs 1794 günü giyotin ile idam edildi

Babası Yüksek Mahkeme’de hukuk danışmanı idi

College Mazarin’de klasik dil,edebiyat,felsefe,matematik,astronomi,kimya ve botanik öğrendi

Aile fertlerinde hukuk alanına eğilim olduğu için o da 1764 yılında bu dalda lisans derecesi aldı

Ama fen bilimlerine olan ilgisi daha fazlaydı

Bu nedenle ilk ilgi odağı jeoloji oldu

Sonra kimyaya yöneldi

Bu konudaki ilk araştırmasını jipsi (alçıtaşı) çözümlemesi ile yaptı

1766 yılında bir makale yazarak büyük bir kentin en verimli biçimde nasıl aydınlatılacağını inceledi

Bu çalışma kendisine Fransız Bilimler Akademisi’nin altın madalyasını kazandırdı

*
Modern kimyanın kurucusu olarak kabul edilir

Laboratuvardaki deneyleri en titiz bir insanı bile tatmin edecek derecede mükemmeldi

Bilimsel çalışmaları dışında çeşitli kamu görevlerinde bulunmuştu

Kimya dalında çok meşhur olmasına rağmen Lavoisier hiçbir element keşfetmemiştir

Ama başkalarının keşfettiği elementleri çok iyi inceliyor ve anlamlandırıyordu

Filojistona ve kirli havaları başından beri önemsemedi

Yanma olayını açıklayan yeni bir kuram geliştirdi

Oksijenin kimyasal süreçlerdeki rolünü açıkladı

Kimyasal tepkimelerde maddenin korunumu ilkesini ortaya koydu

Elementler ile bileşikler arasındaki farkı açıkladı

Kimyaya yeni bir adlandırma sistemi getirdi

*
Karısı ile birlikte hassas ölçümler gerektiren deneylerle yıllarca uğraştılar

Paslanan bir nesnenin ağırlık kazandığını saptadılar

Nesne paslanırken havadaki temel parçacıkları kendine çeker

Böylece maddenin dönüşebileceğini,ama ortadan kalkmadığını ilk farkeden kişiler oldular

Örneğin on kilo odun yakılınca odunun maddesi küle ve dumana dönüşür

Ama evrendeki net madde miktarı aynı kalır

*
Aslında maddenin korunumu konusunda Lavoisier’i ilginç kılan şey,bu konuya dikkat çekmesidir

Günümüzdeki anlayışa göre kütle ile maddenin her zaman birbiriyle bağlantılı olması gerekmez

İşin temeli atomların korunumudur,ama o çağlarda hiçkimse onların varlığını bilmiyordu

*
Lavoisier ve karısı paslanma konusunda yapacakları deneye çok önem verdiler

Bir metal parçasının yavaşça yanmasını,muhtemelen paslanmasını izleyeceklerdi

Çözmeyi düşündükleri soru şuydu aslanan metalin ağırlığı artar mı?,azalır mı?veya değişmez mi?
Tamamen kapalı bir kutu yaptılar ve evlerindeki salonlardan birine geçtiler

Bu kutunun içine çeşitli maddelerle birlikte bir metal parçası koydular ve sıkıca kapadılar

Amaçlarına çabuk ulaşmak istedikleri için paslanmayı hızlandırmak gayesi ile kutuya ısı verdiler

*
Bir müddet sonra kutu ve içindeki maddeler soğudu

Metal parçası şeklini kaybetmiş,paslanmış ve kısmen yanmıştı

O şekliyle dikkatlice tarttılar

Araya zaman koymadan ne kadar hava kaybedildiğini de ölçmüşlerdi

Tartım ve ölçümleri defalarca tekrarladılar

Sonuç hep aynıydı aslı metal,öncesinden daha ağırdı

Peki bu fazladan ilave olunan ağırlık nasıl oluşmuştu?
Tartı aletindeki toz ve önceki deneylerden kalmış çok ufak metal parçalarından ileri gelmiyordu

Zira bu konuda gereken tedbirleri almışlar ve çok dikkat etmişlerdi

*
Hepimizin soluduğu havada çeşitli gazlar vardır

Lavoisier’in hemen anladığı şey,bu gazlardan bir kısmının metale yapışmış olması gereğiydi

Sözkonusu ağırlığa neden olan buydu

Deneyde kullandıkları bütün maddelerin toplam miktarı değişmemişti

Sadece daha önce havada bulunan oksijen şimdi yoktu

Bu oksijen yok mu olmuştu?Hayır

Metale yapışmıştı

10-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kimya Bilimleri Kimya, element ya da bileşik haldeki maddelerin yapısını, bileşimini ve özelliklerini, uğradıkları dönüşümleri, bu dönüşümler sırasında açığa çıkardıkları ya da soğurdukları enerjiyi inceleyen bilim dalı Kimya'nın Dalları Kimya Bilimi sınırsız denecek sayıda çok bileşiğin incelenmesini kapsar ve bu konudaki bilgi ve etkinlikleri sistemli hale getirmek amacıyla birbiriyle ilgili bileşikleri, sistemleri, yöntemleri ve amaçları gruplayan birçok alt dala ayrılır Kimya'nın alt dalları; Fizikokimya Biyokimya Analitik kimya Organik kimya Anorganik kimya DİKKATLE YAPILAN BİR DENEY Antoine-Laurent Lavoisier 1743 yılında Paris’te doğdu 8 Mayıs 1794 günü giyotin ile idam edildi Babası Yüksek Mahkeme’de hukuk danışmanı idi College Mazarin’de klasik dil,edebiyat,felsefe,matematik,astronomi,kimya ve botanik öğrendi Aile fertlerinde hukuk alanına eğilim olduğu için o da 1764 yılında bu dalda lisans derecesi aldı Ama fen bilimlerine olan ilgisi daha fazlaydıBu nedenle ilk ilgi odağı jeoloji oldu Sonra kimyaya yöneldiBu konudaki ilk araştırmasını jipsi (alçıtaşı) çözümlemesi ile yaptı 1766 yılında bir makale yazarak büyük bir kentin en verimli biçimde nasıl aydınlatılacağını inceledi Bu çalışma kendisine Fransız Bilimler Akademisi’nin altın madalyasını kazandırdı * Modern kimyanın kurucusu olarak kabul edilir Laboratuvardaki deneyleri en titiz bir insanı bile tatmin edecek derecede mükemmeldi Bilimsel çalışmaları dışında çeşitli kamu görevlerinde bulunmuştu Kimya dalında çok meşhur olmasına rağmen Lavoisier hiçbir element keşfetmemiştir Ama başkalarının keşfettiği elementleri çok iyi inceliyor ve anlamlandırıyordu Filojistona ve kirli havaları başından beri önemsemedi Yanma olayını açıklayan yeni bir kuram geliştirdi Oksijenin kimyasal süreçlerdeki rolünü açıkladı Kimyasal tepkimelerde maddenin korunumu ilkesini ortaya koydu Elementler ile bileşikler arasındaki farkı açıkladı Kimyaya yeni bir adlandırma sistemi getirdi * Karısı ile birlikte hassas ölçümler gerektiren deneylerle yıllarca uğraştılar Paslanan bir nesnenin ağırlık kazandığını saptadılar Nesne paslanırken havadaki temel parçacıkları kendine çeker Böylece maddenin dönüşebileceğini,ama ortadan kalkmadığını ilk farkeden kişiler oldular Örneğin on kilo odun yakılınca odunun maddesi küle ve dumana dönüşür Ama evrendeki net madde miktarı aynı kalır * Aslında maddenin korunumu konusunda Lavoisier’i ilginç kılan şey,bu konuya dikkat çekmesidir Günümüzdeki anlayışa göre kütle ile maddenin her zaman birbiriyle bağlantılı olması gerekmez İşin temeli atomların korunumudur,ama o çağlarda hiçkimse onların varlığını bilmiyordu * Lavoisier ve karısı paslanma konusunda yapacakları deneye çok önem verdiler Bir metal parçasının yavaşça yanmasını,muhtemelen paslanmasını izleyeceklerdi Çözmeyi düşündükleri soru şuydu aslanan metalin ağırlığı artar mı?,azalır mı?veya değişmez mi? Tamamen kapalı bir kutu yaptılar ve evlerindeki salonlardan birine geçtiler Bu kutunun içine çeşitli maddelerle birlikte bir metal parçası koydular ve sıkıca kapadılar Amaçlarına çabuk ulaşmak istedikleri için paslanmayı hızlandırmak gayesi ile kutuya ısı verdiler * Bir müddet sonra kutu ve içindeki maddeler soğudu Metal parçası şeklini kaybetmiş,paslanmış ve kısmen yanmıştıO şekliyle dikkatlice tarttılar Araya zaman koymadan ne kadar hava kaybedildiğini de ölçmüşlerdi Tartım ve ölçümleri defalarca tekrarladılarSonuç hep aynıydı aslı metal,öncesinden daha ağırdı Peki bu fazladan ilave olunan ağırlık nasıl oluşmuştu? Tartı aletindeki toz ve önceki deneylerden kalmış çok ufak metal parçalarından ileri gelmiyordu Zira bu konuda gereken tedbirleri almışlar ve çok dikkat etmişlerdi * Hepimizin soluduğu havada çeşitli gazlar vardır Lavoisier’in hemen anladığı şey,bu gazlardan bir kısmının metale yapışmış olması gereğiydi Sözkonusu ağırlığa neden olan buydu Deneyde kullandıkları bütün maddelerin toplam miktarı değişmemişti Sadece daha önce havada bulunan oksijen şimdi yoktu Bu oksijen yok mu olmuştu?HayırMetale yapışmıştı