Viyana Çevresi |
10-09-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Viyana ÇevresiSchlick Viyana?ya şehrin daha aydınlık zamanlarında gelmişti Alman aristokrasisinin altlarındaki bir aileden gelen Schlick, Berlin?de tıp eğitimi almış, Max Planck ?ın öğrencisi olmuştu ve çağının büyük bilim adamlarını şahsen tanırdı 1922?de Viyana?da profesör tayin edilmesiyle birlikte, üniversitenin ününü arttırmakla kalmadığı, nadir ve beklenmedik bir de becerisi olduğu anlaşılmıştı: adeta bir yetenek mıknatısıydı Çok geçmeden etrafına, felsefi meseleleri tartışmak için Perşembe akşamları bir araya gelen dikkate değer bir grup topladı Bu grup Viyana Çevresi olarak tanındı ve iki savaş arasında asırlık felsefi varsayımları yerle bir etti Özellikle etik ve metafiziği bu disiplinden çıkardılar Modus operandi?leri olan mantıkçı pozitivizm onlara göre geleceğin dalgasıydı ? bu dalga gerçekten Ingilizce konuşan dünyada yerleşik felsefenin kıyılarını dövdü Grubun üyeleri arasında filozofların yanı sıra iktisatçılar, sosyal bilimciler, matematikçiler, mantıkçılar ve bilim adamları vardı ? Otto Neurath, Herbert Feigl, Rudolf Carnap, Kurt Gödel, Viktor Kraft, Felix Kaufmann, Phillip Frank, Hans Hahn ve Hahn?ın Boole cebiri uzmanı, puro içen, kör kızkardeşi Olga çapında düşünürler Önce Nazizmin yükselişi sonra da Wittgenstein?ın hoyratlığı yüzünden geçimini sağlayamaz hale gelen Friedrich Waismann da bu gruba dahildi Çevre, Karl Popper, Wittgenstein arasındaki ilk felsefi bağlantıyı da kurmuştu Wittgenstein üyeliği ve sahiplenilmeyi reddetse de onlar Wittgenstein?ı şeref üyesi ve kılavuz olarak görüyorlardı Popper üye olmak istese de olamamış, muhalefet rolünü üstlenmişti Farklı farklı huyları ve entelektüel ilgi alanları olan bir grup akademisyenden oluşan Viyana Çevresi, usulca egoları yatıştıran ve nezaketiyle gerilimi dağıtan, yumuşak huylu Schlick?in ayartıcı ve olumlu teşvikleri olmasa harekete benzer bir şeye dönüşemezdi Katılması istenenleri sadece onun davet etmesi işe yarıyordu Bu daveti alanlar kendilerini ayrıcalıklı ve minnettar hissediyorlardı; Popper gibi davet alamayanlarsa değerlerinin bilinmediğini düşünüyordu Grubun teknik yıldızı, yüce notasyon ve simge büyücüsü, mantıkçı Rudolf Carnap?tı ? Schlick gibi o da Almanya?da doğmuştu Çevre?nin siyasi tavrı iktisatçı ve sosyolog Otto Neurath?tan geliyordu; muazzam enerjik, şakacı, hayatı ve kadınları seven, işçi şapkası, gür ve dağınık kızıl sakalı, devasa cüssesi sayesinde hemen seçilen bir adamdı ? mektuplarını fil resmiyle imzalardı Genç akademisyenler arasında entelektüel açıdan en fazla öncülük niteliği olan Kurt Gödel ?di; bu ince, gözlüklü, sosyal açıdan zayıf adamın tamamlanmamışlık teoremleri, Russell?ın mantıktan matematik çıkarma teşebbüslerinin boşuna olduğunu göstermek için kullanılmıştı |
|