Meridyen-Enlem-Boylam

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

Meridyen
Kuzeyden güneye kutuplar arasında uzanan çizgiler meridyen yaylarıdır

İngiltere'nin Greenwich gözlemevinden geçen meridyen, başlangıç meridyeni kabul edilir

0 derece olarak gösterilir

Doğusunda kalan yerlere Doğu Yarım Küre,Batısında kalan yerlere Batı Yarım Küre denir

Başlangıç meridyeninin 180 doğusunda, 180 batısında olmak üzere toplam 360 meridyen yayı vardır

Kutup noktalarında birleşirler

Her meridyen arası 4 dk

lık yerel saat farkı vardır

Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılırlar

Ekvator ve paralel çizgilerini keser

Yarım çemberdirler

Meridyen uzunlukları aynıdır değişmez

İki meridyen arası uzaklık sadece Ekvator'da 111 km'dir

Kutup noktalarında 0 olur

Kuzey Güney yönlü uzanırlar

Dünya üzerindeki bir noktanın ekvator’a olan uzaklığının açısal değerine enlem denir

Ekvatorun güneyinde 90, kuzeyinde 90 adet olmak üzere toplam 180 enlem vardır

Enlem ve Etkileri
* Güneş ışınlarının düşme açısı kutuplara doğru küçülür

Işınların atmosferdeki yolu uzar

Tutulma artar ve sıcaklık ta kutuplara doğru azalır

* Denizlerin sıcaklığı ve tuzluluğu kutuplara doğru azalır

* Matematik iklim kuşakları oluşur
* Bitki örtüsü kutuplara doğru aralıksız kuşaklar oluşturur

* Tarımın yükselti sınırı, Toktağan kar sınırı (Daimi kar sınırı), Orman üst sınırı kutuplara doğru azalır

* Akarsuların donma süresi kutuplara doğru uzar

* Gece gündüz arasındaki zaman farkı kutuplara doğru artar

* Dünyanın çizgisel dönüş hızı kutuplara doğru azalır

Aynı Enlem Üzerindeki Merkezlerde Ortak Özellikler
* Ekvatora ve kutuplara eşit uzaklıktadırlar

* Güneş ışınlarını aynı açıyla alırlar

* Gece-gündüz süreleri birbirine eşittir

* Dünyanın çizgisel dönüş hızı aynıdır

* Aynı iklim kuşağındadırlar

Fakat aynı iklim özelliği görülmeyebilir (özel konumdan dolayı)

* İki meridyen arasındaki mesafe aynıdır

Boylam
Boylam ekvatora dik açı yapacak şekilde yerküreyi üç yüz altmış eşit parçaya böldüğü varsayılan ve uçları kutuplarda birleşen, en geniş aralığa ekvatorda sahip olan varsayımsal çizgilerdir

Başlangıç olarak İngiltere'deki Greenwich Boylamı (0) alınır

Yüz seksen tane doğu ve yüz seksen tane batı boylamı vardır

Herhangi bir noktanın boylamı ise, bu noktadan geçen coğrafi boylam ile Greenwich boylamı arasındaki açıdır

10-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Meridyen-Enlem-Boylam Meridyen Kuzeyden güneye kutuplar arasında uzanan çizgiler meridyen yaylarıdırİngiltere'nin Greenwich gözlemevinden geçen meridyen, başlangıç meridyeni kabul edilir0 derece olarak gösterilirDoğusunda kalan yerlere Doğu Yarım Küre,Batısında kalan yerlere Batı Yarım Küre denirBaşlangıç meridyeninin 180 doğusunda, 180 batısında olmak üzere toplam 360 meridyen yayı vardırKutup noktalarında birleşirlerHer meridyen arası 4 dklık yerel saat farkı vardırDoğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılırlarEkvator ve paralel çizgilerini keserYarım çemberdirlerMeridyen uzunlukları aynıdır değişmezİki meridyen arası uzaklık sadece Ekvator'da 111 km'dirKutup noktalarında 0 olurKuzey Güney yönlü uzanırlar Dünya üzerindeki bir noktanın ekvator’a olan uzaklığının açısal değerine enlem denir Ekvatorun güneyinde 90, kuzeyinde 90 adet olmak üzere toplam 180 enlem vardır Enlem ve Etkileri * Güneş ışınlarının düşme açısı kutuplara doğru küçülür Işınların atmosferdeki yolu uzar Tutulma artar ve sıcaklık ta kutuplara doğru azalır * Denizlerin sıcaklığı ve tuzluluğu kutuplara doğru azalır * Matematik iklim kuşakları oluşur * Bitki örtüsü kutuplara doğru aralıksız kuşaklar oluşturur * Tarımın yükselti sınırı, Toktağan kar sınırı (Daimi kar sınırı), Orman üst sınırı kutuplara doğru azalır * Akarsuların donma süresi kutuplara doğru uzar * Gece gündüz arasındaki zaman farkı kutuplara doğru artar * Dünyanın çizgisel dönüş hızı kutuplara doğru azalır Aynı Enlem Üzerindeki Merkezlerde Ortak Özellikler * Ekvatora ve kutuplara eşit uzaklıktadırlar * Güneş ışınlarını aynı açıyla alırlar * Gece-gündüz süreleri birbirine eşittir * Dünyanın çizgisel dönüş hızı aynıdır * Aynı iklim kuşağındadırlar Fakat aynı iklim özelliği görülmeyebilir (özel konumdan dolayı) * İki meridyen arasındaki mesafe aynıdır Boylam Boylam ekvatora dik açı yapacak şekilde yerküreyi üç yüz altmış eşit parçaya böldüğü varsayılan ve uçları kutuplarda birleşen, en geniş aralığa ekvatorda sahip olan varsayımsal çizgilerdir Başlangıç olarak İngiltere'deki Greenwich Boylamı (0) alınır Yüz seksen tane doğu ve yüz seksen tane batı boylamı vardır Herhangi bir noktanın boylamı ise, bu noktadan geçen coğrafi boylam ile Greenwich boylamı arasındaki açıdır