Lâlenin Fiziksel Yapısı Ve Anavatanı |
10-07-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Lâlenin Fiziksel Yapısı Ve AnavatanıLâle zambakgiller familyasından, yaprakları uzun ve mızraksı, çiçekleri kadeh biçiminde, türlü renkte, alacalı bir süs bitkisidir Çiçeklerin parlak renkli, hemen hemen bir birine eşit olan altı taç yaprağı vardır Ayrıca çok tohumlu bir bitki olup, kapsül yapısında meyveleri vardır Lâlenin anavatanın Orta Asya olduğu yaygın bir görüştür Beşir Ayvazoğlu Lâlenin Türkistan?ın bozkırlarında yabani bir çiçek olarak uç verip, Bulgar Türkleriyle İdil boyuna, Timuroğulları ile Hint?e, Selçuklularla İran?a ve Anadolu?ya geldiğini savunmaktadır Lâleye yabani olarak Akdeniz?in kuzey kıyıları ve Japonya?da da rastlanmaktadır Çiçek kültürü Türkler de oldukça gelişmiş olup, lâlenin bu kültürde özel bir yeri vardırAyrı bir öneme sahip olan lâle motifi, tarihi kaynaklardaki örneklerden de anlaşılacağı üzere ilk olarak Orta Asya?da ortaya çıkmıştır[5] Sanat tarihçilerinin büyük bir kısmı Orta Asya sanatında veya 16 yüzyıla gelinceye kadar Türk sanatı süslemelerinde lâleden bahsetmezler Lâle form benzerliğinden dolayı palmet grubu içerisinde değerlendirilir[6] Hun sanatına ait bilgilerin büyük çoğunluğunda ve kurganlarda çıkarılan buluntularda lâle motifinin yoğun bir şekilde kullanıldığı süs eşyalarına ve aksesuarlara rastlanmıştır MÖ 5 ve 6 yüzyıllarla tarihlendirilen 1Pazırık Kurganı?nda bulunan at koşum takımına ait ahşap malzemelerin ve eğer için kullanılan deriden kesilmiş parçaların, lâleye ait palmet motifleri olduğu görülmektedir Uygurlar dönemi ile ilgili bir mezardan çıkarılan ipek kumaş üzerinde de lâle motifleri net bir şekilde görülmektedir |
|