Güzel Sanatlarda Romantizm: Turner, Reynolds, Reaburn, LawrenceBlake, J. Martin,

Romantizm, edebiyatta ortaya çıkışına koşut olarak resimde de kendini gösterdi; ancak, ifadesini biçimden çok düşüncede bulduğundan belirli bir üslup benimsemedi Goya, Turner, Delacroix'nın coşkunluğu kadar Blake'in yeniklasikçiliği ya da Delaroche'un kurallara bağlı tarzı, Füssli'nin düşselliği, Biedermeier'in burjuva dünyası hep bu hareketten kaynaklanır

Romantizm, klasikçilik kuramının önderi Ingres'i bile etkiledi (Paolo ile Francesca, 1816, Conde müzesi, Chantilly), doğa duygusuna metafizik bir hava kattı, kimilerine renk zevkini aşıladı, öznelliği, melankoliyi, kaygıyı doruk noktasına çıkardı; akıldışı olanı savundu, gotik hayranlığını kamçıladı, doğuculuğu yüceltti; şövalye romanları, iskandinav sagalan ve Ossian"ın düzmece şarkılarında kendine konular aradı Plutarkhos'un

kişilerinin yerini, Shakespeare'in, W Scott, Byron, Goethe, Hugo'nunkiler (kendisi de usta bir desinatördü) aldı Fırtınalar, gün batımları, uçurumlar, baykuşlar, kurukafalar, ürkmüş atlar, ikonografide önemli bir yer tutmaya başladı İngiltere'de Edmund Burke'ün A Philosophical Enquiry into the Origine of our İdeas of the Sublime and Beautiful (Güzellik ve yücelik düşüncelerimizin kökeni üzerine felsefi bir araştırma) [1757] adlı kitabıyla ve pitoresk hareketinin gelişmesiyle başlayan romantizm, Gainsborough'ın son yapıtlarında ve bir ölçüde Reynolds, Reaburn, Lawrence'ın büyük portrelerinde kendini gösterdi Füssli (Kâbus, 1782, Goethemuseum, Frankfurt), Blake, J Martin, S


Palmer'ın yapıtlarında da hayal gücü önemli bir yer tuttu Cozens, Cotman, Constable gibi manzaracıların şiirsel anlatımı, Turner'da, biçimlerin dağılıp parçalanmasıyla kendini gösteren bir yoğunluk kazandı, ispanya'da romantizm Goya tarafından yüceltildi (Kolos, Prado) Mimarlık alanında Boullee tarzı ütopyaların kendini gösterdiği Fransa'da romantizm, Gros ile başladı (Nasıra savaşı, 1801, Nantes müzesi), Gericault (Medusa'nın salı, 1819, Louvre) ve ingiliz Bonington ile devam etti Delacroix (Danteile Vergilius cehenemde, 1822 Salonu, Louvre), 1827 Salonu'nda doruğuna ulaşan ve Chasseriau'nun sanatında varlığını sürdüren bu hareketin önderi olarak belirdi



Delaroche, Johannotlar, Deverialar, C Nanteuil, A Scheffer, L Boulan-ger gibi ressam ve kitap resimleyicileri, Du Seigneur, Preault, Barye gibi heykelciler hareketin içinde yer aldı Almanya, en büyük romantik ressamlardan biri olan C D Friedrich'in (Deniz kıyısındaki keşiş, 1809, Berlin - Charlottenburg) yanı sıra, J A Koch, şair Tieck'in dostu R O Runge, F G Kersting, C G Carus, Ludwig Richter (1803-1884) gibi dikkat çekici sanatçılar yetiştirdi Avusturya'da, Johan Pater Krafft (1780-1856), F G VValdmüller, M von Schvvind, Emil Jakob Schindler'in (1842 -1892); İsviçre'de, F Diday ve A Calame'ın (Handeck'te fırtına, 1839, Cenevre müzesi); İtalya'da, la Carmagnole adlı tablosu carbonarolar tarafından bir manifesto olarak görülen Hayez ve Giuseppe Bezzuo-li'nin (1784-1855); Amerika'da da, A B Durand gibi Hudson okuIu manzaracılarının, Th Cole'un ve şair Coleridge'in dostu W Allston'ın adları sayılabilir




Kaynak: Büyük Larousse, Cilt 16, sf 9902