|
|
Konu Araçları |
osmanlıda, rejim, siyasi |
Osmanlı'da Siyasi Rejim - Osmanlı'da Siyasi Rejim Nedir? Osmanlı'da Siyasi Rejim |
09-10-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlı'da Siyasi Rejim - Osmanlı'da Siyasi Rejim Nedir? Osmanlı'da Siyasi RejimOsmanlı'da Siyasi Rejim - Osmanlı'da Siyasi Rejim Nedir? Osmanlı'da Siyasi Rejim Hakkında Bilgi Osmanlı'da Siyasi Rejim - Osmanlı'da Siyasi Rejim Nedir? Osmanlı'da Siyasi Rejim Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi ve hukuki rejimi, daha çok bir sentez niteliği taşır Osmanlı Devleti, her şeyden önce bir Türk ve İslam Devleti'dir Bir yönüyle de İslamiyet öncesi Türk Devletleri yapısının izlerini taşır Eski Türk Devletlerinde, siyasi yapılanmanın en önemli unsurlarından biri kenttir Bu bağımsız bir şekilde aşiretler halinde yaşayan halkın, barış içinde kalmasını sağlar Osmanlı'da federatif bir yapı görülmekle birlikte kimi yerlerde de bu kent yapısına rastlanmaktadır Zamanla, idare merkezileşti ve hükümdarlar, doğaüstü bir kaynaktan gelme vasıflarını aldılar Hükümdarlara "padişah-ı cihan" adı verildi Bu hükümdar, mutlak şahsi evrensel ve kutsal bir kimliğe kavuştu ve bunun gerektirdiği hukuki statüye sahip oldu Bütün sosyal ve siyasi hayatın hakimi, düzenleyicisi olan en yüksek organ haline geldi Osmanlı'nın yapısını büyük ölçüde oluşturan İslam Dini ve bunun temelleri, getirdiği yeni müesseseler dışında, dinde de birtakım değişiklklere yol açtı Hükümdar, Tanrı'nın tahta çıkardığı değil onun yeryüzündeki temsilcisiydi Meşrutiyete kadar görülen siyasi ve hukuki müesseselerin ana kaynakları olan eski Türk Devlet Sistemi ve İslam Dini İlkeleri yanında, nispeten ikinci derece rol oynayan etkenler de vardı Bunlar Bizans, Selçuklu ve Eski İran Medeniyeti Devletleri'ydi Osmanlı'nın Bizans'ın mirasçısı olduğu söylenir, fakat ilk Osmanlı yöneticilerinin Anadolu Selçukluları, Karaman Germiyan gibi esas itibarıyla Türk-İslam Sistemi'nden gelmiş olduğu ve Osmanlı'nın bu sistemin oluşturduğu bir siyasi ve hukuki düzene sahip olduğu bir gerçektir Osmanlı Devleti'nin siyasi rejimi iki döneme ayrılır: Mutlak Hükümdarlık Dönemi Bu dönemde, devlet kudreti ve temel yetkiler, hükümdarda toplanmaktaydı Yasama, yürütme ve yargı hükümdardaydı Osmanlı Devleti'nde görevler kaynaşmaktaydı Yani padişaha bağlı veziriazam, vezirler, sancak beyi ve beylerbeyi aynı zamanda birer kumandandı Yönetim merkeziyetçidir Bazı köy ve mahalleler dışında bugünkü anlamıyla mahalli idareler kurulamamıştır Merkeziyetçi ve mutlakiyetçi Osmanlı Devlet düzeninde, siyasi rejimin dayandığı sosyal yapı, mutlak hükümdarlık döneminde bazı değişikliklere uğramıştır Kuruluşundan kısa bir süre sonra Osmanlı Devleti, bir askeri toprak devleti manzarası gösterirHalk yani reaya, pasif ve kapalı bir ekonomi düzenindedir16 yüzyıldan itibaren Batı Ülkelerinin genel gelişim çizgisi dışında kalan ve gerilemeye başlayan Osmanlı Devleti, Doğu'nun kendine has feodal yapısına bürünmüştür Meşruti Monarşi Dönemi Bu döneme yol açan Tanzimat Devri ile siyasi rejim, Batı müesseselerinin etkisi altına girer Mutlak hükümdarlık sırasında Osmanlı Devleti'nin dış ülkelerle olan ilişkileri, devamlı elçiliklerle yürütülmemiş; sürekli elçilik usulü, 3 Selim zamanında ıslahat haraketlerinin yoğunlaşmaya başladığı dönemde (1794) kurulmuştur Tanzimat ve Islahat Fermanlarıyla başlayan bu Batı etkisi dönemi, Osmanlı siyasi ve hukuki rejimini büyük çapta etkisi altına almış ve müesseselerde ikilik baş göstermiştir Meşrutiyet Dönemi'ni hukuken başlatan 1876 Anayasası, Osmanlı Devleti siyasi rejiminde önemli bir aşamaya geçişi başlatmıştır Anayasa, yine bir padişah iradesi olmakla ve bu yüzden de bir ferman anayasa kabul edilmekle birlikte, hükümdarın yetkilerini sınırlamış ve halka da temsil yetkisi vermiştir Gerçi hükümdarın üstün kuvvet ve yetkileri devam etmekteydi fakat eskisi gibi, sınırları padişahın vicdanına bağlı değildi Artık ortada uyulması gereken bir takım hukuki hususlar vardı ve bununla beraber artık Osmanlı, ne bir laik ne de tam teokratık devletti İkinci Meşrutiyet'i hazırlayan da yine 1876 Anayasası'dır Bu dönemde, yasama gücü ile yürütme gücü daha gerçek bir şekilde ayrılmıştır Bununla beraber padişahın azalan nüfuz ve yetkileri yerine, halkın temsilcileri ve dolayısıyla iradesi değil, belli bir siyasi kuruluş veya grupların iradeleri geçmiştir Halife Sultan'ın geçiçi de olsa mutlak iradesinin ilk defa sınırlanışı Senedi-i İttifak ile olmuştur Bundan sonra, çeşitli iç ve dış etkenler, hükümdarın kendi kendini sınırlaması sonucunu doğuran Islahat ve Tanzimat Fermanlarının orataya çıkmasını sağlamıştır Başlangıçta oldukça sade görünen siyasi ve hukuki düzen, Tanzimat'tan sonra oldukça karmaşık ve yaygın müesseselerde gelişmeye başlamıştır Fakat Osmanlı'nın siyasi ve hukuki rejiminin bellibaşlı unsuru, bütün gelişmelere rağmen İslami din unsurları olmuştur Osmanlı Tarihi Yıldırım Bayezit,Osmanlı Tarihi Yavuz Sultan Selim,Osmanlı Tarihi Fatih Sultan Mehmet,Osmanlı Tarihi Kosova Savaşları, Osmanlı Tarihi Kanuni Sultan Süleyman,Osmanlı Tarihi İttihat ve Terakki,Osmanlı Tarihi Aşar Vergisi (Öşür), Osmanlı Tarihi zıtvatorok antlaşması,Osmanlı Tarihi Ziştovi Barışı,Osmanlı Tarihi Vasvar Antlaşması,Osmanlı Tarihi Varna Savaşı, Osmanlı Tarihi Vaka-i Hayriye,Osmanlı Tarihi Mehmed Vahdeddin,Osmanlı Tarihi Trablusgarp Savaşı,Osmanlı Tarihi Talat Paşa, Osmanlı Tarihi 2 süleyman,Osmanlı Tarihi sudan Sudan,Osmanlı Tarihi Sırpsındığı Savaşı,Osmanlı Tarihi Sened-i İttifak,Osmanlı Tarihi 3 Selim, Osmanlı Tarihi 2 Selim,Segedin Antlaşması,Osmanlı Tarihi Salakamen Savaşı,Osmanlı Tarihi Ridaniye Savaşı,Osmanlı Tarihi Prut Savaşı, Osmanlı Tarihi Osmanlı Tarihi piri reis,Osmanlı Tarihi Patrona Halil İsyanı, Osmanlı Tarihi Pasarofça Antlaşması,Osmanlı Tarihi İnebahtı Savaşı,Osmanlı Tarihi 1 İbrahim,Osmanlı Tarihi Hünkar İskelesi Antlaşması, Osmanlı Tarihi Osmanlı'da Siyasi Rejim,Osmanlı Tarihi 3 Osman,Osmanlı Tarihi Orhan Bey,Nizam-ı Cedid,Osmanlı Tarihi Niğbolu Zaferi, Osmanlı Tarihi osman bey,Osmanlı Tarihi 3Mustafa, Osmanlı Tarihi 2Mustafa ,1Mustafa,Osmanlı Tarihi 5 Murad ,4mustafa, Osmanlı Tarihi navarin olayı,Osmanlı Tarihi 4 Murad,Osmanlı Tarihi 3 Murad, Osmanlı Tarihi 1 murad,Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Tarihi 2 Meşrutiyet,Osmanlı Tarihi 1 Meşrutiyet,Osmanlı Tarihi Mercidabık Zaferi,Osmanlı Tarihi Mehmed Reşad,Osmanlı Tarihi Mehmed Çelebi, 4 Mehmed,3 Mehmed,1 Mahmud,Lale Devri,Kösem Sultan,Kırkpınar Güreşleri, Osmanlı Tarihi Kırım Savaşı,Osmanlı Tarihi Küçük Kaynarca Antlaşması,Osmanlı Tarihi Kasr-ı Şirin Antlaşması,Osmanlı Tarihi Preveze Deniz Savaşı, Osmanlı Tarihi Karlofça Antlaşması,Osmanlı Tarihi Kapitülasyonlar, Osmanlı Tarihi Kapıkulu Ocakları,Kabakçı Mustafa İsyanı, Osmanlı Tarihi İstanbul Antlaşması,Osmanlı Tarihi Islahat Fermanı ,Osmanlı Tarihi Haçova Zaferi,Osmanlı Tarihi Fetret Devri,Osmanlı Tarihi Eğriboz Zaferi, Osmanlı Tarihi Edirne Antlaşması,Osmanlı Tarihi Düzmece Mustafa İsyanı,Osmanlı Tarihi Düyun-u Umumiye,Osmanlı Tarihi Darphane, Osmanlı Tarihi Cerbe Savaşı,Osmanlı Tarihi Cem Sultan,Celali İsyanları,Osmanlı Tarihi Buçaş Antlaşması,Osmanlı Tarihi Berlin Antlaşması, Osmanlı Tarihi Şeyh Bedrettin İsyanı,Osmanlı Tarihi 2 Bayezid,Osmanlı Tarihi Barbaros Hayreddin Paşa,Osmanlı Tarihi Bahriye Nezareti, Osmanlı Tarihi Asakir-i Mansure-i Muhammediye,Osmanlı Tarihi Ali Şükrü Bey,Osmanlı Tarihi 3Ahmed,Osmanlı Tarihi 2 Ahmed,Osmanlı Tarihi 1 Ahmed, Osmanlı Tarihi 1 Abdülmecid,Osmanlı Tarihi 2 Abdülhamid,Osmanlı Tarihi 1 Abdülhamid,Osmanlı Tarihi 1 Abdülaziz,Osmanlı Tarihi Abaza Hasan Paşa, Osmanlı Tarihi 1 Dünya Savaşı ve Osmanlı,Osmanlı Tarihi Preveze Deniz Savaşı,Osmanlı Tarihi Mehter,Osmanlı Tarihi 2 selim, |
|