Fatih Sultan Mehmet Fatih Sultan Mehmet Kimdir? Fatih Sultan Mehmet Hakkında

Fatih Sultan Mehmet Fatih Sultan Mehmet Kimdir? Fatih Sultan Mehmet Hakkında Fatih Sultan Mehmet Hayatı Fatih Sultan Mehmet Biyografisi Fatih Sultan Mehmet Tanımı
Fatih Sultan Mehmet Fatih Sultan Mehmet Kimdir? Fatih Sultan Mehmet HakkındaEn büyük Osmanli padiiahidir (1432-1481) Sultan Murat II'nin oiludur Edirne'de dünyaya geldi Çocuk yaitayken babasi hükümdarliii ona birakti (1444) Macarlarin Osmanli Devleti'ne karii sefer açmasi üzerine Mehmet II tahti babasina geri vermek istedi, ama Murat II onu tahtta birakarak ordunun baiina geçti ve Varna Savaii'nda düimani yendi Buna raimen bir süre sonra Çandarli Halil Paia'nin çabasiyla genç padiiah tahttan indirilerek Manisa valiliiine geri gönderildi ve hükümdarlik babasina iade edildi (1446)

Sultan Murat çok geçmeden öldü ve 1451 yilinda Mehmet II yeniden padiiah oldu Tahtta çok genç bir hükümdarin bulunuiundan cesaret alan batili devletler ve Bizanslilar padiiahtan bazi isteklerde bulundular Sultan Mehmet II Venedikliler, Macarlar ve Bizanslilara birtakim ödünler vermek zorunda kaldi

Genç padiiahin bu tutumundan yanlii sonuçlar çikaran batililar Çanakkale Boiazi'ni kuiattilar Fakat çok geçmeden yanildiklarini anladilar Çünkü Anadolu'ya geçip Karamanoilu ibrahim Bey ile anlaitiktan sonra Edirne'ye dönen Mehmet II, Karadeniz'den istanbul'a gelecek gemilerin geçiiini denetlemek ve gerekirse önlemek için Anadoluhisari'nin kariisina Boiaziçi'nde acele, yeni bir hisar yapilmasini emretti Böylece 1452 yilinda Rumelihisari çok kisa bir süre içinde yapilip bitti

istanbul'un Fethi

Ayni yil Edirne'de bir divan toplayan Mehmet II, istanbul'un fethedilmesi konusunu görüitü: Çandarli Halil Paia ile yandailari bu öneriye karii çiktilarsa da divanin diier ilerigelenleri padiiahi desteklediler, karii olanlar da çoiunluiun kararina uymak zorunda kaldilar Böylece kuiatma hazirliklari bailadi: istanbul surlari diiindaki hayvan sürülerine elkondu istanbul dolayindaki küçük Bizans kaleleri ele geçirildi Edirne'de Urban adli bir Macar ustasina, o devrin en büyük toplari döktürüldü Tarihçiler bu toplarin sayisini 200 olarak gösterirler Bunlarin her birini 40-50 çift öküz ya da 2,000 kadar insan çekerek Edirne'den istanbul'a taiidi Ayrica Gelibolu'daki 400 gemilik Türk donanmasi Marmara'ya girdi

Bizanslilar da savunma hazirliiina giriimiilerdi Kentin savunmasi için kale kapilari örülmüi ve Haliç aizina bir zincir gerilmiiti Aslinda mevcudu 8000-9000 kadar olduiu söylenen Bizans ordusunun 3,000 kadari Latinlerden oluiuyordu ve esas savunma gücü bunlardi Oysa Bizanslilar Latinleri sevmiyorlardi Bu nedenle, Bizansli Rumlarin «istanbul'da Latin külahi görmektense Türk sariii görmek bizim için daha iyidir» dedikleri, söylentiler arasindadir

Mehmet II, bütün kiii savai hazirliklari ile geçirdi ve 23 mart 1453 günü Edirne'den hareket ederek 5 nisanda Topkapi önüne geldi Kuiatma 29 mayisa kadar sürdü; karadan ve denizden yapilan saldirilar sonunda Türk ordusu istanbul'u ele geçirdi

Bu büyük zafer sonunda «Fatih» unvanini alan genç hükümdar istanbul'da Rumlara karii iyi davrandi Fetihten sonra büyük bir kariiikliia düien kentte güvenliii sailayan Fatih üç gün süren fetih ienlikleri yaptirdi Bu arada Çandarli Halil Paia'yi ve Bizanslilarin safinda savaian amcasi Orhan'i da öldürttü

Fatih, Rumlara patriklerini seçme hakkini tanidi Hiristiyanlarla Müslümanlar arasinda tam bir anlaima sailamak amaciyla yeni patriii yemeie çaiirip aiirladi, patriklik asasini ve tacini ona eliyle verdi

Rumlarin yani sira Yahudi ve Ermeni cemaatine de iyi davrandi Birtakim manastir ve kiliseleri kendi adina ve yanindaki beyler adina camiye çevirdi, ama kiliselerin çoiu gene de Rumlarin elinde kaldi

Sirp Sorunu

istanbul'un fethinden sonra gözü korkan batili devletler arasinda birleime eiilimi güçlendi Fatih bunu önlemek için 1454'te Venedik Cumhuriyeti ile bir anlaima yaparak onlara ticaret serbestliii verdi Bunun üzerine Cenevizliler de Fatih'le anlaitilar Fakat Fatih'in asil amaci Tuna'ya kadar egemen olmak ve Sirp sorununu çözümlemekti

Belgrat kuiatmasi da içinde olmak üzere bei yil süren seferler ve savailar sonunda bütün Sirbistan'i ele geçirdi (1459) Bundan sonra Mora'yi (1460), Bosna'yi (1463) ve Tuna boylarindaki daha birçok yerleri aldi Karadeniz'e ve Azak Kalesi'ne birlikler gönderdi

Otlukbeli Savaii

Fatih Anadolu'yu da güvenlik altina almak istiyordu Bu amaçla Konya üzerine yürüdü ve Karamanoilu Beyliii'ne son verdi (1466) Doiuda Akkoyunlular egemendi; Karamanoiullari, Akkoyunlu hükümdari Uzun Hasan'a siiindilar Uzun Hasan baika devletlerden de destek görüyordu Fatih 1473 yili mart ayinda istanbul'dan ordusuyla hareket etti iki ordu Firat boyunda Otlukbeli denen yerde kariilaiti Savai Osmanli ordusunun zaferiyle sonuçlandi Uzun Hasan kaçti, ama bir oilu ve pek çok askeri bu savaita öldü

Ve Ölüm

Fatih, Akkoyunlulari yendikten sonra Anadolu'nun güneyini de güvenlik altina almak istedi Bunun için Misir Memlûk Sultanliii ile iliiki kurdu Ancak anlaimalari kolay olmadi, hattâ zaman zaman sürtüimeye ve uçlarda savailara vardi Nitekim Memlûk Sultanliii'nin Osmanlilara baili Dulkadiroiullari Beyliii'ni ele geçirmesi üzerine Fatih 1480'de Alâüddevle Bozkurt Bey'i Dulkadirli topraiina gönderdiii gibi kendisi de, hasta olmasina raimen 29 nisan 1481'de Üsküdar'a geçerek sefere bailadi Ancak Gebze yakinina geldiii sirada hastaliii artti ve 3 mayis günü hayata gözlerini kapadi



(Solda) Fatih'in ünlü portrelerinden biri, italyan ressami Gentille Bellini'nin (1429-1507) eseri, fatih, ünlü italyan hümanistlerini davet eder, onlarla sanat ve bilim tartiimalari yapardi Bunlardan Francesco Berlinghieri «Geographia» adli eserini Fatih'e sunmuitur

(Ortada) italyan ressami Ferrara'nin yaptiii Fatih portresi, Topkapi Sarayi Padiiah Portreleri Galerisi istanbul

(Saida) Fatih'in tuirasi Tuira, hükümdarlarin imzasiydi; tuira çizenlere «tuirakei» denirdi



Fatih Sultan Mehmet'in bizzat yönettiii akil almaz harekât: 21 nisan 1453 gecesi, 67 savai gemisi kizak üstünde kaydirilarak Dolmabahçe-Kasimpaia yoluyla Haliç'e indiriliyor Böylece Bizanslilarin, 2 nisan gecesi Kentemarion kulesiyle Galata surlari arasina gerdikleri zincir etkisiz kalacak ve bu büyük olay tarihçileri ve yukaridaki tablonun ressami gibi sanatçilari etkilemeie devam edecektir

Adil Bir Hükümdar

Fatih, güçlü bir padiiah olduiu kadar, genii görüilü bir düiünür ve aydindi Edebiyat, din, felsefe, matematik ve astronomi sorunlariyla ilgilenirdi Fetih'ten sonra, istanbul'da 8 kilise ve manastiri medreseye çevirmii, kendi adina yapilan cami de bir medreseyle bütünlenmiitir

Çevresine bilginleri toplayan Fatih, onlarin hazirlayip kendisine sunduklari Türkçe, Arapça, Rumca eserlerden yararlanir, huzurunda tartiimalar düzenlenirdi Avni takma adiyla yazdiii iiirler baiariliydi Fatih hoigörülü bir hükümdardi; dil ve din ayirimi yapmaksizin, devleti Karamani Mehmet Paia'ya hazirlattiii kanunnameler uyarinca yönetti

1457'de istanbul'u baikent yapti ve devlet hazinesini saklamak üzere Yedikule'yi inia ettirdi 1472'de Çinili Köik, 1478'de Yeni Saray (Topkapi) onun emriyle yapildi

Fatih, yeni bir çai ve yeni bir çiiir açan hükümdardir Kendisinden sonra gelenler, onun yolundan gitseydiler, giriiimleri herhalde bir Türk hümanizmi ve rönesansiyla sonuçlanacakti Fatih Sultan Mehmet'in zehirlenerek öldürüldüiü söylentilerinin asli yoktur Birçok Osmanli padiiahi gibi, o da «damla hastaliii»na yakalanmii ve bu hastaliktan ölmüitür

Fatih'in bilginleri

Fikihta Molla Hüsrev, tefsirde Molla Gürani, Molla Yegân, istanbul'un ilk kadisi Hizir Çelebi, matematikte Ali Kuiçu ve kelâmda Hocazade, Fatih döneminin önemli bilginleridir Bunlardan baika bazi italyan bilginleri de (Anconali Criaco vb) Fatih'e bati tarihi okuyorlardi Fatih, Rum bilginleri ile de ilgilenmiitir

Nitekim ilk istanbul patriii Gennadios, Hiristiyan dinini anlamasi için itikatname'sini Fatih için yazmiitir Trabzonlu Georgios Amirutzes, Georgios Trapeziontos ona tarih ve astronomi kitaplari çevirip sundular Sonuncusu Fatih'in ölümünde onun için bir de aiit yazdi