Şengül Şirin
|
Orta Amerika/Kosta Rika
Kosta Rika
República de Costa Rica
Kosta Rika Cumhuriyeti Bayrak Arma Slogan: Vivan siempre el trabajo y la paz Ulusal marş: Noble patria, tu hermosa bandera
Başkent San José
9°56′N, 84°5′W En büyük şehir San José Resmi dil(ler) İspanyolca Hükümet Cumhuriyet - Başkan Óscar Arias Bağımsızlık İspanya'dan - İlan etti 15 Eylül 1821 Yüzölçümü - Toplam 51,100 km² (129) 19,725 sq mi - Sular (%) 07 Nüfus - 2005 yılında 4,328,000 (119) - Yoğunluk 85/km² (107)
220/sq mi GSMH (Satın alma gücü paritesi)
2006 tahmini - Toplam 4877 milyar $ (84) - kişi başına 12,000 $ (62) Gelişmişlik Endeksi (2005) 0841 (yüksek) – Para birimi (CRC) Saat dilimi (UTC-6) İnternet alan adı cr Telefon kodu +506
Kosta Rika, küçük bir Orta AmerikaZengin Kıyı anlamına gelmektedir ülkesi olan Kosta Rika adı
Coğrafya
- Coğrafî konumu: 10 00 Kuzey enlemi, 84 00 Batı boylamı
- Harita konumu: Orta Karayipler
- Yüzölçümü:
- toplam: 51,100 km²
- kara: 50,660 km²
- su: 440 km²
- Sınırları: toplam: 639 km
- Sınır komşuları: Nikaragua 309 km, Panama 330 km
- Sahil şeridi: 1,290 km
- İklimi: Tropikal iklimin etkisindedir; kuru sezon (Aralık-Nisan) ; yağışlı sezon (Mayıs-Kasım); dağlık bölgeler daha soğuktur dogal guzellikleri acisindan bir cennet olan orta amerika ulkesi 12 ayri ekolojik bolgeye ayrilir, ki Kuzey Amerika'nin tamaminda bile boyle bir cesitlilik yoktur minnacik bir ulke olmasina ragmen dunyadaki tum hayvan turlerinin %5'ine ev sahipligi yapar 112 tane yanardagi vardir Deniz seviyesinde tropik bir iklim gorulurken daglarina cikinca kendinizi isvicre vadilerinde sanabilirsiniz
- Arazi yapısı: Dar kıyı şeridi doğuda yükselerek yerini ülkenin belkemiğini oluşturan iç yükseltilere bırakır Yükseltiler daha geniş bir alan kaplayan Antil Düzlüğüne yumuşak bir biçimde alçalır
- Deniz seviyesinden yüksekliği:
- en alçak noktası: Büyük Okyanus 0 m
- En yüksek noktası: Cerro Chirripo 3,810 m
- Doğal kaynakları: Hidro enerji
- Arazi kullanımı:
- tarıma elverişli: %6
- sürekli ekinler: %5
- otlak ve çayırlar: %46
- ormanlar: %31
- diğer: %12 (1993 verileri)
- Sulanan arazi: 1,200 km² (1993 verileri)
- Doğal afetler: Ara sıra depremler ortaya çıkmakta, Atlas Okyanusu kıyısı boyunca kasırgalar etkindir; yağış sezonu boyunca alçak kısımlarda su baskınları ve toprak kaymaları görülür; volkanik aktivite vardır
Nüfus
- Nüfus: 3,773,058 (Temmuz 2001 verileri)
- Yaş yapısı:
- 0-14 yaş: %3138 (erkek 605,728; kadın 578,128)
- 15-64 yaş: %6337 (erkek 1,209,084; kadın 1,181,754)
- 65 yaş ve üzeri: %525 (erkek 92,314; kadın 106,049) (2001 verileri)
- Nüfus artış oranı: %165 (2001 verileri)
- Mülteci oranı: 053 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
- Bebek ölüm oranı: 1118 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
- Ortalama hayat süresi:
- toplam nüfus: 7602 yıl
- erkek: 7349 yıl
- kadın: 7868 yıl (2001 verileri)
- Ortalama çocuk sayısı: 247 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
- HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %054 (1999 verileri)
- HIV/AIDS - hastalıkları taşıyan insan sayısı: 12,000 (1999 verileri)
- HIV/AIDS - ölümleri: 750 (1999 verileri)
- Nüfusun etnik dağılımı:
- Beyaz ırk %94,
- siyah ırk %3,
- Amerika yerlileri %1,
- Çinliler %1,
- diğer %1
- Dinler:
- Roma Katolikleri %763,
- Evangestler %137,
- diğer Protestanlar %07,
- Yahova şahitleri %13,
- diğer %48,
- inançsız %32
- Diller:
- İspanyolca (resmi),
- İngilizce
- Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler
- toplam nüfus: %948
- erkek: %947
- kadın: %95 (1995 verileri)
Yönetim [değiştir]
- Ülke adı:
- Resmi tam adı: Kosta Rika Cumhuriyeti
- Kısa şekli : Kosta Rika
- Yerel tam adı: Republica de Costa Rica
- Yerel kısa şekli: Costa Rica
- Yönetim Biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
- İdari bölmeler:
- 7 bölüm; Alajuela, Cartago, Guanacaste, Heredia, Limon, Puntarenas, San Jose
- Bağımsızlık günü: 15 Eylül 1821 (İspanya'dan)
- Milli bayram: Bağımsızlık günü, 15 Eylül (1821)
- Hukuk sistemi: İspanyol hukuku temel alınmıştır
- Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: BCIE, CACM (Orta Amerika Ortak Pazarı), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Gıda ve Tarım Örgütü), G-77,
IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederasyonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAES, LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPANAL, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)
Ekonomi [değiştir]
- Ekonomiye genel bakış: Kosta Rika'nın turizm, tarım ve elektronik ihracatına dayanan sabit bir ekonomisi vardır Son onbeş sene içinde yoksulluk seviyesi düşürülmüş ve güçlü bir sosyal güvenlik sağlanmıştır 1996'da %09 oranında olan ekonomik büyüme, 1997'de %3'e ve 1998'de %55'e çıkmıştır 1995'de %225 yükselmiş olan enflasyon ise 1997`de %111 ve 1998`de %12'ye düşmüştür İşsizlik %56 oranında sabitlenmiş ancak yüksek seviyedeki bireyin istediği işte çalışamama problemi sürmektedir Ayrıca, iç borçların geniş faiz ödemelerinin beslediği geniş hükümet açığı, sosyal servislerin kalitesini sağlayacak girişimleri baltalamıştır Enflasyonu düşürmek, bütçe açığını küçültmek ve kamu sektörünün verimliliğini sağlamak hükümetin en önemli mücadeleleridir
- GSYİH: Satınalma gücü paritesi - 25 milyar $ (2000 verileri)
- GSYİH - reel büyüme: %3 (2000 verileri)
- GSYİH - sektörlere göre:
- tarım: %125
- endüstri: %307
- hizmet: %568 (1999)
- Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %11 (2000 verileri)
- İş gücü: 19 milyon (1999)
- Sektörlere göre iş gücü dağılımı:
- tarım %20,
- endüstri %22,
- hizmet %58 (1999 verileri)
- İşsizlik oranı: %52 (2000 verileri)
- Endüstri: Gıda maddeleri, tekstil ve giysi, yapı malzemeleri, gübre, plastik ürünleri
- Endüstrinin büyüme oranı: %43 (2000)
- Elektrik üretimi: 5805 milyar kWh (1999)
- Elektrik tüketimi: 5303 milyar kWh (1999)
- Elektrik ihracatı: 165 milyon kWh (1999)
- Elektrik ithalatı: 69 milyon kWh (1999)
- Tarım ürünleri: kahve, muz, şeker, mısır, pirinç, fasulye, patates; sığır eti; kereste
- İhracat: 61 milyar $ (2000 verileri)
- İhracat ürünleri: endüstri malları, kahve, muz, tekstil, şeker, tıbbi ürünler, elektronik aletler
- İhracat ortakları: ABD %541, AB %213, Orta Amerika %86 (1999)
- İthalat: 59 milyar $ (fob, 2000 verileri)
- İthalat ürünleri: hammaddeler, tüketim maddeleri, yatırım malları, petrol
- İthalat ortakları: ABD %564, AB %9, Meksika %54, Japonya %47, (1999)
- Dış borç tutarı: 42 milyar $ (2000 verileri)
- Para birimi: Kosta Rika Colonu (CRC)
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|