Genel Tibbi Bir Duruma Bağlı Anksiyete Bozukluğu

GENEL TİBBİ BİR DURUMA BAĞLI ANKSİYETE BOZUKLUĞU

Genel tıbbi bir duruma bağlı anksiyete bozukluğunun başlıca özelliği, genel tıbbi durumun doğrudan fizyolojik etkilerine bağlı, klinik açıdan belirgin anksiyete semptomlarının olmasıdır Anksiyete bozukluğu düşündürecek belirtilere neden olan birçok tıbbi hastalık vardır (Tablo-III) Genel tıbbi duruma bağlı gelişen anksiyete, tüm anksiyete bozukluklarını taklit edebilmekle birlikte, sıklıkla yaygın anksiyete bozukluğu, panik atak, ya da obsesif-kompulsif bozukluk şeklinde klinik görünüm verir En sık panik, en nadir de fobik belirtiler ortaya çıkar Hipertiroidizm, hipotiroidizm, hipoparatiroidizm, vitamin B12 yetersizliği durumlarında sıklıkla yaygın anksiyete belirtileri de tabloya eşlik eder Graves hastalarının 2/3’ünde yaygın anksiyete bozukluğu belirtileri görülmektedir Feokromositoma epizodik anksiyete atakları tarzında klinik görünüm verebilir Beynin belirli bazı lezyonlarında, ensefalit geçirmiş olanlarda, sydenham koresi ve multiple sklerozda obsesif-kompulsif bozukluk belirtileri ortaya çıkabilmektedir Kalp transplantasyonu bekleyen hastaların % 83’ünde, parkinson ve KOAH olanların % 25’inde panik bozukluğuna benzer belirtiler tespit edilmiştir Epilepsi, kronik ağrı, primer bilier siroz olgularında da panik ataklar ortaya çıkabilmektedir Tıbbi duruma bağlı anksiyete bozukluğu tanısını koymak için, klinik olarak belirgin anksiyete belirtilerinin olması, altta yatan tıbbi durumun klinik ve laboratuar bulgularla kesin olarak ortaya konması ve tıbbi durumun anksiyete belirtileri oluşturabileceğine dair literatür bilgilerinin bulunması gerekmektedir Genel tıbbi durumun başlaması ile anksiyete semptomlarının da başlaması ve tıbbi durum iyileşince anksiyete semptomlarının da düzelmesi, tıbbi öyküde fonksiyonel anksiyete bozukluğunun olmayışı, geç yaşta başlaması ve anksiyete semptomlarının atipik özellikler taşıması anksiyete belirtilerinin tıbbi hastalığa bağlı olduğunun önemli ipuçlarıdır Primer anksiyete bulguları genellikle 35 yaştan önce başladığından, bu yaşı geçmiş olanlarda ilk kez ortaya çıkan anksiyete bulguları var ise tıbbi hastalıklar araştırılmalıdır Her tıbbi hastalık tanısı alanda yaşanabilen normal anksiyete ve anksiyete ile seyreden uyum bozukluğua yırıcı tanıda göz önünde bulundurulmalıdır

Tedavide en etkili yaklaşım altta yatan tıbbi durumun düzeltilmesidir Tıbbi durumun düzelmesine rağmen anksiyete belirtileri devam ederse, primer anksiyete bozukluklarında izlenen tedavi yöntemlerine başvurulmalıdır

Tablo-III Anksiyete Bozuklu Oluşturan Tıbbi Hastalıklar

SOLUNUM SİSTEMİ
KOAH, astım pulmoner ödem, pulmoner emboli,

SİSTEMİK BOZUKLUKLAR
Kardivaskuler bozukluklara, kardiak aritmilere, pulmoner yetmezlik ya da anemiye bağlı hipoksik durumlar,

ENDOKRİN
Hipofiz, tiroid paratiroid, adrenal bezlerin disfonksiyonları, feokromositoma,

İnflamatuar hastalıklar
Lupus eritamatozus, romatoid artrit, poliarteritis nodoza, temporal arterit,

YETMEZLİK DURUMLARI
Vitamin B12 yetersizliği, pellegra,

NÖROLOJİK BozukluklaR
Serebral sifiliz, tümör, travma ve postkonküzyon sendromu, serebrovaskuler hastalıklar, subarahnoid kanama, ensefalit, multiple skleroz, Wilson hastalığı, Huntington hastalığı, migren, epilepsi

DİĞER BOZUKLUKLAR
Hipoglisemi, karsinoid sendrom, sistemik malign hastalıklar, premenstrual sendrom, kronik enfeksiyon ve ateşli hastalıklar, porfiria, infeksiyöz mononükleozis, posthepatit sendromu, üremi,