Çocuğun Bilişsel Gelişimi Nasıldır?

Çocukluğunuzun üzerinden uzun yıllar geçti Çocukluğunuzda sahip olduğunuz bilgi ve becerilerin üzerine yenilerini eklediniz ve o yılları tüm ayrıntıları ile hatırlamanız mümkün değil

Çocuklarınızın ne yapıp neyi yapamayacaklarına ve onlardan neler bekleyebileceğinize karar verirken çocukluk çağının gelişim süreçlerinden haberdar olmanız çok önemlidir Bunun bir yolu da o zamanlarınızı, hayatın size ne kadar büyük gözüktüğünü hatırlayabilmendir İşte bu yüzden bu yazıyla da amaç; ilkokul çocuğunun gelişim süreçlerini anlatmayı, çocukların hangi süreçlerden geçtiklerini anne babalara hatırlatmayı amaçlıyor

Bir çocuk bezi firması, çocuğun dünyayı nasıl gördüğünü büyüklere göstermek için çok güzel bir kampanya düzenledi Yetişkinler, kocaman masa ve sandalyelerin, üstlerine çıkabilmek için çok uğraşmaları gereken odalara giriyorlar Kampanya yetişkinlere, çocuğun koca bir dünyada kendilerini ne kadar küçük hissettiklerini hatırlamalarını sağlıyor

7-12 yaşlar arasında çocukların bilişsel gelişim ne tür özellikler gösterir;

§Zihinsel kapasitelerinde çok hızlı bir değişim başlar; artık somut düşünme dönemine girerler Daha önce sadece yaparak ya da görerek öğrendiklerini artık düşünerek de öğrenmeye başlarlar Farklı görünümlerde verilen nesnenin gerçek görüntüsünü zihinlerinde canlandırabilirler

§Nesneleri büyüklüklerine, ağırlıklarına ve hacimlerine göre sıralamaya başlarlar Nesneleri birbirleriyle kıyaslayabilirler Bu dönemdeki çocuklar nesneleri soyut olmadıkları somut oldukları sürece kavram hiyerarşisi içinde sınıflandırma yapabilirler Nesneyi sadece bir özelliğine göre değil, taşıdığı farklı niteliklere göre sınıflandırabilirler

§Parça ve bütün arasındaki ilişkiyi anlayabilirler Parçalar arasındaki ilişkiyi fark ederek yeni ilişkiler üretebilirler

§Hafızaları gelişmektedir Kendi düşündükleri hakkında konuşabilmeye ve nasıl öğrenileceğini öğrenmeye başlarlar

§Bu yaş çocuğu artık kavramları anlayabilmeye başlar, ilişkileri kurabilir, problemleri çözebilir Ancak bütün bunları yaparken nesnelerin ve durumların onun için tanıdık olması önemlidir Daha önce hiç görmediği, aynı ortamda hiç bulunmadığı nesneler ve kavramlar onun için hala zor olabilir

§Gerçek gibi görünenin ötesine gidebilir ve eldeki verileri değerlendirerek neyin gerçekten doğru olduğu sonucuna varabilirler

§Dil gelişimi belirgin değişimler göstermez Ancak iletişimleri artmıştır, telaffuzları ve sözcük dağarcıkları gelişim gösterir

§Ailenin önemi azalmaya, arkadaşların önemi artmaya başlar Toplumsal etkileşimlerinde belirgin bir ilerleme vardır Bağımsızlık talepleri artmaya başlamıştır ve yaşıtlarıyla daha fazla birlikte olmayı isterler

§Toplum içinde yer alabilmek, duyguları ve heyecanları üzerinde denetim kurma ve ahlaki kurallara saygı göstermekle gerçekleşir Toplumsallaşmada önemli adımların atıldığı bu dönemde, vicdan ve ahlak gelişimi önemli bir ilerleme gösterir

§Okul öncesi döneme göre daha az benmerkezcidirler Dinleyicileri de dikkate almaya başkalarının düşüncelerini, isteklerini, gereksinimlerini ve niyetlerini farkına varmaya başlamışlardır

Bu yaşlarda çocukların zihinsel kapasitelerini geliştirmek için sadece sonuçları vermek değil, o sonuçlara nasıl ulaşılacağını da göstermek gerekir Öğrenme süreçlerine aktif olarak katılmaları istenmelidir Kendi başlarına keşfetmeleri için yüreklendirilmelidirler Çözümlerin kendilerine anlatılması yerine çözüm üretmeleri için desteklenmelidirler Zihinsel olarak hazır olmadan bazı soruların yanıtları öğretilmeye ve açıklanmaya çalışılsa da öğrenme yine de onların kendi hızlarıyla gerçekleşir Her çocuk farklı zamanlarda bu süreçleri geçirir Yaşıtlarından çok fazlasıyla geri kalmadığı takdirde onların hızlarına saygı duymak gerekir

Okul çağındaki çocukların içinde bulundukları dönemin gelişimlerini tamamlayabilmesi için okul öncesi dönemin başarıyla tamamlanmış olması gerekir Olumlu olarak geçirilmiş okul çağı dönemi ise bir sonraki evre olan ergenliğin gelişiminin temellerini oluşturur Bu anlamda geçmişten etkilenen ve geleceği şekillendiren ara bir evredir

Seçil ÇELİK ÖZBEKLİK
Psikolojik Danışman
Agape Danışmanlık Merkezi