Eskiden Ve Günümüzde Evren Hakkındaki Bilgilere Nasıl Ulaşılıyordu

Eskiden ve Günümüzde Evren Hakkındaki Bilgilere Nasıl Ulaşılıyordu
Özellikle gelişmiş eski medeniyetlerde evren hakkında bilgiler çıplak gözle yada ilkel gök izleme cihazlarıyla yapılırdı

Gök olayları ve hava koşullarını incelemek için hazırlanmış ve donatılmış yapı ilk rasathanelerin Eskiçağ'da, Babil ve iskenderiye'de kurulduğunu, ancak organize bir kurum olmadığını görüyoruz Organize birer kurum olarak rasathaneler ilk olarak islam dünyasında karşımıza çıkmaktadır Müslüman topraklarda ilk kurulan gözlemevi, astronomiye meraklı Abbasi halifesi Memûn (813-833) zamanında Bağdaf ta kurulan Şemma-siye Gözlemevi'dir

İslâm dünyasında her rasathanenin özel görevlileri, gözlem araçları ve kütüphanesi vardı Rasathaneler, bir çeşit öğretim kurumuydu Burada bilimsel çalışmalar yapılır dı Hükümdarlar, gelecek hakkında bilg: edinmek ve gerekli önlemleri alabilmek içiıı astrolojiye (Bak) de önefli verirlerdi Fakat rasathaneler bu konuda çalışma yapılan yerler değildi (Bu iki farklı alan ne yazık ki ha len birbirine kanştınlmaktadır) Astronomi biliminin adı o dönemde "heyet"ti Rasathanelerde, matematik hesaplara dayanılarak gök cetvelleri (zayice) düzenlenir, takvimi hazırlanırdı Abbasi halifesi Memûn'un g revlendirdiği astronomlar, gök cisimlerin, hareketlerini sürekli olarak incelediler Şan ve Isfehan'daki rasathanelerde de gözlemleı yapıldı Büveyhoğullan zamanında güneş tutulması ile ilgili çok önemli gözlemler yapıldı Büveyhoğullan hükümdarları, çeşitli yerlerde rasathaneler kurdular ve astronomları buralara topladılar Fatımiler ise Mısır da bir rasathane kurdular Ramazan ayının başlangıcı ve bitimi, namaz vakitlerinin belirlenmesi, kıble yönünün gösterilmesi üzerinde de çalışılan rasathanede astronomi alanında önemli çalışmalar yapıldı Büyük Selçuklu imparatorluğu döneminde 1075'to İsfahan'da Melikşah rasathanesi kuruldu Isfahan Gözlemevi olarak da tanıdığımız bu merkezde Melikşah adına düzenlenen Celali takviminin de hazırlandığı sanılmaktadır 1259'da İlhanlı hükümdarı Hülâgu tarafından Merâga'da kurulan gözlemevi de islam [dünyası rasathanelerinin gelişiminde önemli bir adımın temsilcisi oldu
1272'de Kırşehir'de kurulan Cacabey Med-jresesi ve Kütahya Vacidiye Medresesi'nde
14 yüzyılda gözlemler yapıldığı ve astronopıi ile ilgili dersler verildiği bilinmektedir
15 yüzyıla gelindiğinde ise Türkistan'da hem devlet adamı, hem de bir bilim adamı plan Uluğ Beycin kurduğu Semerkand Gözlemevi'yle karşılaşmaktayız Bu rasathaneyi yöneten ve hükümdar olan Uluğ Bey, yıldızları doğrudan doğruya gözledi Yeni bir Zayice (Yıldızlar fihristi) hazırlattı Bu eserin önsözünü kendi yazdı Üç katlı olan bu Rasathanede AH Kuşçu (Bak) gibi dönemin Enlü astronomları da görev yaptı

Osmanlıları astronomiyle tanıştıran kişi Serkand Gözlemevinden İstanbul'a getirtilen Türkistanlı astronom Ali Kuşçu olmuştur f Ayasofya'da müderrislik yapmaya başlayan Kuşçu, astronomi alanında çok değerli eserler vermiştir Ancak 16 yüzyılın ortalarına dek İstanbul'da bir rasathane kurulamamıştır 1575 yılında 2 Murad'ın emriyle İstanbul Tophane sırtlarında dönemin ünlü astro-nomi bügini Takîyüddîn jfearafından kurulan I İstanbul Gözlemevi, çok önemli bilimsel çalışmalara ev sahipliği yapmıştır İstanbul [ikinci gözlemevine Takîyuddîn'den tam 300 | sene sonra kavuşmuştur 1867 yılında Beyoğlu Parmakkapı'da Fransız mühendis Coumbary'nin girişimleriyle kurulan Rasadhâ-fte-i Amire, 1910 yılında buranın müdürlüğüne atanan Mehmed Fatin Gökmen tarafından 1935 yılında geliştirilerek bugünkü Kandilli Rasathanesine dönüştürülmüştür