'Mısır, Ortadoğu'da Liderliği Suudi Arabistan'a Kaptırıyor'

Ortadoğu'daki istikrarsızlığın ana sebebi olan Filistin sorununun 60 yıldır çözülememesi, bölgedeki liderlik yarışını da kızıştırıyor Amerikan Ulusal İstihbarat Konseyi, son hazırladığı raporda, Mısır'ın Arap ülkeleri arasındaki liderlik rolünü Suudi Arabistan'a kaptırmaya başladığını öne sürdü


Suudi Arabistan, 2002 yılında hazırladığı Arap Barış Planı'yla İsrail'in 1967 sınırlarına çekilmesi karşılığında tüm Arap ülkelerinin İsrail'i tanımasını önermiş, bu da Ortadoğu sorununun çözümü için ortaya atılan en ideal teklif olarak kabul edilmişti Ancak geçtiğimiz yıl sonundan itibaren hızla düşen petrol fiyatlarının yanı sıra Lübnan'daki çatışmaları sona erdirmek için herkesi şaşırtarak tarafları masaya oturtmayı beceren Katar'ın ortaya çıkması, Suudi Arabistan'ın da liderlik rolünü riske soktuğu belirtiliyor Katar, aynı zamanda Sudan'daki Darfur krizinin çözümünde de etkin bir arabuluculuk yapıyor
İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları sırasında Suudi Arabistan ve Mısır'ın başını çektiği Kuveyt toplantısına alternatif bir zirve gerçekleştirerek Filistin konusunda da aktif bir arabuluculuk gerçekleştiren Katar, bir anda tüm dünyanın dikkatlerini üzerine çekmişti Katar, İsrailli esir asker Gilad Şalit'in serbest bırakılması karşılığında Hamas yönetimine 400 milyon dolar da önermişti Ancak Gazze'ye destek amacıyla yapılan yoğun gösteriler ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Davos'taki çıkışı, Türkiye'yi de aktör haline getirmişti Hamas'ı ateşkese razı eden ülkenin Türkiye olduğunun ortaya çıkması, Gazze'de Türkiye lehine yapılan gösteriler, başta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve bölge liderlerinin Ankara ziyaretleri de bu yöndeki iddiaları güçlendiren unsurlar Arap dünyasının İsrail'den sonra en büyük tehdit olarak gördüğü İran da özellikle Hizbullah ve Hamas yoluyla bölgede etkin bir oyuncu olmaya çalışıyor Ancak uzmanlara göre Tahran'ın etkinliği çok sınırlı Amerikan Ulusal İstihbarat Konseyi'nin "Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün: Bölgesel meseleler politikaları ve ABD'nin Ortadoğu'daki amaçlarına destek" adı altında yaptığı çalışmaya göre uzmanlar, on yıllardır bölgenin tartışmasız lideri olarak kabul edilen Mısır'ın bu meşaleyi Suudi Arabistan'a kaptırdığını iddia etmekte

Rapora göre giderek yaşlanan Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, bölgenin idaresinde eskiden olduğu gibi gerekli enerjiyi sarf edemiyor ve Mübarek'in oğlu Cemal Mübarek ile istihbarat şefi Ömer Süleyman da Mübarek'in bölgesel ilişkilerdeki görevini üstlenememekte Geçtiğimiz yaz hazırlanan ancak aralık sonunda yayınlanan raporun Barack Obama yönetiminin iş başına gelmesinden çok kısa bir süre önce kamuoyuna duyurulması dikkat çekiyor İsrail gazetesi Haaretz, Obama'nın Suudi Arabistan eski büyükelçisi olan Chas WFreeman Jr'ı Konsey'in başına getirmek istediğini, ancak İsrail'in bundan rahatsız olduğunu yazdı Başta ABD olmak üzere Fransa'nın başını çektiği Avrupa ülkelerinin, Ortadoğu'da inisiyatifin Mısır yerine başka ülkelerin eline geçmesi durumunda bölgedeki statükonun hızla değişebileceğinden çekindikleri, bu yüzden son dönemde Kahire'yi çok daha fazla ön plana çıkardıkları iddia ediliyor

ABD'den Gazze'ye 900 milyon dolar Amerikan yönetiminin, Gazze'nin yeniden imarı için 900 milyon dolar yardım taahhüdünde bulunacağı öğrenildi Para, Birleşmiş Milletler (BM) üzerinden bölgeye aktarılacak ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın da bu yardım kararını, önümüzdeki hafta Mısır'da Gazze için düzenlenen bağış konferansında resmen açıklayacağı kaydedildi Bu arada, ABD Başkanı Barack Obama'nın Ortadoğu özel elçisi George Mitchell için, Kudüs'te daimi bir ofis açılacağı ileri sürüldü Londra'da Arapça yayımlanan El Şark El Avsat gazetesi, ABD'nin, İsrail-Filistin barış görüşmelerini canlandırması için görevlendirilen Mitchell'a Kudüs'te büro açmayı düşündüğünü yazdı Kudüs, Cihan