Oruç Tutmamayı Mübah Kılan Durumlar

Oruç tutmamayı mübah kılan durumlar

Oruç Tutmamayı Mübah Kılan Haller?


a) Yolculuk Yolculuk, Ramazan ayında orucu tutmamak için ruhsat olarak kabul edilmiştir Yolculuk esnasında tutulmayan oruçlar, daha sonra kaza edilir Kur'an'da "Ey inananlar! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi, Allâh'a karºi gelmekten sakinasiniz diye, size de sayili günlerde farz kilindi Içinizden hasta olan veya yolculukta bulunan, tutamadigi günler sayisinca diger günlerde tutar Oruca dayanamayanlar, bir düºkünü doyuracak kadar fidye verir Kim gönülden iyilik yaparsa, o iyilik kendisinedir Eger bilirseniz, oruç tutmaniz sizin için daha iyidir" buyurulmaktadır (Bakara 2/183-184)

Geceden oruca niyetlenip de, gündüz yolculuğa çıkan kimse, dilerse bu orucunu bozar, dilerse tamamlar Ancak, ayette de belirtildiği gibi orucunu tamamlaması daha iyidir Hz Peygamber, Mekke'nin fethi için sefere çıktığında oruçlu iken, Kedîd denilen yere varınca orucunu bozmuştur (Buharî, Sıyam, No: 1808, Müslim, Sıyam, No: 1113) Bu da sefere çıkılınca başlanmış orucun bozulabileceğinin delilidir

b) Hastalık Oruç tuttuğu zaman, hastalığının artmasından veya uzamasından endişe edilen kimse ile, hastalığı sebebiyle orucu tutmakta zorlanan kişilerin Ramazan ayında oruç tutmayıp, iyileştikten sonra bunları kaza etmelerine izin verilmiştir Biraz önce zikredilen ayet buna işaret etmiştir Tıbben oruç tutması halinde hasta olacağı bildirilen kimse de hasta hükmündedir

c) Gebelik ve Çocuk Emzirme Gebe olan kadınların, oruç tuttukları takdirde kendilerine veya çocuklarına bir zarar gelmesinden korkulması halinde oruçlarını tutmayabilirler Emzikli kadınlar da, sütlerinin kesilmesi ve çocuklarının zarar görmesi tehlikesi bulunması halinde oruçlarını tutmayabilirler Hz Peygamber hadislerinde buna müsaade etmişlerdir (Nesâî, Sıyam, 50-51, 62; İbn Mace, Sıyam,3)

d) Yaşlılık Oruç tutamayacak kadar yaşlı olan kimseler de, oruç tutmayıp yerine fidye verebilirler Bakara suresinin 184 ayetinde, bu şekilde olup da oruca güç yetiremeyenlerin, orucu tutmayıp fidye vermeleri gerektiği hükme bağlanmıştır İyileşme umudu olmayan hastalar da aynı hükme tabidir

e) İleri derecede açlık, susuzluk Oruçlu bir kimse, açlıktan veya susuzluktan dolayı beden ve ruh sağlığının ciddi derecede bozulması tehlikesi ile karşılaşması halinde orucunu bozup daha sonra kaza edebilir Böyle bir kimsenin orucuna devam etmesi ölümüne sebep olacak nitelikte ise, orucunu açmaması haram olur

f) Zor ve meşakkatli işlerde çalışmak Esas itibariyle bir insanın ibadetlerini normal bir şekilde yapmasını engelleyecek zor ve ağır işlerde çalışması veya çalıştırılması doğru değildir Ancak kişisel veya toplumsal zorunluluklar, bazılarının böyle işlerde çalışmalarını gerektirmektedir Böyle bir durumda bulunan kişi, oruç tuttuğu takdirde sağlığına bir zarar gelmesinden korkuluyorsa, oruçlarını tutmaya bilirler Bunlar, izin günlerinde tutamadıkları oruçları kaza etmelidirler Yıllık izninin bulunmaması ve haftalık izninin de yeterli olmaması gibi mazeretlerle buna da imkanı yok ise, fidye vermelidirler





KAYNAK: Diyanet