Abdestini Bozan Şeyler |
09-01-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Abdestini Bozan ŞeylerAbdestini bozan durumlar Abdestini bozan haller CEVAP Yedi şey abdesti bozar: 1- Önden ve arkadan çıkan şeyler (Kulağa akıtılan ilaç, ağzından çıksa, idrar yoluna konan pamuk, ıslanıp düşse, kadınların rahme koyduğu ilaç, geri gelse abdesti bozar) 2- Ağızdan çıkan necis şeyler (Ağız dolusu kusmak, kan tükürmek bozar) 3- Deriden kan ve irin gibi şeylerin çıkması (Göz hastalığı sebebiyle, gözünden ağrıyla yaş akması, burnundan veya kulaktan gelen kan ve irinin dışarı çıkması bozar Maliki'de ise bozmaz) 4- Uyumak (Bir yere dayanıp uyusa, dayandığı şey alınınca düşecek gibi olursa bozulur) 5- Bayılmak (Sarası tutarsa veya delirse abdest bozulur) 6- Namazda kahkaha ile gülmek 7- Mübaşeret-i fahişe, yani karı koca çıplak olarak avret yerlerini sürtünmek Mübaşeret-i fahişe Sual: S Ebediyye’nin abdesti bozanların yedincisinde, (Mübaşeret-i fahişe yani çıplak olarak, çirkin yerlerini birbirine sürtmek, erkeğin de, kadının da abdestini bozar) deniyor Bazı kitaplar bozmaz diyor Hangi kavli esas almalıdır? CEVAP Bu hususta iki ayrı kavil vardır İbni Âbidin hazretleri bildiriyor ki: Mübaşeret-i fahişede, ıslaklık olmasa da, mutemed olan, İmam-ı a’zam ile İmam-ı Ebu Yusuf’un, kavline göre abdest bozulur İmam-ı Muhammed’e göre ise, ıslaklık yoksa abdest bozulmaz El-Haik kitabının sahibi, İmam-ı Muhammed’in kavlini sahih kabul etmiştir El-Bahr ve En-Nehir sahipleri ise, (Sahih olan, El-Hılye’nin naklettiği, İmam-ı a’zam ile İmam-ı Ebu Yusuf’un kavlidir) demişlerdir (Redd-ül muhtar) Bazı kitaplar, İmam-ı Muhammed’in kavlini esas almışlarsa da, Halebi, Dürr-ül-muhtar, Mizan-ül-kübra gibi kıymetli kitaplarda, Şeyhayn’ın kavlinin müftabih olduğu, bununla amel etmek gerektiği bildirilmektedir Böyle durumlarda ihtiyata riayet etmek elbette iyidir Hattâ başka mezhepte bozar denilen şeyi yapmamak da müstehabdır Mesela Şâfiî mezhebinde çıplak olarak hanımının veya yabancı kadının eline dokunmak abdesti bozar Hanımına dokunan Hanefî’nin, meşakkat yoksa, yeniden abdest alması müstehab olur Her zaman ihtiyatlı hareket etmek iyi ise de, meşakkat olunca, kendini zorlamayıp, ruhsatla amel etmek daha iyidir Fitil Sual: Tam İlmihal’de, (Bir şeyin hepsi girip çıkarsa, abdesti de, orucu da bozar) deniyor Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı? CEVAP Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar Fitil de bozar Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz Çubukla konan farklıdır; çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur Gülmek Sual: Cenaze namazında ve tilavet secdesi yaparken, kahkaha ile gülmek, abdesti bozar mı? CEVAP Abdesti bozmaz ama namaz ve tilavet secdesi bozulmuş olur (Redd-ül-muhtar, Hindiyye) Ağızdaki kan Sual: Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı? CEVAP Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar (Halebi) Ağız bazen bedenin içi sayılır Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur Ağza su alınca oruç bozulmaz (Bahr-ür-râık, Cevhere) Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur Dişteki kan Sual: Dişim kanıyor Tükürünce tükürükten fazla oluyor Bazen ayda bir veya haftada bir burnum kanıyor Elde olmadan gelen bu kanlar abdesti bozar mı? CEVAP Evet, bozar; ama Maliki mezhebi taklit edilirse, böyle elde olmadan akan kanlar semavi özür olduğu için bozmuyor Yaradan çıbandan kan akması, basurdan kan gelmesi, elde olmadan idrar damlaması birer semavi özür oluyor ve Maliki’de abdesti bozmuyor Onun için Maliki’yi taklit etmenizi tavsiye ederiz Tükürükteki kan Sual: Tükürükteki kanın tükürükten çok olması, renk yönünden midir? CEVAP Evet Kan emilince Sual: Sülük, tahtakurusu, sivrisinek gibi haşereler kan emse abdest bozulur mu? CEVAP Sülük, çok kan emerse, etrafa yayılıp abdesti bozar Diğerleri bozmaz Sivrisinek Sual: Sivrisinek soktuğu zaman abdest bozulur mu? CEVAP Bozulmuş olmaz Kan pıhtısı Sual: Sümük içindeki kan pıhtısı abdesti bozar mı? CEVAP Kan pıhtısı abdesti bozmaz Akan kan abdesti bozar Burundan gelen katı kan Sual: Burundan katı kan gelmesi abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz Toplu iğnenin başı kadar Sual: Toplu iğnenin başı kadar çıkan kan, abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz Özürlü olanın Sual: Eldeki kandan özürlü olanın, ayağı kanasa, abdest bozulur mu? CEVAP Evet Yaradan su çıkınca Sual: Kaşıdığımız yaralardan su çıkınca abdest bozulur mu? CEVAP Mayasıl, parmak arası pişinti, kabarcık, uyuz, çiçek suları ve yakı konulan yerden çıkan sular abdesti bozmaz diyen âlimler vardır Zaruret halinde buna göre amel olunur (Redd-ül-muhtar) Sivilceden çıkan kan Sual: Abdest alırken sivilcelerin kimi patlıyor ve çok uzun süre kan akıyor Bunlarla ilgili abdest alırken nasıl hareket etmeliyim? CEVAP Kan işinin en kolay yolu Maliki mezhebini taklit etmektir Maliki mezhebini taklit ediyorum diye kalbinizden geçirirseniz sivilcelerden çıkan kanlar abdestinizi bozmaz Renksiz su Sual: Yaradan çıkan sarı su veya renksiz su abdesti bozar mı? CEVAP Yaradan ağrılı çıkan renksiz su, abdesti bozar Ağrısız olarak çıkıyorsa, abdesti bozmaz Ağrısız gibi, ağrılı çıkan renksiz suyun da, abdesti bozmayacağını bildiren âlimler olduğu için, uyuz, çiçek ve egzamalı olanların bu kavle uymaları caiz olur Toksinli su Sual: Bazı hastalıklar için ayak altına Chi patche denilen Çin yakısı vuruluyor Bu yakı, vücuttaki toksinleri emiyor Yakı, çıkarıldığı zaman su ile ıslatmış gibi yamyaş oluyor Sağlam deriden çıkan bu toksinli su, abdesti bozar mı? CEVAP Aynen ter gibidir, dört mezhepte de abdesti bozmaz İlaç dışarı çıkarsa Sual: Deri altına enjektörle verilen ilâç, dışarı çıkınca abdest bozulur mu? CEVAP Bozulmaz İlâçla birlikte kan da çıkarsa bozulur Kulağa damlatılan ilaç Sual: Kulağıma damlattığım yağlı ilaç, ağzımdan ve burnumdan geldi Abdestim bozuldu mu? CEVAP Kulağa damlatılan yağ, burundan çıkınca bozmaz, ağızdan çıkarsa bozar Ellerini çenesine dayayarak uyumak Sual: Teşehhüddeki gibi oturup veya bağdaş kurup iki dirseğini iki dizi üzerine koyarak ellerini çenesine dayayıp uyumak veya taburede dirseğini dizine dayayıp uyumak abdesti bozar mı? CEVAP Evet, bozar Taburede otururken Sual: Taburede oturup uyumak abdesti bozar mı? CEVAP Temkinli oturup uyunursa abdest bozulmaz Temkinli uyumak Sual: Sandalye veya koltukta sırtımızı arkaya dayamadan, kollarımızı, dizlerimizin üstüne yaslayarak otururken uyumak bozar mı? CEVAP Temkinli olursa bozmaz Temkinli olmak demek, abdestin bozulmaması için dikkatli olmak demektir Dayandığı şey çekilince düşmezse temkinli uyuyor demektir, bozmaz Gözyaşı Sual: Baş ağrısı sebebiyle gözden yaş gelse, abdest bozulur mu? CEVAP Bozulmaz Gözdeki bir ağrı sebebiyle gelirse bozar Soğan doğrarken Sual: Soğan doğrarken, gözden çıkan yaş, abdesti bozar mı? CEVAP Hayır, bozmaz Çapak Sual: Gözden çapak çıkması abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz Sivilceden çıkan Sual: Yüzdeki sivilceden veya siyah kabarcığın içinden çıkan kuru iltihap gibi olan şey abdesti bozar mı? CEVAP Bahsettiğiniz şeyler, yağ bezleri falan ise abdesti bozmaz Baş dönmesi Sual: Hap içip başı dönse, sallanarak yürüse abdest bozulur mu? CEVAP Baş dönmesi bozmaz, hap sarhoş etmişse bozulur Kulaktaki akıntı Sual: Kulaktaki akıntı, ağrısız olarak dışarı çıksa abdesti bozar mı? CEVAP Evet Kıl kurdu ve solucan Sual: Kendiliğinden çıkan kıl kurdu ve solucan, abdesti bozar mı? CEVAP Bozar Kıl çekince Sual: Yüzden kıl çekilince, kıl dibindeki yağ bezesi de kıl ile dışarı çıkarsa abdest bozulur mu? CEVAP Bozulmaz Şeytan tırnağı Sual: Şeytan tırnağı denilen, tırnak kenarında ete batan kısım koparılınca abdest bozulur mu? CEVAP Abdest bozulmuş olmaz Saç, sakal, bıyık, tırnak kesmekle de abdest bozulmuş olmaz Kesilen yerleri yıkamak lazım olmaz Derideki yaraya merhem sürülmüş ise, merhemin üstü yıkanır Yıkamak yaraya zarar verirse, mesh edilir Yıkadıktan sonra merhem düşerse, altı iyi olmuş ise, altı yıkanır, iyi olmamış ise, yıkanmaz Namazda yel kaçıran Sual: Bir kimse her namazda yel kaçırdığını hissediyor Başka zaman olmuyor, ne yapmak lazım? CEVAP Bu konuda hadis-i şerif var Bunu şeytan yapıyormuş Dübür kısmını üflüyor, insanı şüpheye düşürüyormuş Onun için Peygamber efendimiz, (Bir ses ve koku duymadıkça abdestiniz bozulmuş olmaz) buyuruyor Demek ki bu vesvesedir, önem vermemek gerekir Eğer, elinde olmadan gerçekten yel çıkıyorsa, o zaman Maliki mezhebini taklit eder Çünkü Maliki mezhebinde elde olmadan çıkan gaz abdesti bozmaz Yel ve idrar kaçırmak Sual: Ara sıra elde olmadan tutamayarak yel ve idrar kaçırmak abdesti bozar mı? CEVAP Maliki taklit edilirse bozmaz Önden çıkan yel Sual: Erkeğin ve kadının önünden çıkan yel, abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz Alkollü parfüm Sual: Alkollü parfüm kullanmak abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz, namaza da mani olmaz Şehvetle bakmak Sual: Yabancı kadına şehvetle bakmak Hanefi ve Maliki mezheplerinde abdesti bozar mı? CEVAP Şehvetle bakmak haram ise de abdesti bozmaz İbadetlerin sevablarını yok eder Müstehcen resime bakmak Sual: Müstehcen resim ve porno filmleri izlemek guslü ve abdesti bozar mı? CEVAP Guslü de bozmaz, namaz abdestini de; ama bunları seyretmek haramdır, günahtır Mezi gelirse abdesti, meni gelirse guslü de bozar Alkollü krem ve kolonya Sual: İçinde alkol bulunan cilt kremi veya kolonya abdesti bozmaz mı? CEVAP Bozmaz, namaza da mani olmaz Abdestin bozulmasıyla günah farklıdır Sual: Deniz kenarında bikinili bayanları görüyoruz Bu durumda guslümüz ve abdestimiz bozulur mu? CEVAP Bikinili kadınlara bakınca namaz abdesti de bozulmaz, gusül abdesti de Fakat bakmak günah olur Saçını erkeklerin görmesi Sual: Bir bayanın abdest aldıktan sonra, saçlarını erkeklerin görmesi abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz Günah ayrı abdestin bozulmuş olması ayrıdır Kadın doktorunun abdesti Sual: Erkek veya bayan kadın doktoru veya ebe, Ramazanda, abdestli iken bir kadına doğum yaptırsa, orucu, guslü veya abdesti bozulur mu? CEVAP Hanefi mezhebindeki kadın doktorunun veya ebenin, Ramazan-ı şerifte doğum yaptırmakla orucu, abdesti ve guslü bozulmuş olmaz Zaruretsiz erkek doktora doğum yaptırmak caiz olmaz Kumar ve abdest Sual: Kumar oynamak abdesti bozar mı? CEVAP Kumar oynamak büyük günah ise de, kumar oynamakla abdest bozulmaz; fakat tekrar abdest almak müstehabdır (Ebussuud Efendi Fetvaları) Oyun kâğıtları Sual: Oyun kâğıtlarına el sürmek ve parasız eğlence için oynamak abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz, fakat kâğıt oynamak mekruhtur Çayına bile oynansa haram olur Tavla oynamak Sual: Tavla oynamak abdesti bozar mı? CEVAP Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Tavla oynadıktan sonra kalkıp namaz kılan, irin ve domuz kanı ile abdest alıp namaz kılana benzer) [İ Ahmed] Yani tavla oynamak her ne kadar abdesti bozmaz ise de, yeniden abdest almalıdır Ayağa batan ok Sual: Hazret-i Ali, ayağına batan bir okun acısını duymamak için, (Ben namaza durunca çıkarın) buyuruyor Hâlbuki ayağı yaralı olduğu için kan akıyor Bu durumda abdest bozulacağı için namaz bozulmuş olmaz mı? Hazret-i Ali niye böyle namaz kıldı? CEVAP Yarasından kan akan özür sahibi olabilir O haliyle namaz kılar Devamlı idrar ve yel kaçıran yani gelen yeli tutamayan da özürlü olarak namazını kılar Sonra diğer üç mezhepte kanamak abdesti bozmaz Belki Hazret-i Ali’nin ictihadı da öyle idi Uyku abdesti bozar Sual: Vehhabiler, Mekke’de yatıp uyuduktan sonra, kalkıp namaz kılıyorlar Bunların mezhebinde uyumak abdesti bozmuyor mu? CEVAP Dört hak mezhepte de yatıp uyumak abdesti bozar Vehhabiler, dört hak mezhebin dışında oldukları için öyle yapıyorlar Uykunun abdesti bozmasında dört mezhebe göre bazı farklılıklar vardır: Hanefî mezhebinde: Makatın gevşek olacağı bir hâlde, mesela yan veya sırt üstü yatarak veya dirseğine yahut bir şeye dayanıp uyumak abdesti bozar Dayandığı şey çekilince düşmezse, bozulmaz Namazda düşmeden uyumak abdesti bozmadığı gibi, namaz dışında dizleri dikip, başını dizlerine koyarak, diz çökerek, bağdaş kurarak, teverrük ederek uyumak da bozmaz Hanbelî mezhebinde: Her ne hâl ve şekilde olursa olsun, uyku abdesti bozar Ancak az sayılan oturma ve ayakta durma hâlindeki hafif uyku abdesti bozmaz Mâlikî mezhebinde: Ağır uyku, kısa sürse de abdesti bozar Yatsa da, otursa da, secde hâlinde olsa da, hattâ ayakta olsa da abdesti bozar Kısa bir an olursa bozmaz Şâfiî mezhebinde: Eğer makatı yere yerleşmişse, uyumak abdesti bozmaz Bunun haricindeki uyku şekilleri bozar Şu hâlde yatarak uyumak dört mezhepte de abdesti bozuyor (Mezahib-i Erbaa, Mizan-ül Kübra, Hindiyye) Demek ki, dayanmadan uyumak, sadece Hanefî’de bozmuyor Onların yatıp uyuduktan sonra, kalkıp abdest almadan namaz kılmaları, dört mezhepte de caiz değildir Kerahat vaktinde Sual: Bir kimse, ikindi namazını geciktirip akşama çok az bir zaman kala kılarken, namazda kahkahayla gülse, namazı bozulduğu gibi abdesti de bozulmuş olur mu? CEVAP Mekruh vakitte olduğu için abdesti bozulmuş olmaz Mekruh vakit olmasaydı abdesti de bozulmuş olurdu (Fetava-i Kadıhan, Hindiyye) Avret yerini yıkamak Sual: Su bulunmayan yerde küçük abdestini yapan, su bulunca, abdest alıp sonra idrar bulaşıklarını yıkarken, elini ön avret yerine değdirse abdesti bozulur mu? CEVAP Hayır, abdesti bozulmaz Şafii’de kadın ve erkeğin abdesti bozulur Maliki ve Hanbeli’de, sadece erkeğin abdesti bozulur Bademcik iltihabı Sual: Abdest alırken, bademciklerden nohut büyüklüğünde iltihap gelse, abdesti bozar mı? CEVAP Hayır, bozmaz Kulak kiri Sual: Kulağın içinden çıkan kirler abdesti bozar mı? CEVAP Bozmaz Basur çıkması ve abdest Sual: Çıkan basur, el veya bir bezle yerine konsa, abdest bozulur mu? CEVAP Evet, bozulur, çünkü eline necasetten bir şey bulaşmıştır Yani içeriden bir şey dışarı çıkmış oluyor (Hindiyye) Sigara ve abdest Sual: Sigara veya bira içmek, abdesti bozar mı? CEVAP İkisi de bozmaz Biranın haram olması ayrı, abdesti bozup bozmaması ayrıdır İnsan haram olan idrarı veya kanı içse haram işlemiş olur; fakat abdesti bozulmuş olmaz Sargılı yara Sual: Yaradan çıkan kan ve irin, sargıdan dışarı çıkarsa abdest bozulur mu? CEVAP Evet, abdest bozulur, sargının dışına çıkmazsa bozulmaz Eğer sargı iki üç kat olur da ıslaklık bir kısmına geçerse, yine abdest bozulur (Hindiye) Böyle yaralı durumlarda, Mâlikî mezhebi taklit edilirse akıntılar abdesti bozmaz Bebeğin altını temizlerken Sual: Bebeğin altını temizlerken, ön veya arka avret yerine elinin içiyle dokununca abdest bozulur mu? CEVAP Hanefi’de ve Maliki’de bozulmaz Şafii’de ve Hanbeli’de bozulur Abdestin bozulması Sual: Avret yerine dokunmakla Şâfiî ile Mâlikî’de abdestin bozulması farklı mıdır? CEVAP Evet, farklıdır Mâlikî'de sadece erkek, kendi ön avret yerine dokununca abdest bozulur, başkalarının avret yerine dokunsa bozulmaz Şâfiî'de ise, kendinin, başkalarının, hattâ altını temizlediği erkek veya kız bebeğin ön veya arkasına dokunmakla abdest bozulur Mâlikî'de bozmaz Şâfiî'de parmak uçları ve aralarıyla dokunulsa abdest bozulmaz Sadece çıplak olarak parmakların içiyle ve avuç içiyle dokunmak bozar Mâlikî'de ise, avuç içi veya elin yan tarafları veya parmakların alt ve yan kısımları veya baş taraflarıyla ön avret yerine çıplak olarak dokunursa abdesti bozulur |
|