Aksırma Hapşırma Duası‎

Aksırmak

Aksırmanın [hapşırmanın] imanla, doğru söylemekle ve duanın kabul olması ile bir ilgisi var mıdır?


Evet vardır Aksırmak çok iyidir Bir hadis-i şerif meali:

(Aksırmak Rahmandan, esnemek Şeytandandır) [Tirmizi]


Hazret-i Osman aksırınca Peygamber efendimiz buyurdu ki:

(Müjde sana ya Osman Şu gelen Cebrail aleyhisselamdır Allahü teâlâdan bana haber getirdi ki: Hiç bir mümin yoktur ki, peş peşe üç kere aksırsın da onun kalbinde iman sabit olmasın) [Tirmizi, Hakim]


Konuşurken aksıran kimsenin doğru söylediği anlaşılır Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

(Konuşurken aksırmak, sözün doğruluğuna işarettir) [Taberani, Hakim]


Dua ederken aksırmak da o duanın kabul olduğuna alamettir Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

(Dua ederken aksırmak, duanın kabulüne işarettir) [Taberani]


Sual: Aksırana ne demelidir?

CEVAP

Selam verenin selamını almak farz olduğu gibi, aksırana da Yerhamükellah demek Hanefi’de farzdır Bu farz-ı ayn değil, farz-ı kifayedir Aksıran kadına, yerhamükillah denir; fakat yabancı kadınların aksırmalarına yerhamükillah demek caiz değildir Bir toplantıda, bir kimse aksırıp Elhamdülillah dese, oradaki biri, Yerhamükellah demezse, hepsi günah işlemiş olur Biri derse diğerlerinin de söylemesi gerekmez Söyleseler de zararı olmaz, iyi olur Hadis-i şerifte, (Selamı ve teşmiti yayın!) buyuruldu (İbni Asakir)

[Teşmit; aksırıp da, "Elhamdülillah" diyene, "Yerhamükellah" diyerek hayır ve bereketle dua etmektir]


Aksırınca Elhamdülillah demeli, bunu duyan müslüman da, Yerhamükellah demeli! Daha sonra aksıran Yehdina ve yehdikümullah demeli! Oradaki başka biri de bunu söyleyebilir Helada iken aksıran heladan çıkınca "Elhamdülillah" der veya içinden söyler Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:

(Allahü teâlâ aksırmayı sever, esnemeyi sevmez) [Buhari]


(Esnemek şeytandandır Esnemeye mani olmaya çalışın Esneyene şeytan güler) [Buhari]


(Aksıran hamd etmemişse, hatırlatmak için Elhamdülillah de! Çünkü aksıranın hamd etmesi her derde devadır) [Deylemi]


(Aksıran, "Elhamdülillahi Rabbil âlemin" veya "Elhamdülillahi alâ külli hal" desin Yanındaki de "Yerhamukellah" desin Aksıran da "Yağfirullahü lena ve leküm" desin) [Hakim]


(Aksıran "Elhamdülillah" derse, melekler de "Rabbil alemin" derler Aksıran "Rabbil alemin" derse, melekler bu defa "Rahimekellah" derler) [Taberani]


(Müslümanın müslüman üzerindeki beş hakkından biri, aksırıp Elhamdülillah diyene, Yerhamükellah demektir) [Buhari]


(Aksırıp da, "Elhamdülillah" diyene "Yerhamükellah" demek farzdır) [Buhari]


(Aksırınca "Elhamdülillah" diyen göz ağrısı görmez) [Taberani]


(Aksıranı teşmit etmek, diş ve kulak ağrısından korur) [Şir’a]


(Aksırınca "Elhamdülillah alâ külli hâlin minel hal" demek 70 derde devadır) [Hatib]


Nezle olan, üçten fazla aksırsa, her aksırışta Elhamdülillah dese caiz olur Böyle nezle olan kimse Elhamdülillah derse bir defa Yerhamükellah denir Bundan sonra Elhamdülillah dese de, yerhamükellah demek gerekmez Dense de mahzuru olmaz Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Aksıranı 3 defaya kadar teşmit et Daha sonra ister et, ister etme!) [Tirmizi]


(Üç defadan fazla aksıran nezle olmuş demektir) [Ebu Davud]


Çok kuvvetli aksırmak ve anormal şekilde esnemek uygun değildir Uykusuzluk veya asabiyetten ileri gelenler hariç, esnemek iyi sayılmaz Esnerken ağzı, dudağı ısırarak kapamak mümkün olmazsa, sol elin dışı ile kapatmalıdır! Yemeğe veya insanlara karşı değil de başı başka yöne çevirmelidir Aksırırken de, çok ses çıkmaması için ağzı kapamaya çalışmalıdır!

Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Kuvvetli aksırmak da şeytandandır) [İbni Sünni]


(Geğirirken, aksırırken sesinizi yükseltmeyin) [Beyheki]


Sual: Aksırınca hamd edilmesi gerektiğini bilmeyen veya söylendiğinde de kabul edeceği şüpheli olan kişiler aksırınca çevredekiler "çok yaşa" diyor O da "siz de görün" diyor Boş laf olduklarını biliyorum da acaba aksırınca böyle söylenmesini bekleyen çevrelere bunları söylemekte bir mahzur var mı?

CEVAP

Hiç duymamış gibi hareket edilir Ama gerçekten çok yaşa demesini bekliyorsa denebilir


Sual: Beş kere aksıran, her aksırışta, elhamdülillah dese caiz mi?

CEVAP

Mahzuru yoktur


Sual: Beşinci defa aksırana (Yerhamükellah) denir mi?

CEVAP

Beş kere demek gerekmez Üç kere söylemek farz-ı kifaye, fazlası müstehabdır


Sual: İlim meclisinde aksırıp hamd edene (Yerhamükellah) denir mi?

CEVAP

İlim meclisinde aksıran hafif olarak hamd etmelidir


Sesimizi duyurmak

Sual: Selama cevap verirken veya aksırıp elhamdülillah diyene yerhamükellah derken, mutlaka sesimizi karşımızdakinin duyması şart mı?

CEVAP

Bunlara cevap vermek farzdır Ortam gürültülü olabilir veya o kimse ağır işitebilir yahut başka bir sebeple de duymayabilir Biz selamı sesli almışsak, mesuliyetten kurtuluruz


Elhamdülillah demek

Sual: Dini sohbette, mesela beraber dini kitap okurken, aksırıp (Elhamdülillah) diyene de, (Yerhamükellah) denir mi?

CEVAP

Böyle yerde aksıran, sessizce (Elhamdülillah) demeli Duyanlardan birinin (Yerhamükellah) demesi kâfidir