Kodlayıcılar (Encoder)

Kodlayıcılar (Encoder)


66 ENCODER (KODLAYICILAR) Kodlayıcı devre (encoder circuit) kod çözücü devrenin tersi işlemi yapar Bu devreler, decimal veya bilinen klasik şekillerdeki bilgileri sayısal devrelerin işlem yapabileceği şekle dönüştürürler Bir kodlayıcının (encoder) 2n (yada daha az) giriş hattı ve n sayıda çıkış hattı üretir
Decimal - BCD Encoder
Decimal – BCD encoder girişindeki decimal bilgiyi kodlayarak BCD kod karşılığını dört çıkışta gösterir Aşağıda 10x4 encoder lojik sembolü ve doğruluk tablosu verilmiştir

Çıkışları Lojik ifade doğruluk tablosundan yazmak istersek;
A3 = D8 + D9
A2 = D4 + D5 + D6 + D7
A1 = D2 + D3 + D6 + D7
A0 = D1 + D3 + D5 + D7 + D9
Aşağıda Decimal-BCD Encoder’ in Lojik diyagramı verilmiştir

Decimal - BCD Öncelikli Kodlayıcı
(PRIORITY ENCODER) Decimal-BCD öncelikli kodlayıcı (Priorty Encoder) girişindeki öncelik sırasına bağlı olarak kodlama yapan devre elemanlarıdırYüksek sayılı girişten itibaren öncelik sırası verilmiştir Aşağıda 74147 Decimal- BCD öncelikli kodlayıcının doğruluk tablosu ve Lojik sembolü verilmiştir

Yukarıdaki doğruluk tablosu yardımıyla kodlayıcının çalışması anlaşılabilinir Eğer öncelikli girişlerden birisine Lojik-0 gelmişsse diğer girişlerin durumuna bakılmaksızın girişin değillenmiş BCD kod karşılığı gösterilir Örneğin IN6 girişine gelen Lojik-0 ile daha az öncelikli girişlerin durumları önemsiz olur
Aşağıda Decimal- BCD öncelikli kodlayıcı ile yapılmış basit bir on tuşlu klavye uygulaması verilmiştir Encoderin bütün girişler pull-up dirençleri ile Lojik-1’e çekilmiştir Klavyedeki herhangi bir tuşa basılması ile ilgili giriş Lojik-0’a çekilir ve girişteki Decimal değerin terslenmiş BCD kod karşılığı BCD Çıkışlarında verilecektir
Not: Klavyedeki hiçbir tuşa basılmaması veya hiçbir girişe bağlı olmayan 0 nolu tuşa basılması ile girişlerde bir değişiklik olmayacak ve çıkışta 0 rakamının terslenmiş BCD kod karşılığı verilecektir