Bilinç Bozukluklarinda İlkyardim

BİlİnÇ Bozukluklarinda İlkyardim

Bilinç bozukluğu/ bilinç kaybı nedir?

Beynin normal faaliyetlerindeki bir aksama nedeni ile uyku halinden başlayarak(=bilinç bozukluğu), hiçbir uyarıya cevap vermeme haline kadar giden (=bilinç kaybı) bilincin kısmen yada tamamen kaybolması halidir

Bayılma (Senkop): Kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır Beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşur

Koma: Yutkunma ve öksürük gibi reflekslerin ve dışarıdan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması yada yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır

Bilinç kaybı nedenleri nelerdir?

Bayılma nedenleri:

Ø Korku, aşırı heyecan
Ø Sıcak, yorgunluk
Ø Kapalı ortam, kirli hava
Ø Aniden ayağa kalkma
Ø Kan şekerinin düşmesi
Ø Şiddetli enfeksiyonlar

Koma nedenleri:

Ø Düşme veya şiddetli darbe
Ø Özellikle kafa travmaları
Ø Zehirlenmeler
Ø Aşırı alkol, uyuşturucu kullanımı
Ø Şeker hastalığı
Ø Karaciğer hastalıkları
Ø Havale gibi ateşli hastalıklar

Bilinç bozukluğu belirtileri nelerdir?

Bayılma ( Senkop) Belirtileri:

Ø Baş dönmesi, baygınlık, yere düşme
Ø Bacaklarda uyuşma
Ø Bilinçte bulanıklık
Ø Yüzde solgunluk
Ø Üşüme, terleme
Ø Hızlı ve zayıf nabız

Koma belirtileri:

Ø Yutkunma, öksürük gibi tepkilerin kaybolması
Ø Sesli ve ağrılı dürtülere tepki olmaması
Ø İdrar ve gaita kaçırma

Bilinç bozukluğu durumunda ilkyardım nasıl olmalıdır?

Kişi başının döneceğini hissederse;

Ø Sırt üstü yatırılır, ayakları 30 cm kaldırılır,
Ø Sıkan giysiler gevşetilir,
Ø Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır

Eğer kişi bayıldıysa;

Ø Sırt üstü yatırılarak ayakları 30 cm kaldırılır,
Ø Solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve açıklığın korunması sağlanır,
Ø Sıkan giysiler gevşetilir,
Ø Kusma varsa yan pozisyonda tutulur,
Ø Solunum kontrol edilir,
Ø Etraftaki meraklılar uzaklaştırılır

Bilinç kapalı ise:

Ø Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir (ABC),
Ø Hasta/yaralıya koma pozisyonu verilir ,
Ø Yardım çağrılır (112),
Ø Sık sık solunum ve nabız kontrol edilir,
Ø Yardım gelinceye kadar yanında beklenir

Koma pozisyonu (yarı yüzükoyun-yan pozisyon) nasıl verilir?

Ø Sesli veya omuzun dan hafif sarsarak, uyarı verilerek bilinç kontrol edilir,
Ø Sıkan giysiler gevşetilir,
Ø Ağız içinde yabancı cisim olup olmadığı kontrol edilir,
Ø Bak, dinle, hisset yöntemi ile solunum kontrol edilir,
Ø Şah damarından nabız kontrol edilir ,
Ø Hasta/yaralının döndürüleceği tarafa diz çökülür,
Ø Hasta/yaralının karşı tarafta kalan kolu karnının üzerine konur,
Ø Karşı taraftaki bacağı dik açı yapacak şekilde kıvrılır,
Ø İlkyardımcıya yakın kolu baş hizasında omuzdan yukarı uzatılır,
Ø Karşı taraf omuz ve kalçasından tutularak bir hamlede çevrilir,
Ø Üstteki bacak kalça ve dizden bükülerek öne doğru destek yapılır,
Ø Alttaki bacak hafif dizden bükülerek arkaya destek yapılır,
Ø Başı uzatılan kolun üzerine yan pozisyonda hafif öne eğik konur,
Ø Tıbbi yardım (112) gelinceye kadar bu pozisyonda tutulur,
Ø 3-5 dakika ara ile solunum ve nabız kontrol edilir