Suikastler Tarihi...

SUİKASTLER TARİHİ

1929 Yılında Atlanta'da doğan Martin Luther King'in öbür Amerikan zenci önderleri arasında özel bir yeri vardı Amerikan zencilerini uygarca bir yaşayış düzeyine kavuşturmak ve ırk ayırımına son vermek için şiddet yöntemlerine başvurmaktan kaçınıyordu Onu en çok etkileyenlerden biri Gandi'ydi Martin Luther King de Gandi gibi şiddete kaçmayan direnme yöntemiyle başarıya ulaşacağına inanıyordu Gandi tek kurşun sıkmadan koca İngiltere’yi dize getirip ülkesini bağımsızlığa kavuşturmamış mıydı? Amerikan zencileri de aynı yoldan eşitliğe kavuşabilirler ikinci sınıf yurttaş olmaktan kurtulabilirlerdi

Martin Luther King öldürüldüğü güne kadar bu inancına bağlı olarak birçok eylemler düzenledi başarılar kazandı ve bu insancıl barışsever tutumu nedeniyle 1964 yılında Nobel Barış Ödülünü aldı

Ne var ki şiddetten yana olmayan sorunların kan dökülmeden çözümlenmesini öneren Martin Luther King kendisi gibi düşünmeyen bir beyaz Amerikalının kurşununa hedef olarak can verdi

1968 yılında Memphis şehrindeki temizlik işçileri greve başlamışlardı Şehirde yaşayanların yüzde kırkı zenciydi ve temizlik işi gibi "aşağılık" bir meslekte çalışanların yüzde doksan beşi de kara renkli kişilerdi Grevciler Martin Luther King'i yardımlarına çağırmışlar o da seve seve ırktaşlarının yanına koşmuş gösteriler ve yürüyüşler düzenlemeye başlamıştı

Grevin ve gösterilerin sürüp gittiği sırada 4 Nisan 1968 perşembe günü Memphis'e sivri burunlu uzun boylu yabancı bir beyaz geldi Öğleden sonra saat 1530'da Bayan Bessie Brewer'in pansiyonuna giren bu adam adının John Willard olduğunu söyleyerek bir haftalık kira karşılığı sekiz buçuk doları peşin olarak ödedi Daha sonra Bayan Bessie Brewer yüzüne pek dikkatle bakmadığı bu adam için şöyle diyecekti

"Yüzüne pek iyi bakmadım fakat bir tek şeyi hatırlıyorum; pek aptalca bir gülümseyişi vardı"

Pansiyon defterine adını John Willard olarak yazdıran adam 5 numaralı odaya çıktı Buradan Martin Luther King'in kaldığı Lormine Moteli olduğu gibi görülüyordu özellikle motelin 306 numaralı odasına girip çıkanları Bu Martin Luther King'in odasıydı

Grev 12 Şubatta başlamıştı 1300 temizlik işçisi sendikalarının belediyece tanınmasını ve ücretlerinin saat başına 60 sentlik bir zam görmesini istiyordu Görevine 1 Ocakta başlamış olan Belediye Başkanı Henry Loeb'se bu istekleri kabul etmemekte direniyordu Loeb temizlik işçilerinin istekleri yerine getirilirse geri kalan belediye memurlarının da greve gideceğinden korkuyordu İtfaiyeciler polisler ve hastane görevlileri de daha fazla para isteyecek olursa Belediye ya ücretleri yükseltecek ya da hizmetlerin aksamasını göze alacaktı

Grev giderek bir ırk çatışmasına dönüşmüştü Zenci temizlik işçileri belediyenin grev karşısındaki uzlaşmaz tutumunu ırk ayırımının yeni bir belirtisi sayıyorlardı Memphis'te zencilerin iş bulmakta güçlük çektiklerini daha düşük ücretlerle çalıştıklarını gerektiğinde işten ilk çıkarılanların yine zenciler olduğunu ileri sürüyorlardı

Çöp yığınları büyüdükçe sinirler geriliyor tedirginlik artıyordu Gece yarısı olaylar çıkıyor şehrin orta yerindeki dükkânların vitrinleri parçalanıyordu İtfaiyeciler sahte yangın ihbarlarına koşarken taşan çöp tenekeleri ateşe veriliyordu Memphis Mississippi nehrinin kıyısında bir dinamit fıçısı gibiydi; her dakika patlayabilirdi

Şehrin din adamlarının çağrısı üzerine Dr Martin Luther King grevcilerin bir toplantısında konuşmak üzere Memphis'e geldi Medeni Haklar savunucularının en ünlüsü olan bu Güneyli rahip kendini ABD'de yaşayan talihsiz yoksul insanları daha iyi bir hayata kavuşturmaya adamıştı Dr King Memphis'te 12 bin zenciye seslendiği konuşmasında grevcilerden cesaretlerini kaybetmemelerini istedi "Fedakârlık yapmadan hiç bir şey elde edilemez" diyordu bu konuşmasında

Bütün şehri kapsayacak bir günlük bir iş boykotu yapılmasını önerdi Aynı zamanda Güneyli Hıristiyan Önderler Birliğinin "SCLC" para yardımında bulunacağı hususunda söz vererek iş boykotunun yapılacağı gün göstericilerin başında bulunmak üzere Memphis'e döneceğini de sözlerine ekledi

Grevciler bu yeni destekten cesaret bulmuşlardı Zenci dinleyiciler en çok gene rahibin şu sözleriyle coşmuşlardı:

"Boykotun sonucu sesinizin artık duyulması olacak Memphis'te o gün hayat duracaktır"

Konuşmanın yapıldığı alan "evet" ve "âmin" sesleriyle çınlıyordu

28 Mart günü Dr King Beale sokağındaki gösteride 6 bin kişinin başında yürüdü Yürüyüş sakin başlamıştı Göstericiler Dr King'in ardı sıra sessiz ve ağır başlı bir biçimde yürüyorlardı Birden yaşları 13-20 arasında değişen 150 kadar zenci genç yürüyüşten koparak vitrinleri kırmaya dükkânları yağmalamaya ateşe vermeye polislere saldırmaya başladılar Göz açıp kapayana kadar olaylar çığırından çıkmıştı

Yardımcıları Dr King'i bu durum karşısında hemen oradan uzaklaştırdılar Memphis polisi duruma hâkim olmak için gaz bombası ve cop kullanmaya başlamıştı Olayların daha da büyümesini önlemek isteyen Tennessee Valisi eyalet askerlerini ve dört bin ulusal muhafızı Memphis'e yolladı Sabaha kadar 300 zenci tutuklanmış 60 kişi yaralanmış bir dükkânı yağmalarken polis tarafından kurşunlanan 16 yaşında bir zenci çocuk da ölmüştü

Dr King başarısızlığa uğradığına inanıyordu: Şiddet aleyhtarı felsefesi Memphisli zenciler tarafından reddedilmişti Bir daha dönmemek üzere şehirden ayrılmayı düşünüyordu Fakat Güneyli Hıristiyan Önderler Birliğindeki taraftarları olayları küçük bir grubun çıkardığına onu inandırdıklarından bir yürüyüş daha düzenlemeye karar verdi:

"Barışçı yollardan protesto Memphis'te hüküm sandalyesinde oturmaktadır" diyordu

Gerçekten de öyleydi Beyazlar King'i artık toplulukları denetleyememekle suçluyorlardı Zenci ırkçılar da King'in başının dertte oluşuna seviniyorlardı Bunlar zencilerin eşitliğinin barışçı yollardan sağlanamayacağını kesinlikle ileri sürüyorlardı

Dr King beyaz ve siyah muhaliflerinin yanıldığını ispatlaması gerektiğine inanıyordu Yardımcılarından yeni bir yürüyüş için hazırlık yapılmasını istedi

İlk yürüyüş sırasında olayları başlatan gençlerin bağlı oldukları çeteyle görüşülerek çocuklardan yeni yürüyüşte olay çıkarmayacaklarına dair söz alındı King yeni yürüyüşten önce bir dizi toplantı düzenlemeye karar verdi 3 Nisanda Mason Street kilisesinde yapılan ilk toplantıda Dr King iki bin ateşli taraftarına seslendi Değişikliklerin yavaş yavaş getirilmesini isteyenlerin yanında hemen eyleme geçilmesini isteyen aşırıları da toplantıya çekmesini bilmişti Memphisli bir rahip tek bir vücut haline gelmiş topluluğa bakarak bir başka din adamına şu sözleri fısıldıyordu:

"Tanrım King bizi kurtarmak için gönderdiğin önderdir"

King konuşmasında şöyle diyordu:

"Çağımızda ve günümüzde temel sorun şiddet ile barışçı yollar arasında bir seçim yapmak değildir çünkü ya barışçı yolları seçeriz ya da hep birlikte yok oluruz"

Ertesi gün yani 4 Nisan 1968 perşembe günü Dr King ve yardımcıları o akşam yapılacak ikinci toplantı üzerinde konuştular Onlar görüşmelerini sürdürürken adını John Willard olarak yazdıran adam tuttuğu odada birasını yudumluyordu Bir saat kadar odasında kaldıktan sonra dışarıya çıkıp arabasına gitti Pansiyona elinde çocukların spor araç ve gereçlerini koymakta kullandıkları türden mavi el çantasıyla döndü Öbür kolunun altında uzağa ateş edebilen 3006 çapında dürbünlü bir hava tüfeği taşıyordu

"Aptal gülümseyişli adam" merdivenleri tırmanıp odasına çıktı Saat beşe geliyordu Saat altıya 3 kala Dr King moteldeki odasının balkonuna çıkmıştı Günün yorgunluğunu çıkarmak için yemekten önce biraz hava almak istiyordu

Motelin karşısında Bayan Besste Brewer'in pansiyonunda tüfekli adam banyoya girmiş kapıyı kilitlemişti Tüfeği pencerenin pervazına dayadı Lorraine Motelinin balkonuyla aralarında yalnız altmış beş metre vardı

Dr King balkonun yeşil parmaklığına yaslanmış aşağıda motelin park yerinde duran şoförü ve arkadaşlarıyla konuşuyordu Yardımcılarından rahip Jesse Jackson King'i o geceki toplantıda çalacak olan müzisyen Ben Branch'ie tanıştırdı Dr King müzisyene:

"Aziz Tanrım ilâhisini mutlaka çalın bu akşam güzel olsun hem" diyordu

Bessie Brewer'in banyosundaki adam tüfeği omzuna ***ürerek dürbünü hedefine göre ayarladı

King doğrulmuş odasına dönmek üzere geri dönmüştü Pansiyon'daki adam derin bir nefes aldı Saat altıyı bir geçiyordu

Dr King'in balkonun beton tabanına düştüğünü görmeyenler bir donanma fişeği patlatıldığını sanmışlardı

Kurşun Dr King'in ensesini ve çenesini parçalayıp geçmişti Katil ikinci kurşuna gerek kalmadığını anlayarak silahını bir kutuya koydu Çantasını kaptığı gibi pansiyondan fırladı İçinde tüfek bulunan kutuyu ve çantasını kaldırıma attıktan sonra ortadan kayboldu

King'in yardımcıları ve motelde bulunanlar hemen ikinci kattaki balkona koştular Yardım gelinceye kadar rahip Jackson King'in başını dizine koydu Adalet Bakanlığında görevli bir beyaz odasından kapıp getirdiği bir havluyla yarayı temizlemeye çalışıyordu

Arkadaşlarından Rahip Ralph Abernathy yaralının kurtarılamayacağını anlamıştı King'in yanında diz çöktüğünde gözleri dolu doluydu Boğuk bir sesle:

"Martin! Martin!" diye inliyordu

Cankurtaran ölmek üzere olan Dr King'i yakındaki St Joseph's Hastanesinin ilk yardım bölümüne getirdiğinde saat altıyı on altı geçiyordu

Elli dakika sonra Dr Martin Luther King ölmüştü

Onun ölümü Amerika'da büyük şiddet hareketlerinin başlamasına yol açtı Şiddetten yana olan zenci önderi Stokely Carmichael şöyle haykırıyordu:

"Evlerinize gidin ve silahlarınızı alın! Beyaz adam geldiğinde amacı sizleri öldürmek olacaktır Sokaklarda artık hiç bir siyahın kanını görmek istemiyorum Onun için diyorum ki evinize gidip silahlanın!"

Başkanlığa Demokrat Partiden adaylığını koymak için kampanya açmış bulunan Senatör Robert Kennedy olayı duyduğunda İndianapolis'teydi Şehrin zenci mahallesine giden Robert Kennedy şöyle konuştu:

"Size verilecek çok acıklı bir haberim var; Martin Luther King bu akşam öldürüldü Aranızda bulunan siyahlara sesleniyorum: Eğer böyle bir davranışın insafsızlığı karşısında içinizde doğan nefret ve kızgınlıkla bütün beyazları suçlamaya kalkışırsanız hatırlayın ki ben de aynı tür duygularla doluyum Benim de ağabeyim öldürülmüştü Hem de bir beyaz tarafından" (Bilindiği gibi Robert Kennedy de Martin Luther Kıng’ten tam dört ay sonra 5 Haziran 1968'de Los Angeles'te Ambassador Hotelde Filistinli bir Arap olan Sirhan tarafından öldürüldü)