Acipayam Devlet Hastanesi |
08-24-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Acipayam Devlet HastanesiAcıpayamda ilk yerleşim tarihinin M Ö 2000li yıllara kadar gittiği kesindir Diokayserianın tarihinin daha da eski olduğunu biliyoruz MÖ 1500 yıllarında Bölgede Hititleri görüyoruz 200 yada 300 yıl kadar hüküm süren Hitit Egemenliğinden sonra Acıpayam ve yöresi, 1200 yılında İyonların Egemenliğine geçti 800 yılında ise Lityalılar hüküm sürmeye başladı 456 yılında Perslerin, 440 yılında ise Büyük İskenderin Ordularınca Makedonya topraklarına katıldı Sürekli el değiştiren Acıpayam ve yöresi 200 yılında Makedonya İmparatorluğunun dağılmasından sonra Güney ve Honaz İlçelerinin olduğu yerde şehirler kuran Seleikosların eline geçti Fazla uzun ömürlü olmayan bu devletlerden sonra ,diğerlerine göre daha uzun süreli Hükümranlık yapacak olan Roma İmparatorluğu 133 yılında Acıpayam ve çevresini ele geçirdi Milattan sonra 395 yılında Roma İmparatorluğunun parçalanmasından sonra,Acıpayam ve çevresi Doğu Roma İmparatorluğunun Egemenliğine geçti Doğu Romanın da dağılmasından sonra Bizans hakimiyetine geçen Acıpayam 1195 yılından itibaren Türk Egemenliğine geçmiştir İLK FETİHLER Eldeki kaynaklara göre Acıpayam ve çevresi ilk olarak Afşin Bey tarafından fethedilmiştir Bu tarihten sonra Denizli ve Yöresi Bizanslılar ve Selçuklular arasında sürekli el değiştirmiştir 1097 yılında Selçuklu Kervanları Ladik (Denizli)de soyulunca Konya Anadolu Selçuklu Sultanı KILIÇARSLAN, Denizli ?nin ikinci kez fethi için Mehmet Gazi ve Server Gaziyi görevlendirdi Mehmet Gazi ve Server Gazi emrindeki Birlikler ile beraber Burdur ve Isparta üzerinden Denizli sınırlarına geldiler Mehmet ve Server Gazi Beyler Yanlarındaki Birlikler ile Çardak üzerinden Honaza (COLASİA) geçtiler Semerkandi Baba ve Beyazid Han ise emrindeki birliklerle Elmadağını geçerek Baş Salan Ve ,Kazlar Yakası,Ada Tepe ve Kayser (Yeşilyuva) DİOKAYSERİA ANTİK Kenti etrafında düşmanla amansız bir savaşa girdiler En şiddetli ve kanlı çatışmalar bu günkü Yeşilyuva ?nın bulunduğu Yerleşim alanı ile Doğusundaki tepe arasında kalan dere içinde meydana gelmiştir Binlerce insanın hayatını yitirdiği bu savaştan sonra DİOKAYSERİA(YEŞİLYUVA) fethedildi Binlerce şehide mezar olan bu tepeye "ADAK DERESİ" adı verildi Yeşilyuvada Türbesi yapılmakta olan SEMERKANDİ BABA VE Beyazid HAN burada şehit olmuşlardır Yeşilyuvanın Türk Egemenliğine geçmesinden sonra Semerkandi Baba adına bir zaviye kuruldu Ucarıda Sıtlan Pınarı mevkii ile Karahöyükün göl yerini çevreleyen arazilerden elde edilen yıllık gelirin dörtte biri Zaviyeye ZEAMET olarak tahsil edildi Kuyucak Köyü yakınlarında bulunan koruluk da bu Zaviyeye verildi Bu ilk Fetihlerden sonra Bizanslılar adeta deliye döndüler Zaman zaman Denizli ve yöresine saldırdılar Düşman sadece Bizansla sınırlı kalmadı Avrupa harekete geçti Almanlar,Fransızlar,ve diğer Avrupalılar hem macera amacıyla hemde Hiristiyanlığı Anadoluda güçlendirmek amacıyla kuvvet toplamaya başladılar 1147 yılında Fransa Kralı 4 Lui Komutasında binlerce asker Deniz yoluyla Efese gelerek buradan Egeye çıktılar Menderes Vadisini talan ederek LADİK (Denizli)ye kadar geldiler Türkler Denizlide büyük kayıplar verdiler İntikam ateşiyle yanan Türkmenler ve Anadolu Selçukluları Acıpayam (Hamit) ovasında toplandılar Serinhisar (Kızılhisar) sınırları içinde yer alan Honaz Dağı ?nın Güney eteklerinde mevzilendiler Düşmanla burada çok büyük çarpışmalar yaşandı Fransa Kralı 4Lui Karanlıktan yararlanarak bozulan ordusunu terkederek kaçtı Bu savaş Tarihe Kazıkbeli Savaşı olarak geçmiştir Aynı senaryo 1176 yılında bu kez Çivril İlçesi Gümüşsuyu yakınlarındaki Düzbel mevkiinde denenecekti Nitekim yine öyle olmuş, Selçuklu Sultanı Kılıçarslan 7 Lui ve İngiltere Kralı 2 Henriyi Perişan etti70 bin kişiden meydana gelen Haçlı ordusunu tarihte görülmemiş bir askeri deha ile darmadağın etti ACIPAYAMIN İKİNCİ KEZ FETHİ Kazıkbeli ve Düzbelde umduğunu bulamayan Avrupalılar bu yenilgileri bir türlü hazmedemiyordu Bu kez çok büyük bir kuvvetle yine Egeden yola çıkarak Denizliyi ele geçirip, Karaağaç Ovasından Burdur üzerine doğru ilerliyorlardı Tarihler ilk fetihlerden yüzyıl sonrasını yani 1195i gösterirken: Selçuklu sultanı Osman Bey ve Hüsamettin Bey komutasındaki birlikleri düşman üzerine gönderdi Düşmanla Isparta yakınlarında temasa geçildi Burdur gölü kıyılarında büyük çatışmalar yaşandı Düşman yine umduğunu bulamayarak geriye çekilmeye başladı Bunun üzerine Hüsamettin Bey Komutasındaki birlikler Dinar üzerinden Çivril ve Çal tarafına gittiler Dinarda Hüsamettin Beyden ayrılan İsa ve Mahmut Gazi Beyler Başmakçı Üzerinden Anava (Çardak) geçtiler Osman Bey Komutasındaki Birlikler ise Yeşilovaya geldiklerinde Abdi Bey ve Seyit Gazi Beyler Gölhisar tarafının fethine gittiler Gölhisar ve çevresini düşmandan temizleyen Abdi Bey ve Seyit Gazi ,Salda Gölü üzerinden Bayındıra oradan da Çardak Gölçük Köyüne indi Burada Mahmut ve İsa Beyle Buluştular Beylerli Kasabasında toplanan Beyler burada bir durum değerlendirmesi yaptılar Cumalı Köyünde Cuma Namazı kıldıktan sonra Köpek Beline hareket ettiler Köpek belinde çok şiddetli çatışmalar oldu Abdi bey burada yaralandı Salda Gölü Kıyısındaki revire getirildi Abdi Beyin Kahramanlıkları Selçuklu Sultanına kadar ulaştı Selçuklu Sultanı Abdi Beyi Sultanlık payesi ile ödüllendirdi Abdi Bey Sultan olarak anıldı Salda gölü kıyısındaki pınara (kaynağa) da Sultan Pınarı adı verildi Diğer taraftan Osman Bey ise emrindeki birliklerle Hamit (Acıpayam) Ovasının fethine girişti Artık sonbahar gelmiş,hava şartları değişmişti Düşman Osman Beyin ani saldırı yapmasını bekliyordu Ancak öyle olmadı Osman Beyin bilgi ve tecrübesi düşmanı şaşırtmıştı Osman Bey saldırıyor, geri çekiliyordu Bu ani saldırılarda düşmana büyük kayıplar verdiriliyordu Düşmanın gücü iyice azalmıştı Osman Bey nihai sonuca ulaşmak için büyük bir taarruza girdi Düşmanı Acıpayam Ovasından sürüp çıkardı Osman Bey bu savaşı sanki yata yata kazanmıştı Bu savaştan sonra Osman Bey de (Yatağan Baba) olarak anılmaya başlandı Savaş sonrası Yatağana yerleşen Yatağan Baba: Yatağan Kasabasının kurucusudur Yatağana yerleştikten sonra bir de Tekke kurdu Tekke ve Zaviyesi genç Türkiye Cumhuriyetine kadar yaşatıldı Türbesi Yatağandadır Abdi Bey de Yatağana yerleşti O da Osman Bey gibi bir tekke ve Zaviye kurdu Onun türbesi de Yatağan Kasabasındadır BEYLİKLER DÖNEMİNDE ACIPAYAM Acıpayam Ovasının tamamen Türk egemenliğine geçişiyle birlikte Oğuz Boylarından bazı boylarda, Karaağaç Ovasına gelip yerleşmeye başladılar İşte bu boylardan Oğuz Bey Oğuz Köyüne, Kara Afşar Boyundan iki boyda Karaağaç Baba öncülüğünde bir kısmı Eşeler Dağı eteğine, bugünkü Kumafşarı Kasabasının bulunduğu yere bir kısmı da Elmadağının batısına Karahöyükafşarına yerleştiler Beylikler döneminde Acıpayam ve yöresi Hamitoğulları Beyliğine bağlandı Acıpayam ve yöresi bu dönemde Hamit Ovası olarak biliniyordu ve bu isimle anılıyordu Hamitoğulları döneminde Acıpayamlılar sakin bir hayat sürdüler Bölgenin Germiyonoğullarına bağlanmasıyla Acıpayamda huzursuzluklar başladı Merkezi Kütahyada bulunan Germiyonoğulları, Hamit Ovasına geldiler Hamamkaşı ve Kazıkbelinde yol kesip kervanları soymaya başladılar Avşarlar ile sık sık sürtüşmelere girdiler Avşarlardan bazıları Germiyonoğulları ile yakınlık kurmuş, bu durum Avşar Beyi Karaağaç Babayı çok kızdırmıştırAncak Avşarlar Germiyonoğullarına boyun eğmemiş Karaağaç Ovasında Germiyonları göndermeyi bilmişlerdir İşte bu olaydan sonra Avşar Beyi Türküsü yapılmış dilden dile günümüze kadar ulaşmıştır Selçuklu döneminde Acıpayam, Gölhisara bağlanmış olup Gölhisar da Hamitoğullarınna bağlı olduğu için ovaya "Hamit Ovası" yada "Yeşil Sahra" denilmektedir (1316-1324) Karamanoğullarının eline geçen bölge daha sonra Osmanlıların eline geçti Isparta Sancağına bağlandı Isparta Sancağı da Karaağaç Bölgesi olması nedeniyle adı "Garbikaraağaç " olmuştur OSMANLI DÖNEMİ Yıldırımın Timura yenilmesiyle Anadoluda kargaşalar oldu Germiyonoğulları eski nufüzu tekrar kurmak isteyip de bölgemize hakim olamayınca Acıpayama "Asi Karaağaç" ilan ettiler BAŞHEKİMİMİZ GENEL CERRAHİ UZMANI OPDRİLHAMİ BEYAZTAŞ TEL : (258) 518 15 33 - 5184177 ADRES :Acipayam / Acipayam / DENİZLİ |
|