Direnç Ve Çeşitleri (Elektronik) |
08-23-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Direnç Ve Çeşitleri (Elektronik)1 - Direnç: Direncin kelime anlamı, birşeye karşı gösterilen zorluktur Devre elemanı olan dirençte devrede akıma karşı bir zorluk göstererek akım sınırlaması yapar Direncin birimi "Ohm" 'dur 1,000 ohm = 1 Kilo ohm, 1,000,000 ohm = 1 Mega ohm ve 1,000,000,000 ohm = 1 Giga ohm Direncin değeri üzerine renk kodları ile yazılmıştır Yan tarafta görülen direncin renkleriri soldan başlayarak, sarı, mor, kırmızı ve altındır Soldan 1 renk 1 sayıyı, 2 renk 2 sayıyı, 3 renk çarpan sayıyı ve 4 renkte toleransı gösterir Tablodan bakıldığında sarı 4'e, mor 7'e ve kırmızıda çarpan olarak 10 üzeri 2'ye eşittir Bunlar hesaplandığında ilk iki sayı yanyana konur ve üçüncü ile çarpılır Tolerans direncin değerindeki oynama alanıdır Mesela yandaki direncin toleransı %5 ve direncin değeri de 47 Kohm'dur Tolerans bu direncin değerinin 47 Kohm'dan %5 fazla veya eksik olabileceğini belirtir Birde 5 renkli dirençler vardır Bunlarda ilk üç renk sayı 4 renk çarpan, 5 renk ise toleranstır Dirençler normalde karbondan üretilirler fakat yüksek akım taşıması gereken dirençler telden imal edilirler Ayrıca dirençler sabit ve ayarlı dirençler olmak üzere ikiye ayrılırlar Ayarlı dirençlerden "Potansiyometre" sürekli ayar yapılan yerlerde, "Trimpot" ise nadir ayar yapılan yerlerde kullanılırlar Direnç Bağlantı Türleri a) Seri bağlantı: Yan taraftaki resimde dört adet direncin birbirine seri bağlanmış durumu görülmektedir A ve B uclarındaki toplam direnç değerinin heaplama formülü, RToplam = R1 + R2 + R3 + R4 şeklindedir Yani 100 Ω + 330 Ω + 10 KΩ + 22 KΩ = 12430 KΩ 'a buda 12,430 Ω'a eşittir ________________________________________ b) Paralel bağlantı: Paralel bağlantıda ise formül 1 / RToplam = ( 1 / R1 ) + ( 1 / R2 ) + ( 1 / R3 ) + ( 1 / R4 ) şeklindedir Fakat işlemler yapılmadan önce Tüm değerler aynı yani ohm, KΩ veya MΩ cinsine dönüştürülmelidir 10 KΩ = 10,000 Ω, 22 KΩ = 2,200 Ω Şimdide hesaplamayı yapalım 1 / RToplam = ( 1 / 100 Ω ) + ( 1 / 330 Ω ) + ( 1 / 10,000 Ω ) + ( 1 / 2,200 Ω ) bu eşitliğe göre, 1 / RToplam = ( 001 ) + ( 0003 ) + ( 0 0001) + ( 000045) => 1 / RToplam = 001355 yine bu eşitliğe göre RToplam = 1 / 001355 bu da 738 Ω'a eşittir ________________________________________ 2 - Potansiyometre: Potansiyometre devamlı ayar yapılması için üretilmiş bir ayalı direnç türüdür adyo ve teyiplerde ses yüksekliğini ayarlamak için kullanılırr Üç bacaklıdır 1 ve 3 nolu uçlar arasında sabit bir direnç vardır Ortadaki uç ise 1 nolu uç ile 3 nolu uç arasında hareket eder 1 nolu ucala arasındaki direnç azaldıkça 3 nolu uç arasındaki direnç artar ________________________________________ 3 - Trimpot: Trimpot ise devrenin içinde kalır ve sabit kalması gereken ayarlar için kullanılır Mantığı potansiyometre ile aynıdır ________________________________________ 4 - Foto Direnç (LDR) : Foto direnç üzerine düşen ışık şiddetiyle ters orantılı olarak, ışık şiddeti arttığında direnci düşen, ışık şiddeti azaldığında ise direnci artan bir devre elemanıdır Foto direnç AC ve DC akımda aynı özellikleri gösterir Yan tarafta foto direncin sembolü görülmektedir Sayfa Başı ________________________________________ 5 - NTC: Ntc direnci ısıyla kontrol edilen bir direnç türüdür Ntc ısıla ters orantılı olarak direnç değiştirir Yani ısı arttıkca ntcnin direnci azalır Isı azaldıkça da ntcnin direnci artar Yan tarafta NTC 'nin sembolü görülmektedir ________________________________________ 6 - PTC: Ptc ise ntcnin tam tersidir Isıyla doğru orantılı olarak direnci değişir Yani ısı artıkça direnci artar, ısı azaldıkça da direnci azalır Yan tarafta PTC'nin sembolü görülmektedir ________________________________________ |
|