Yedi Yıl Savaşları |
08-23-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Yedi Yıl SavaşlarıYedi Yıl Savaşları, Avrupa'nın belli başlı devletleri arasında, 1756-1763 arasında gerçekleşen bir dizi askeri çatışmadır Avusturya, Avusturya Veraset Savaşları'nda (1740-1748) elinden çıkan Silezya bölgesini geri alabilmek için ittifak arayışı içindeydi Fransa, Saksonya, İsveç ve Rusya ile bir ittifak oluşturmuştur Prusya ise İngiltere ile ittifaka gitmiştir Esasen gerek Avusturya Veraset Savaşları, gerekse de Yedi Yıl Savaşları, aynı stratejik hedeflere yönelik savaşlardır ve tek bir savaşlar dizisi olarak kabul edilir Bir yanda, İngiltere ve Fransa arasında, denizaşırı sömürgelerin ve dünya denizlerindeki üstünlüğün kontrolu, diğer yandan da Orta Avrupa'da Avusturya ile Prusya arasında, bir güçler dengesi arayışı olarak kabul edilmelidir Karşısındak bu güçlü ittifakı, ilk saldırıyı kendisi yaparak parçalamayı amaçlayan Prusya kralı II Friedrich, 1756 yılında Saksonya'nın merkezi Dresden'e saldırarak kenti almıştır Bir dizi küçük çaplı çatışmadan da başarılı çıkan II Friedrich, 6 Mayıs 1757 tarihinde Prag Çatışması'nda Avusturya'yı yenilgiye uğratmıştır Ancak ertesi sene yenilerek Bohemya'dan çekilmek zorunda kalmıştır Ardından İsveç ve Rusya, Doğu Prusya'ya saldırdılar Ruslar burada Prusya orduları karşısında belirgin bir başarı kazanmışlardır Fransa ise batıdan Silezya'ya saldırdı II Friedrich bu saldırıyı karşılamış ve güçlü Fransız ordusunu bozguna uğratmıştır 5 Aralık 1757 günü ise Avusturya birlikleri karşısında parlak bir zafer kazandı 21 Haziran 1758 tarihinde İngiliz ordusu Fransız ordusunu bozguna uğratmış, ardından II Friedrich, Doğu Prusya'da Rus ordularını geri çekilmek zorunda bırakmıştır Ancak 12 Ağustos 1759 tarihinde Avusturya - Rusya birleşik ordusuna yenildi Bu yenilgi Prusya'nın zaten sınırlı olan askeri olanaklarını da tüketmiş oldu II Friedrich artık taarruz edecek askeri güce sahip değildir ve savunmada bile İngiltere'nin mali desteğine güvenmektedir Aralık 1762'de Çariçe Tsaritsa'nın ölümü ve yerine Prusya'ya düşmanca tutumlar beslemeyen II Petro'nun tahta geçmesi II Friedrich'i Rusya ile bir barış anlaşması yapmaya itmiştir Ardından II Petro'nun arabuluculuğuyla İsveç'le barış imzalandı Rusya ve İsveç'in çekilmesiyle zayıflayan Fransız - Avusturya ittifakı, barış istemek zorunda kalmıştır 10 Şubat 1763 tarihinde Fransa ile İngiltere arasında imzalanan Paris Antlaşmasıyla, Kuzey Amerika ve Hindistan'daki Fransız sömürgeleri üzerinde hakimiyet İngiltere'ye geçmiştir Prusya ile Avusturya arasındaki bu savaşlara Fransa ve İngiltere'nin katılması esasen, aralarında yüzyılı geçkin zamandır süregelen sömürgecilik ve deniz üstünlüğü için olan politik mücadelelerdir 15 Şubat 1763 tarihinde Avusturya ile Prusya arasında imzalanan Hubertusburg Anlaşması'yla da Silezya Prusya'ya bırakıldı Yedi Yıl Savaşları'nın sonucundaki Paris Antlaşmasıyla, İngiltere, dünya çapında deniz üstünlüğünü ve sömürgeciliğini pekiştirmiştir Böylece hem ekonomik bakımdan hem de politik bakımdan Fransa güç kaybederken, İngiltere denizlerdeki ve denizaşırı sömürgecilik yarışındaki üstünlüğünü sağlamlaştırılmıştır Hubertusburg Anlaşması'yla da artık Prusya, Avrupa'nın askeri - politik anlamda güçlü devletlerinden biridir Ayrıca Prusya, Avusturya karşısına daha etkin bir biçimde Almanya toprakları üzerinde politik bir güç olarak ortaya çıkmış bulunmaktadır Bu durum, Almanya'nın birleşmesi süreci için son derece elverişli bir zemin hazırlamıştır Öte yandan İngiltere'nin Yedi Yıl Savaşları'nın yol açtığı ek mali yükleri, Amerika Kıtasındaki kolonilerinde ek ve arttırılan vergilerle karşılama politikası da Yedi Yıl Savaşları'nın önemli sonuçlarından biridir Bu vergilendirme politikası Amerika kıtasındaki İngiliz kolonilerinin Onüç Koloni birleşerek bir bağımsızlık savaşını başlatmalarına yol açmıştır Amerikan Bağımsızlık Savaşı'yla bu kıtadaki Kolonileşme dönemi de son bulmuştur |
|