Şirk Ve Çeşitleri |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Şirk Ve ÇeşitleriŞİRK VE ÇEŞİTLERİ Hamd, Alemlerin Rabbi Allah’a mahsustur Salâtü Selâm, enbiyâların sonuncusu Resulullah’ın, Ehlinin, Sahabesinin ve de kıyamete kadar, onları dost edinenlerin üzerine olsun Tevhidin şirkle olan savaşı, Nûh Aleyhisselâm’ın kavmini, putlardan sakındırıp sadece Allah’a ibadete davet ettiği günden beri devam etmektedir Nûh Aleyhisselam’dan sonra da Resüller geldi ve gönderildikleri toplumları yalnız Allah’a ibadet etmeye, tapınageldikleri şeylerin ibâdete layık olmadıklarını orılara anlattılar Bu hak batıl mücadelesi, Muhammed (SAV) gelinceye kadar da böylece devam etti Allah Resûlü (SAV) kendisine nübüvvet verilmeden önce de çevresinde “sâdıkû’l-emîn/ doğru ve güvenilir” olarak bilinmesine rağmen onları; tevhide, yalnız Allah’a kul olmaya davet ettiğinde, “yalancılık ve sihirbazlıkla” suçlandı İşte bu, toplumlarını şirkten arındırarak tevhid inancına çağıran her peygamberin karşılaştığı bir durumdur Bu mücadele her zaman varolmuştur Tevhid inancının varlığı ve de yokluğunun söz konusu olduğu tehlikeli bir düzlem olması hasebiyle şirk ve çeşitleri hakkında kardeşlerimizi biraz daha aydınlatmayı hedef edinerek risâlemizi sunuyor ve Allah’tan başarı diliyoruz «Allah, kendisine ortak koşanları bağışlamaz Bundan öte dilediğine, dilediği kimse için bağışlar Her kim Allah’a ortak koşarsa, şüphesiz büyük bir iftira da bulunmuştur» (Nisa, 48) «Şüphesiz,kim Allah’a ortak koşarsa, Allah ona cenneti haram kılmıştır ve onun gideceği yer Cehennemdir Zalimlere orada bir yardımcı da yoktur» (Maide, 72) İnsanın, Allah azze ve celle’ye karşı açıkça isyanı olduğu için şirk, en büyük bir suçtur Bu hal üzere ölen kimse ebediyen Cehennemde kalacaktır (Allah korusun) «Şüphesiz kitap ehli ve müşriklerden Kafir olanlar, Cehennem ateşinde ebedi olarak kalacaklardır Onlar insanların en kötüleridirler» (Beyyine, 6) Öyleyse şirk nedir? Şirk; Allah’a zatında, sıfatlarında, hükmünde, ulûhiyet, ibadet veya mülkünde ortağı, dengi bulunduğuna inanmak ve bunu benimsemektir Küfür nasıl imanın zıttı ise, şirk de tamamen Tevhidin zıttıdır ŞİRKİN ÇEŞİTLERİ Œ Büyük şirk Bir şeyi Allah’a denk tutup ona ibadet etmek İlah’mışcasına ona itaatte bulunmak, hem onun hem de Allah’ın emirlerini müsâvi görerek ortak koşmak, veya o şeyi Allah hükmünün önüne geçirmektir Bazı hallerde Allah’ın kurallarının geçerli olamayacağına inanmak ta bu kabildendir Kişi bu durumda geçerli gördüğü kanunları Allah’ın kanunlarına tercih ettiği için bilerek bilmeyerek şirke düşmüş olur Şüphesiz bu kelimenin tek anlamıyla, şirkin en ağırı olup bu durumdaki kimse İslâmdan çıkmış ve bu durum üzere ölen kimse de ebedi cehennemde kalmak üzere müşrik olarak ölmüştür (Allah korusun) Bunun da bazı kısımları vardır; F İtaatta şirk: Allah’ın hükmünden başkasını kabul etmek, meşrû görmek veya onun Allah’ın hükmünden üstün yönleri olduğuna inanmaktır Hüküm ve hakimiyet yalnızca Allah’a has bir haktır (Hiçbir mahlûkun hükme ehliyeti yoktur İnsan yalnızca Allah’ın hükümlerini uygulamakla memurdur), «Hüküm yalnız Allah’ındır» (Yusuf, 40) Allah’a isyan olan bir ameli helal görecek kadar alim veya şeyhlerine uyanlar (Allah korusun) bu sınıftadırlar «(Yahudiler) Allah’ı bırakıp alimlerini (hahamlarını); (Hıristiyanlar) da rahiplerini ve Meryem oğlu Mesih’i rabler edindiler» (Tevbe, 31) Allah Resûlü (SAV) Tirmîzi’de yer alan sahih bir hadiste bu ayeti Adiy b Hâtem’e, “Hıristiyanlar alimlerine helali haram, haramı da helal kılmalarında itaat ediyorlardı Kim Allah’tan başkasına şeriat koyma, (hayata tümüyle yön verme) hakkı iddia ederse Allah’tan indirileni inkar etmiştir” -şeklinde açıklamış, sonra da şu ayeti okumuştur,- «Allah’ın indirdiğiyle hükmetmeyenler, işte onlar kafirlerin ta kendileridirler» (Mâide, 44) Emir ve yasaklama hakkı, sadece Allah’ındır, «Bilesiniz ki, yaratmak ta, emretmekte Ona mahsustur» (A’raf,54) × Bilesiniz ki, O’na mahsusturØ ifâdesi, bu hakkın başkasına nisbetin asla mümkün olmadığına açık bir delildir Ayette görüldüğü üzere yaratma ve emretme hakkını, Allah’tan başkasına nisbet eden kimse İslâm milletinin dışına çıkmış, müşrik olmuştur: Yarattıkları üzere yegâne tasarruf sahibi olan yalnız Yaratıcıdır Allah azze ve celle dir Yarattıklarının yararına olanı en iyi bilen de sadece O’dur O’ndan başkası hiç bir şey yaratmamıştır Allah’tan başkası, yaratılmış olduğundan acizdir, kendinde bile bilmediği sayısız husus vardır İnsan bunu bile bilmekten âcizken yaratılmışlara uygun ve yararlı olanı nereden bilebilir ki? Bu da gösteriyor ki, insanlar tarafından hayata bir sistem olarak yön vermesi üzere konulan bütün kanun ve düzenler batıldır Hiçbirisiyle hüküm vermek asla câiz değildir Hakimiyet ancak Allah’ındır, O’ndan başkasının, katından bir hüküm getirme hakkı asla yoktur (En maddesel konularda bile insan, dün inkar ettiğini bugün ikrar veya dün ikrar ettiğini bugün inkar ediyorsa bu âciz haliyle -Yaratıcısını ve de O’nun hükümlerini inkar ederek- ortaya koyacağı hayat sistemi elbette batıl olacak ve elbette her şeyi ilmiyle kuşatan hiçbir noksanlığı olmayan yüceler yücesi Allah’ın kanunları yegâne, alternatifsiz doğrular olacaktır) Allah’tan başkasının kanunlarına Kur’âni ifadeyle, “Cahiliyye hükümleriyle hükmetme” denilmektedir Burada Allah azze ve celle, kendi hükmü dışında geçerli veya hayırlı olabilecek bir hükmün olmadığını açık ve kesin olarak bildirmiştir F Duâda şirk: Hastalıktan şifa, musibetten afiyet, rızık genişliği vb gibi ancak Allah’ın kâdir olduğu hususlarda ister Peygamber veya alim olsun, ister salih bir kul olsun mahluklardan medet ummak ya da Allah’a yapılan duâda onları vesile kılmak bu kabildendir Zira onlar da duâyı yapan gibi yaratan değil amellerini kesbeden kullardır Şifa bulmak veya nazar vs’den korunmak için muska vb şeyler edinmekte böyledir, Allah Resûlu (SAV) “şüphesiz, muska ve temîmeler şirktir” ve “Kim boynuna muska takarsa Allah ona afiyet vermesin” buyurmuştur (sahihtir, Tirmizi) Duâ ibadettir ve de tüm ibâdetler ancak Allah’a mahsus kılınmalıdır Allah’a ibâdette hiçbir şey, hiçbir kimse ortak edilemez, × Deki: ben, yalnızca sizin gibi bir beşerim (Şu var ki) bana, ilâh’ınızın sadece bir ilâh olduğu vahyolunuyor Artık her kim, Rabbine kavuşmayı umuyorsa, salih amel yapsın ve Rabbine ibâdette hiçbir şeyi ortak koşmasınØ (Kehf, 110), × Allah’ı bırakıp ta sana fayda veya zarar vermeyecek şeylere tapma Eğer bunu yaparsan, o taktirde sen mutlaka zalimlerden (müşriklerden) olursunØ (Yanus,106) F Niyet ve gayede şirk: Genellikle amelle özellikle de kişinin tümden Allah'a itaatten insiraf etmesi, uzaklaşmasıdır Amelini dünyevî çıkarlar için yapan Allah’ın rızasını gözetmeyen kişi bu şirke düşmüş olur, ki bu itikadî bir şirktir × Kim, (yalnız) dünya hayatını ve onun zinetini istemekte ise, onların işlerinin karşılığını orada onlara tam olarak veririz ve onlar orada hiçbir zarara uğratılmazlar İşte onlar, ahirette kendileri için ateşten başka hiçbir şeyleri olmayan kimselerdir; (dünyada) yaptıkları da boşa gitmiştir, halen yapmakta oldukları şeyler zaten batıldırØ (Hud, 15-16) F Sevmede şirk: Başkasını Allah’ı sever gibi ya da O’ndan daha fazla sevmekledir Bu da şirktir Sevgi ihlasla boyun eğmenin bir göstergesidir × İnsanlardan bazısı Allah’tan başkasını Allah’a (haşa) eşler ve benzerler edinir de onları, Allah’ı sever gibi severler İman edenler ise daha çok Allah’ı severlerØ (Bakara, 165) F Hulûl şirki: Birleşme anlamına gelen ittihad sözcüğü ile de dile getirilen hulûl inancı (Allah’ın -hâşâ!- kulda çözülmesi), tasavvufa sonraları İran ve Hıristiyan kültürleri ile yeni platoncu felsefenin de etkileriyle ve özellikle şii tarikatlar kanalıyla girdi Aşırı şiiler, Allah’ın önce Ali (RA)’a sonra da imamlara ve öteki şia ulularına hulûl ettiğini öne sürerler Bu akımın önemli temsilcilerinden olan (Ben İlâhım) sözünden dolayı idam edilen Hallac-ı Mansûr, tutkularına hakim olarak nefsini eğiten kimsenin insâni niteliklerden sıyrılarak arınıp saflaşacağını böylece Allah’ın o kula hulül edeceğini savunur Yaygınlaşan ve geniş bir yandaş kitlesince benimsenen bu düşünceler İbn-i Arâbi’nin sistemize ederek hararetle savunduğu Vahdeti Vücûd adı verilen tasavvuf akımının kökleşmesine yol açtı Bu inançla insan ve Allah’ın bir bütün (?!) olarak değerlendirildiği, Allah’ın -hâşâ!- kulunda çözüleceği böylece aynı vasıflarla muttasıf olabileceği öne sürülmüştür ki, bu da maalesef bir çok tarikat tarafından öğretilegelmiştir (Bkz Vahdeti Vucud/ Aliyü’l-Kari,BLarousse 11/54I7) F Tasarrufta şirk: Allah’ın Rububiyeti gereği O’na mahsus olan kâinattaki tasarruf ve tedbiri bir takım salih kimselere nisbet etmek, onların da bu hususta güç sahibi olduğuna inanmaktır Bu salih insanların elbette diğer insanlardan faziletli yanları olabilir ancak bu Allah’a mahsus olan vasıflara nisbet edilmelerine varacak şekilde değildir Peygamber de olsa bu böyledir Örneğin mutlak gaybı Allah’tan başka kimse bilemez Dolayısıyla Allah’tan başkasının gaybı bildiği iddiası kişiye- Allah adına bilmediği bir şeyi söylediği için büyük bir sorumluluk getirir, sahibini küfre götürür (Allah korusun), × Eğer gaybı bilseydim elbette daha çok hayır yapmak isterdim ve bana hiçbir fenalık dokunmazdı, ben sadece inanan bir kavim için bir uyarıcı ve müjdeleyiciyimØ (A’raf, 188) F Korkuda Şirk: Allah’a ve ahirete olan iman zayıflığının veya batıl inancın bir neticesi olarak kişinin; Allah’tan başkasının fayda ya da zarar verebileceğine inanması, korkuda başkalarını Allah’a denk tutmasıdır Beşeri sistemlerin baskısından korkarak farzları terk etmek de böyledir Doğrusu insan Allah’tan korkmalı ve bu korkusu onu daha fazla itaata sevk etmelidir Ancak yırtıcı hayvanlardan veya bir zalimden korkmak gibi doğal korkuya gelince şer’an mümkündür ve bu da şirk sayılmaz Allahu Teâla, Musa’yı Aleyhisselam’ı şu ayette bu tür bir korkuyla vasfetmiştir, × Etrafını kollayarak, korkuyla oradan ayrıldıØ (Kasas, 21) F Tevekkülde Şirk: Tevekkül, sebepleri yerine getiren insanın, Allah’ı vekil kılması, O’ndan işinde muvaffakiyet vermesini istemesi ve yalnız O’na güvenmesidir, × Sen, ölümsüz ve dâima diri olan Allah’a tevekkül et (güvenip dayan)Ø (Furkân, 58) Bunun için Allah’tan başkasına veya sebeplere tevekkül etmek caiz değildir Şirk olan tevekkül ise; Ancak Allah’ın kudreti dahilinde olan şeylerde Allah’tan başkasına kalben tevekkül edip bağlanmaktır veya Allah’tan başkasını rızık alıp veren olarak görmektir à Küçük şirk konusuna geçmeden önce çokların bilmeden düştüğü bazı önemli ve de hassas noktalara değinmekte yarar var, bunlar; Şifayı mutlak surette doktor veya ilaca bağlamak Din ve dünya işlerinde başarılı olmayı Allah’ın yardım ve izni atfı olmaksızın yalnız zekâ, gayret ve çalışmaya bağlamak Kulların kanun, hüküm koyabileceklerine dair inanış Ölüm nedenlerini mutlak surette trafik kazalarına veya yanlış ilaç kullanımına vs’ye bağlamak vb, gibidir Bu izafetleri mutlak olarak yapmaktan çok sakınmalıdır Küçük şirk Küçük şirk, İslam dairesinden çıkarmayacağı gibi tevhidin aslına da zarar vermez Ancak bu tevhidin kemaline aykırıdır Küçük şirk, büyük şirke yol açan vesiledir Bunun da bazı kısımları vardır Bunların başlı ca olanlarını Allah’ın yardımıyla zikretmeye çalışacağız, F Kavli şirk: Allah’tan başkasına yemin etmek gibi kişinin lisanıyla vâki olacağı şirk türüdür “senin sayende”, “Allah’tan başkası için hâkimler hâkimi” gibi sözler ve de kişiyi Abdu’n- nebî, Abdu’l- hüseyin gibi isimlerle Allah’tan başkasının kulluğuna nisbet etmek bu kabildendir “Kur’an evliya çarpsın!”, “ekmek mushaf çarpsın!” vb sözler de bu sınıftandır Bunların tümünden sakınmalıdır F Fiili şirk: Bazı şeyleri uğurlu saymak gibi inanışlardır Bazı hayvanları, kuşları veya günleri uğursuz saymak; “kaynanan seni seviyormuş!”, -bir şey üzerine- “bugün misâfir gelecek!”, birisini anınca kulağının çınlayacağına dâir inanış (veya hıçkırık tuttuğunda anıldığına inanmak) gibi bazı tevafûkî olaylardan uğurlu sayarcasına anlam çıkarmak; fal bakmak veya baktırmak, niyet çekmek, türbelere para atmak, ip bağlamak (itîkad edilmemesi koşuluyla!) böyledir × Sizin uğursuzluğunuz sizinle beraberdirØ (Ya’sin, 19), Resûlullah (SAV) “Uğura inanmak şirktir” buyurmuştur (Müslim) F Kalbî şirk: Riyâ, şöhret sevgisi, bazı amelleriyle dünya ve dünyalığı ahirete tercih edercesine arzu etmek gibi hususlar kalbi şirktir Bunu dört şekilde inceleyebiliriz; Dünyevi bir menfaat sağlamak için amel yapmaktır Kişi, amelinin ecrini dünyada alır ahirette ise bir nasibi yoktur Bu da büyük şirktir (Bkz Niyet ve gayde şirk) İnsanların hoşnutluğu için yapılan Allah’ın azabından sakınma hedefi güdülmeyen amellerdir Mal edinebilmek, evlenebilmek, hacca gitmek için amel yapmak, ganimet için cihâda gitmek veya makam elde etme gayesiyle İslâmi ilimler okumak bu tür şirktendir Burada da hedef Allah’ın rızası değil, hevâ ve hevestir Başkalarının rızasının gözetilmediği halde huşû ve takvâsızlıktan dolayı ifsad edilmiş amellerdir, × “Allah ancak müttekiler (takvâ sahiplerin)’den kabul eder”Ø (Maide, 27) Bu amel de kişiye ahirette bir yarar sağlamaz İyi ve kötü amel birbirine karışmış, kötü olan galip gelmiştir Doğruluklarına kalben itikad edilmesi halinde bunlar büyük şirke dönüşür ki Allah azze ve celle hepimizi bunlara düşmekten korusun (Âmin) ? Gizli şirk İbni Abbâs (RA) “Allah ve sen dilersen” gibi bir sözün “Allah ve falanca dilerse” anlamında olduğunu söylemiş ve bunun gizli şirk olduğunu belirtmiştir Bu ifadenin yerine “evvel Allah, sonra da falanca dilerse” kullanılması gerekir “Evvel Allah, sonra da senin sayende” demeli Allâh’a hiçbir varlık denk tutulmamalıdır Buna düşen Yine “Allah’a ve sana güveniyorum” değil, “evvelen Allah’a, sonra da sana güveniyorum” denmelidir Zira “ve” edatı eşitliği gerektirir “Sonra” kullanarak derece farkını ispat etmek şarttır Allah Resûlu (SAV) bunun keffâretini şöyle bildirmiştir, “Kim Lât ve Uzza’ya yemin ederse (hemen ardından) “Lâ İlâhe İll’allah” desin Kim arkadaşına, “Gel! bahis -iddialaşmak ve kumar- oynayalım derse, sadaka versin” (Buhari, Müslim) à Resulullah (SAV) her tür şirkten şu duâyla Allah’a sığınmamızı bizlere öğretmiştir, × Rabbimiz, bilerek sana ortak koşmaktan sana sığınırım, bilmediğimizden de Sen’den bağışlanmamızı dilerizØ (Sahihtir, Ahmed) Çokların sakınmadığı, imana zarar veren ameller 4 Sihir: Kalp ve bedene hastalık, ölüm vb gibi fiziksel etkiler meydana getirebilen, eşlerin arasını açan ve cinlerle küfre düşmeye karşılık işbirliği içinde bulunan kimselerin bazı muska, üfürük, tılsım vs’yle yaptığı bir fiildir Bu, ameli küfür olduğu gibi bu işlerle uğraşanlar da kâfirdir (Bkz Bakara süresi 102) 4 Kâhinlik: Medyumluk olarak da tesmiye edilen kehânet, geleceği bildirme iddiasıdır Kâhin veya medyum, Allah’tan başka kimsenin bilemeyeceği gaybî durumları, geleceği bildiğini iddia eder ki, bu haliyle Allah’ı inkar ederek kafir olmuş olur Sözlerini doğrulayan da küfre düşer (BkzTasarrufta şirk) 4 Sihri çözmek: Sihre maruz kalan kimseyi Allah’ın izni’yle kurtarmak biri meşru diğeri ise haram olmak üzere iki yolla mümkündür a) Sihri, sihirle çözmek; bu küçük küfürdür b) Sihri Kur’ân ve Sünnette sabit olan duâları okuyarak (rukye ile) çözmektir ki, bu câizdir 4 Falcılık ve astroloji: Ban yıldız ve burçları, yeryüzünde meydana gelen olaylara etkili kabul etmektir ki, kişi isterse bunun Allah’ın izniyle olabileceğine inansın şirktir Sahibini İslâmdan çıkarır Kur’ân’dan öğrendiğimiz kadarıyla yıldızların yaratılma gayesi; gökyüzünü süslemek, yolcuların yollarını belirlemesi ve “Mele-i A’fa”yı dinlemeye kalkan şeytanların taşlanmasıdır Ancak yıldız hareketlerinin dünya olaylarıyla karşılaştırması yapılarak benzerlikler bulunmaya gidilirse bu, tevhid akidesinin kemâline aykırı olmakla birlikte sahibini küfre götürmeyen küçük şirk olur 4 Nazarlıklar, muskalar: Mavi boncuk gibi ister belli vasıflardaki taşlar olsun ister ayet, hadis yazılı kağıtlar olsun birlikte değerlendirilirler Çünkü bunlar konuya delil teşkil edebilecek naslarda umûmen ele alınmıştır Bunları iki şekilde inceleyebiliriz, a) Kur’an’dan olmayanlar: Nisbi veya külli etkisine inanan büyük şirke düşer Maalesef bunların koruduğuna inanmak veya bir musibetten kurtulmayı bunlara bağlamak vb gibi çarpık inanışlar halk arasında yayılagelmiş, böylece fâsid itikadlara zemin hazırlanmıştır Bunlardan şiddetle sakınmalıdır b) Kur’andan olanlar: Mütekaddim ulemâdan muhtevanın yalnızca Kur’an ayetleri olması şartıyla bunun câiz olduğuna dâir bazı rivâyetler söz konusu ise de asıl olan delillerin umûmiliği, bunun haram oluşudur Bundan kaçınmalıdır 4 Okuma (Rukye): Kur’ân veya Sünnette yer alan; cin ibtilâsı vs hastalara şifa için okunan zikir ve duâların tümüne verilen addır Rukyenin meşrû olabilmesi için; Allah’tan başkasına güvenip ondan medet ummak gibi haram şeyler içermemesi, mânasının anlaşılır olması, Arapça olması (bilmeyen şifa için duâda bulunur), Allah’ın izni olmadıkça şifanın hasıl olmayacağına inanılması şeklinde bazı kâideler vardır Şifa için bilezik, ip veya değişik vasıflardaki taş vs edinmek gibi mezkûr kâidelerin dışında olan rukye, haram olur à Zarar ve yarar ancak Allah’ın izniyledir Allah bütün yaratılmışlar üzerinde tek kuvvet ve kudret sahibidir Her kim böyle şeylerin hayır ve şerre neden olduğuna inanırsa büyük şirke, bu yalnız bir şüpheden ibaretse küçük şirke düşmüş olur Müslümanların bir çok fitne, felaket, belaya maruz kalması, kanlarının ucuz olması, zillet içinde bulunmalarının başlıca nedeni İslâm topraklarında maalesef her çeşidiyle yaygın olan şirkî unsurlardır Akidelerinin berraklığını gideren şirkî öğeler ve gerçek tevhid akidesinden yüz çevirmelerinden dolayı Allah’ın üzerlerine boşalttığı azaba müstehak olmuşlardır İslâmdan olmadığı halde İslâmmışcasına rağbet gören bidat ve hurafeler bunun veciz bir göstergesidir Oysa İslâm bunları ve bunlara götüren yolları yıkıp tevhid akidesini ikâme etmeye gelmişti! Müslümanlar neredeyse kendilerinden önceki müşrik kavimler gibi dinlerini oyun ve eğlence edinme tehlikesiyle karşı karşıya geldiler Ölmüş salihleri yüceltmeye, onlar için kurban kesmeye, duâlarında onlardan medet ummaya, kabirlerini bayram yerlerine çevirip onları tavaf etmeye başladılar Allah Resûlü (SAV)’in, “Allah katında mahlukâtın en şerlileri” olarak tanımladıkları kimseler gibi kabirleri ziyaret etmek için sefer eder, oraları mescide çevirir ve onları takdis eder oldular! Tüm bunlardan daha korkunç olan da, Allah’ın indirdiğiyle hükmetmeyi terk ettiler! Beşeri sistemlerle yaşar onları destekler oldular Onu sever ve savunur oldular! Her ne kadar değişik adlar kullansalar da onlar gibi faiz yemeye başladılar! Bu acı tablo karşısında, vaziyetin derdini taşıyan her müslümana, “Ey Rabbimiz! Bize yalnız Senin Hükümleri’nle yaşayabilmek için gayret edeceğimiz bir basiret, bir güç ver Bizleri şirkin her türlü kirinden, tevhidin nuruyla temizle ve bizi dosdoğru yola ilet! Şüphesiz Sen her şeye gücü yetensin!” diye yalvararak duâ silahınâ sarılmak ve “Bismillah” demek düşer! “Sallallahu alâ Muhammedin ve alâ âlihi ve Sahbihi ecmâîn” VE’L-HAMDÜ LİLAHİ RABBİ’L ALEMİN (Alıntı) |
|