Etnografya Müzesi Hakkında Bilgi

Etnografya Müzesi Hakkında Bilgi
Etnografya Müzesi, Önemi, Özellikleri

İstanbul dışındaki müzelerin genelinde bir Etnografya Seksiyonu oluşturulmuştur Bu uygulama Kültür Bakanlığının bir politikası olarak günümüzde de sürdürülmektedir Ancak halkın kültür ürünlerinin sergilenmesi gereken bu seksiyonlarda, müzelerdeki arkeolojik objeler ve sikkeler dışında kalan her türlü obje de yer alır Bu durum, ülkemizde henüz halk sanatıyla, akademik nitelikli sanatın ve bunlara ait eserlerin sınırlarının iyi çizilmediğini akla getirmektedir



Bu arada, Hitit, Helen-Roma çağlarına ait ve bazen üstün sanat niteliği taşıyan eserlerin hemen yanında, yakın geçmişe ait halk sanatı ürünleri sergilenirken bunların birbirleriyle uyumu da düşünülmelidir Bununla beraber bazı müzelerimizin, ekonomik nedenlerle bütün seksiyonları içinde toplayan, tek çatı altındaki binalar halinde tasarlanmış olması bir zorunluluğun sonucu olarak görülebilir Gelecekte folklor ve etnografya müzelerinin bağımsız olması ve buralarda halkın elinden çıkma her türlü objenin değil, sistematik ve bilimsel verilere göre seçilen eser gruplarının sergilenmesinin daha uygun olacağı inancındayız



Ne yazık ki ülkemizde bütün yönleriyle eksiksiz bir etnografya ve folklor müzesi bulunmamaktadır Ankara Etnografya Müzesi, sadece adından dolayı bu unvanı sürdürmektedir Bu müzenin çok üstün sanatsal nitelikler taşıyan ahşap eserleri vardır ve bunlarla bağımsız bir Türk Ağaç Eserleri Müzesi oluşturmak mümkündür Aynı müzedeki folklorik ürünler, bu türden eserlerden ayrı olarak değerlendirilebilir Örneğin bu müzeden alınacak kıyafetlerle diğer müzelerden gelecek yerel kıyafetleri bir araya getirmek suretiyle bir Halk Kıyafetleri Müzesi oluşturulabilir; halk çalgıları için de aynı uygulama düşünülebilir Bilindiği kadarıyla yapının hacim olarak yetersizliği ve başka uygun bir yapı olmayışı buna benzer projeleri engellemektedir



İstanbulda Büyükşehir Belediyesi tarafından Şehir Müzesi adı altında kurulan müzenin de buna benzer bir içeriği vardır Aslında belki de bu müzeye ait koleksiyonları üçe ayırarak ayrı ayrı müzeleştirmek daha isabetli olurdu Koleksiyonlardan biri ve ağırlıklı olanı İstanbul etnografyasıyla ilgili objelerdir Bunlar, ayrılarak bağımsız bir müze kurulabilir; tablolar, resim sanatıyla ilgili bir müzenin oluşumunda; sanat değeri yüksek Osmanlı objeleri de bir Osmanlı sanatları müzesinde değerlendirilebilir



Folklorik içerikli en büyük eksiklerden biri de Açık Hava Müzeleridir Hızla sanayileşen ülkelerde, kaybolup gitmekte olan halk kültürü ürünleri, mimarî unsurlarıyla beraber müzeleştirilmektedir Bunun için en iyi örnekler İskandinav ve Balkan ülkelerinde bulunuyor Bazen bir köy, olduğu gibi, bazen de değişik köylerden alınan örnek yapılar, içindeki gereç ve eşyalarla birlikte, belirli bir alana taşınıyor ve halka açık bir müze olarak sergileniyor Bizde ODTÜ?nün girişimiyle yıllar önce başlayan Ankarada bir Açık Hava Müzesi kurma projesi maalesef sonuçsuz kalmıştır



Bazı illerimizde Etnografya Müzeleri adı altında oluşturulan seksiyonlar Atatürkün İstiklâl Savaşı sırasında veya sonrasında kullandığı konutlarda bulunmaktadırlar Atatürke ait konutların sayısı hayli fazladır Bunlar arasında salt Atatürk ile ilgili anı, belge ve objelerin sergilendiği güzel örnekler bulunmaktadır Bu mekânlarda, yapının ruhuna uygun etnografik malzemeyle beraber istiklâl savaşımız ve devrim tarihimize ait belge ve fotoğrafların sergilenmesinin daha anlamlı olacağı açıktır



Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Fatih Sultan Mehmed'in sadrazamlarından Mahmut Paşa tarafından Ankara'da 1464-1471 yılları arasında inşa ettirilen Mahmut Paşa Bedesteni ile Kurşunlu Han'da hizmet vermektedir tarihi yapılar, onarım ve düzenlemelerle, özgün mimarilerinden de istifade edilerek, bugün dünya çapında üne sahip olan bir müzeye dönüştürülmüştür Anadolu Medeniyetleri Müzesi, İsviçre'de 1997 yılında yapılan bir değerlendirmede68 dünya müzesi arasında "Yılın Müzesi" seçilmiştir Müzede, paleolitik çağdan başlayarak, Anadolu'nun çeşitli yörelerinde yaşayan uygarlıklara ait eserler kronolojik bir sırada sergilenmektedir