Türkiyede Bulunan Doğal Anıtlar Ve Özellikleri Nelerdir?

Yurdumuzdaki Doğal Anıtlar
Türkiyede Bulunan Doğal Anıtlar




Doğanın, jeolojik ve jeomorfolojik elemanlarıyla bitki ve su elemanları*nı, ayrı ayrı ya da bir arada kullanarak, kendi eliyle oluşturduğu veya işleyip bezediği müstesna/harika orijinal yapıtlara do*ğal anıt denilmektedir

Dağ zirveleri, özel biçimli kayalıklar, kanyon ve mağaralar, liyas ve lav birikim*leri, krater ve krater gölleri, kaynak ve ılı*calar, çağlayan ve buzullar, peri bacaları, yeraltı göl ve akarsuları Belli başlı jeolo*jik ve jeomorfolojik doğal anıtlardandır Örneğin, ülkemizde Ürgüp-Göreme'nin peribacaları (şeytan masaları), Denizli'nin Pamukkale'si, Nemrut dağının krater ve gölleri, Cilodağı buzulu Tortum şelalesi, Silifke'nin cennet/ cehennem mağaraları bunlardandır




PAMUKKALE:

Türkiye'nin en tanınmış bu doğa harikası kaynak sularının kirecinden oluşmuştur

Parlak beyaz rengi nedeniyle 20 km uzaktan görülebilir

Pamukkale 2700 metre uzunluğunda ve yüksekliği 160 metredir

Tepesinde antik Roma'dan kalma Hierapolis adlı kutsal antik şehir bulunur5-10 km yakınında Laodikya antik kenti bulunur5 km ilerisinde ise uluslararası bir thermal merkez olan Karahayıt vardır

Bitki dünyasında da özellikle ağaçlar, bazen doğaüstü uzun yaşamlarıyla ve güçlü gelişmeleriyle norm, form, renk, doku ve garip yaşama biçimleri plastik özellikleri! gösterebilirler ya da siyasal olaylarda yer alarak tarihsel önem kazanabilirler; bunlar da birer doğal anıt daha doğrusu birer anıt ağaç (anıtsal ağaçtır)







GÖREME VE KAPADOKYA:

"Dünya Mirası Listesi"nde Türkiye'den birçok bölge de yer alıyor Göreme ve Kapadokya bunlardan biri 6 Aralık 1985 tarihinden bu yana doğal ve kültürel varlık olarak Dünya Miras Listesi'nde bulunuyor

Volkanik tüf hem ilgi çekici bir manzara oluşturmuş, hem de oluşturuduğu kaya yapısı yıllarca orada yaşayanları savaştan uzak tutmuş Bizans Kilise mimarisi ve hiristyan tarihinden önemli bir devri sergilemektedir



Bölge 60 milyon yıl önce; Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ�ın püskürttüğü lav ve küllerin oluşturduğu yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgar tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkmıştır

İnsan yerleşimi Paleolitik döneme kadar uzanmaktadır Hititler'in yaşadığı topraklar daha sonraki dönemlerde Hırıstiyanlığın en önemli merkezlerinden biri olmuştur Kayalara oyulan evler ve kiliseler bölgeyi Hıristiyanlar için devasa bir sığınak haline getirmiştir

NEMRUT DAĞI:

Adıyaman'ın Kahta ilçesinde boyunca uzanan dağ Kommagene Krallığı'nın bir antik kenti bünyesinde barındırır

I Antiochos Kommagene'nin en önemli kralıydı Amacı yeni bir din kurup dünyaya hükmetmekti Kendisini Tanrı ilan etti Nemrut Dağı'nın 2150 metre yükseklikteki zirvesinde yapımına başladığı görkemli kutsal alan ve mezar anıtı ne yazık ki ölümünden önce bitirilemedi

Oğlu Kral I Antiochos da devam etmedi çalışmalara, mezar anıtı yarım kaldı

Kutsal alanın doğu ve batı yamaçlarında teraslar üzerinde yaptırdığı heykeller ise Nemrut'un sert hava koşullarıyla boğuşarak yüzyıllarca ayakta kalmayı başardı

HATTUŞAŞ:

Hattuşaş (Boğazköy) Çorum'un Sungurlu ilçesinin 22 km güneydoğusundaki Boğazkale ilçesinin (Boğazköy) 4 km doğusundadır Şehrin adı Hititçede gümüş anlamına gelen "hattus"tan gelmedir

Uzun zamandan beri yapılan kazılarda beş kültür katı ortaya çıkmıştır Bu katlarda Hatti, Âsur, Hitit, Frig, Galat, Roma ve Bizans dönemlerinden kalma kalıntılar bulunmuştur

Kalıntılar Aşağı Kent, Yukarı Kent, Büyük Kale (Kral Kalesi), Yazılıkaya'dan oluşmaktadır

Hattuşaş, 28 Kasım 1986 tarihinden bu yana kültürel varlık olarak Dünya Mîras Listesi'nde yer almaktadır

XSANTOS VE LETOON:

Fethiye yakınlarındaki bu antik kent, antik çağda Likya'ya başkentlik yapmıştır

gitmektedir Pek çok tarihi olaylara ve savaşlara sahne olan kentten günümüze ulaşan kalıntılar arasında kaya mezarları, lahit mezarları ve Likya kültürüne özgü dikme mezar anıtları vardır


Kentte ele geçen en eski kalıntılar MÖ 8 yüzyıla kadar gitmektedir

1840'lı yıllarda antik kentte kazılar yapan İngiliz Fellows, "Nereidler Anıtı" ile pek çok eseri British Museum'a götürmüştür

HİERAPOLİS:

Pamukkale yakınlarındaki bu antik kentin adı "kutsal şehir" anlamına gelmektedir

MÖ 190 yılında II Eumenes tarafından kuruldu MÖ 2 yüzyılda Roma egemenliğine giren şehir altın dönemini bu zamanlar yaşadı ve depremlerle yıkıldıktan sonra tamamen Roma mimarisiyle bezendi

İsa'nın havarilerinden Aziz Filipus'un burada öldürülmesi şehre dini bir önem de kazandırmıştırTiyatro kapasitesinin 9500 kişi olmasından dolayı şehir nüfusunun 95000-100000 arasında olduğu tahmin edilmektedir

Tiyatrosunun tasarımından burada gladyatör dövüşleri yapıldığı anlaşılır Sahne altındaki çukurluk bölümle oturma sıraları arasında seyircileri vahşi hayvanlardan korunmak için yaklaşık 1 metrelik yükseklik farkı vardır

Cilodağı




Günümüzde Türkiye'de buzulların en çok geliştiği bölge olan (Türkiye'nin en uzun buzulu Uludoruk buzulunun uzunluğu 4 km'dir) Buzul Dağı (Eski Cilo Dağları), Türkiye'nin ikinci yüksek doruğu olan Uludoruk'u (4135 m) taşır
Yaklaşık 30 km boyunca uzanır Güneydoğu Toroslar'ın Türkiye sınırları içindeki en doğu uzantısı olan Hakkari dağlarına bağlıdır

Cennet-Cehennem Mağaraları





Bir yeralti deresinin yolaçtigi kimyasal erozyonla tavanin çökmesi sonucu meydana gelmis büyük bir çukurdur

Tortum Şelalesi