Demirlibahçe Köyü Baskil Elazığ

Baskil Demirlibahçe Köyü Bilgileri - Demirlibahçe Köyü Hakkında - Molla Sorik Köyü - Demirlibahçe Köyü Tanıtımı - Demirlibahçe Köyü Resimleri



Demirlibahçe ,Elazığ Baskil ilçesine bağlı bir köyüdür


İlçe: BASKİL


İl:ELAZIĞ


İle Uzaklığı:45 km


İlçeye Uzaklığı:7km


Rakım:1450 m


Nüfus:


2000:156

1997:138


Tarihi


Eski ismi Molla Sorik'dırŞefkat köyünden iki kardeşten ismi Molla Sorik olan şahsın buraya gelip yerleşmesi ile buraya Mollasorik denmiştirAncak daha sonraları dışardan iki aile daha gelerek köyün yakınlarına yerleşmişlerZamanla iyi komşuluk ilşkileri bütün köyün bir araya toplanmasını sağlamıştırKöy sakinleri köyleri için eski dönemde Dokan ismini kullanmışlardırköyümüzü kuranlar urfa siverek mızar köyünden gelen karakeçili aşiretinden gelen ailelerdirceraplı kolundan gelen bu aileler yörenin Türkleşip islamlaşmasını sağlamıştırosmanlıyı kuran bu kayı boyundan karakeçililer uluyörük olarakta anılmış süleymanşahla urfa karacadağ bölgesine yerleşmişler ve buradan Türkiyenin dört bir yanına dağılmışlardırelazığ yöresinde de onlarca karakeçili aşiretine mensup köyler mevcutturkürtçe konuşmaya urfa yöresinde başlayan karakeçililer özlerinin oğuz ve osmanlı olduğunu unutmadılardillerini kürtçe kullanmaya başlasalarda Türkmen oğuz olduklarını hep bildilerbugün Urfa başta olmak üzere tüm karakeçililer karakeçili Türkmen şenlikleriyle kimliklerini ve kültürlerini yaşatmaktadırlarkarakeçilile r 66 boydurkarakeçililere bazı kürt aşiretleri kürtçe ve arapça isimlerle bu obaları ansalarda karakeçililer asalet gözeten bir aşiret oldukları için karışmamışlardırgünümüzde dahi kendi içlerinde evlenmişlerdirfarklı aşiretlerle kız alıp vermemişlerdirdoğudaki karakeçili boyları binkasım,muska,baleki,cerabi,a mini,kadıyan,andari, gökçe,torun,şeyhlü,tosbağlı,al bayramlı,simsorlu,az izbeğli,şerefli,gündoğdu kolları mevcutturbaskilin konalga,karoğlu,emirhan,karaka ş,koçyolu,beşbölük köylerine yerleştirilmişlerdirelazığın merkeze bağlı sefolar başta olmak üzere 27 karakeçili köyü iskan edilmiştirağının saraycık köyü ve sivrice ilçemizin yedikardeş,cafolar,haftasar,so ğuksu,kösebayır,göze li mercumut köylerinede karakeçili türkmenleri iskan edilmişlerdirbu mamuratül aziz iskanı osmanlı dönemindeki arşiv kayıtlarında mevcutturbunlara ulaşmamı sağlayan Fahrettin KİRZİOĞLU hocamıza şükranlarımızı sunarızayrıca karakoçan yerlileri,palunun seydilli köyüde tamamen karakeçililerden oluşmuşturbingöl simsor ve elazığın karasaz köyündeki ve ankara karaşardaki karakeçililer geleneklerini sürdürmüşlerdirHayrullah ÇETİNKAYA MALATYA İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TARİH BÖLÜMÜ BASKİLLİCumhuriyetten sonra Demiryolu yapılınca köydeki istasyona Şefkat istasyonu adı verilmiş ve 1950'li yıllarda demiryolu bahçelerin içinden geçtiği için Demirbahçe ismini almıştır Elazığ merkeze bagli bircok köy ve mezra ile isim ve kültür benzerliği bulunmaktadır


Kültür


Demirlibahçe köyü mutfak kültürü Elazığ ili kültürü ile aynı paraleldedir


Köyün mutfağı oldukça zengin yemek çeşitlerine sahiptir 150’ye yakın yemek çeşidi olan Köyde üç öğün yemeğin dışında kuşluk yemeği ve özellikle yatsılık denilen pestil, ceviz, orcik, meyve gibi yiyeceklerin bulunduğu sofralar açılır Yemekler çoğunlukla yer sofralarında yenilir En önemli yemeği özellikle misafirler için yapılan ve yapımıda oldukça zahmetli olan "Gömbe"dir Gömbenin közde yapılmışı çok lezizdir Glor ismide verilen gömbe kavurmalı, küncülü veya soğanlı olarak yapılırKış aylarında gelen bütün misafirler bu yemekten özellikle isterler Kış mevsimi için yapılan hazırlıkların başında taze meyve ve sebzelerin hemen hepsinin kurutulması gelir Turşu ve salamura yapılır, şehriye ve erişte kesilir, tarhana hazırlanır; ; kavurma hazırlanır, orcik, pestil, tutunu yapılır


Düğün ve sünnetlerde özel eğlence törenlerinde ziyafet çekilir, özel yemekler çıkartılır Bütün bu işler komşu ve akrabaların yardımı ile topluca yapılır


Yemek Sofraları :


Yer sofraları Çitçilerin açık pembe zemin üzerine siyah motiflerle süsleyerek bastıkları sofra bezleri çok yaygındı Bu sofra bezleri odanın ortasına serilir üzerine bir sini ve sininin içerisinde yemek takımları ve malzemeleri konulur ve sofra bezinin etrafında küçük yer minderleri bulunurdu


Bazen de sofra bezi üzerine 50-50 cm yükseklikte özel yapılmış küçük bir masa konulur ve bunun üzerine sini konularak sofra oluşturulurdu Bu sofralarda yemek daha kolay yenilirdi


Günümüzde de köyümüzde ve çevresinde çoğunlukla yer sofrası tercih edilir Ancak özellikle kentte hemen her evde yemek masası bulunmakla birlikte ekseriyetle bu masalar misafir olduğunda kullanılır


Geleneksel mutfak kültürümüzün önde gelen araçlarından birisi olan sofra bezleri yerini naylondan yapılmış sofra bezlerine bırakmıştır O güzelim çiçekli, kuşlu, “hoş geldiniz” li sofra bezleri günümüzde kimi evlerde sandıklarda birer hatıra olarak saklanmaktadır


Demirlibahça köyü ve çevresindeki köylerde özellikle düğünlerde kurulan 3-4 metre uzunluğunda sofralar kurulurdu ki buna da Somat denilirdi Bu tür ziyafetlere de “Somat Çekme” denilirdi


Mutfak ve Kilerler :


Mutfak ve kiler iç içe olduğu gibi ayrı ayrı da olurdu Eski evlerde sofalara çıkmadan evvel yan kapılardan birisi mutfak diğeri de kiler kapılarıdır


Kiler 7-8 aylık zahireyi barındırırdı Başta pilavlık ve köftelik bulgurlar, çorbalık keşkeklik döğme ler, mercimek, fasulye lovik ve nohutlar, ağızları beyaz ve nakışlı örtülerle kapalı, kırmızı topraktan yapılmış yerli büyük küpler veya peteklerde; sıra sıra dizili sırlı yeşil çinilerde ise unlar, pekmezler, ballar, peynirler, salçalar, turşular; tenekelerde yağlar, kavurmalar, kıymalar, tarhanalar; muhaşır, erişte gibi şeyler ise büyük kamış sepetler içerisinde, sebze kuruları, yine kilerde tavana asılı ekmek salıncağı üzerinde tandır ekmekleri bulunurdu Tandır ekmeklerinin üzerine çok temiz hasavanlar örtülür ve kışlık ekmek ihtiyacı karşılanırdı Kilerin en güzel yiyecekleri olan orcik, meyve kuruları daha bir özenle saklanır


Günümüzde bazı köylerde zahire küp ve petekleri ve tandır ekmeği için yapılan iskeleler halen kullanılmaktadır Kent hayatında ise evleri müsait ve köyleri ile bağlantısı olan sınırlı sayıdaki evlerin dışında bu kiler geleneği ve malzemeleri vardır


Mutfaklar ise ocağın içerisinde bulunduğu yemek pişirilen, içerisinde mutfak araç ve gereçlerinin bulunduğu temiz ve ferah mekanlardan seçilirdi


Çorbalar :


Tarhana çorbası, erişte çorbası, dövme çorbası, ayranlı çorbalar, kurutlu çorba, pirinç çorbası, un çorbası, anamaşı, lobik çorbası, bulgur çorbası, mercimek çorbası, şehriye çorbası, kabaklı çorba, tutmaçlı çorba, fasulye çorbası köyümüzde en çok pişirilen çorbalardır


Lobik Çorbası :


Pamuk ve bostan tarlalarının civarına ekilen lobik, fasulye gibi olup küçük tanelidir Bir tencerede önceden zifiri yapılır, üzerine su ilave edilip kaynatılır Lobik ve döğme temizce yıkanır, tencereye bırakılır, 1-2 kaynar geldikten sonra çorba servise hazır hale gelir


Et Yemekleri :


Kaburga, kızartma, , kaplama, güveç, tava, , ciğer kebabı, paça, işkene, taraklık, çoban kebabı, tandır kebabı vs


Köfteler Dolma ve Sarmalar :


Bulgur köftesi, içli köfte, kındık köfte, yalancı köfte, ekşili köfte, kadın budu köfte, ayar köftesi ile kebabı, ayranlı köfte, harput köfte, mercimek köfte, ocak köftesi, lüle kebabı, küncülü köfte, muhaşerli köfte, keklik köftesi, lahana sarması, yaprak sarması, bumbar dolması, dilim dolma, domates dolması, sapan dolması, biber dolması, kabak dolması, kofik dolması, kibe dolması


Harput Köfte :


Dilinmiş kuru soğan, maydanoz, toz biber, tuz, yağsız kıyma, ufak bulgur biraz suyla bir leğende iyice yoğrulur Fındıktan biraz büyük parçalara bölünerek bir kaba, başparmakla işaret parmağı arasında sıkıştırılarak tek tek tekerlek şeklinde dökülür Ayrı bir tencerede kaynayan yağlı ve salçalı suya katılarak pişirilir


Sebze Yemekleri ve Salatalar :


köyümüzde hem bizzat yetiştirilen hem de doğal ortamda derelerde ve su kenarlarında kendiliğinden yetişen sebzelerin hemen hepsiyle yemek yapılır Yörede yetişmemekle birlikte köyümüze getirilen sebzelerle de yemekler yapılır


Doğal ortamda yetişen ışkın, pirpirim tahtik, yemlik kuzukulağı, dağ pancarı, kenger vb gibi sebzeler yemeklerde ağırlıklı olarak kullanılır ve bu isimlerle anılan yemekler pişirilir


Fasulye, kabak, domates, patlıcan, patates, biber, soğan, ıspanak gibi sebzeler, sebze yemeklerinin temel malzemesini oluşturur


Patlıcan yemeği, taze fasulye, kabak kızartma, kabak oturtma, soğanlı yahni, nohut yahnisi, türlü, güveçbamya, musakka, badem, çaypalası, ışkınlı yumurta, pirpirim, boranı, kengerli, yemlikli; pancarlı pilav; sebze yemeklerinin başında gelir


Köyümüzde salatalar da çok çeşitlidir Özellikle doğal bitkilerden yapılan; kereviz, acice pirpirim salataları sirke ile tatlandırılarak ve zeytinyağı ilave edilerek yapılır Çoban salata, patates salatası, yumurta salatası Köyümüzde en çok sevilen salataların başında gelir


Pirpirim Boranı :


Pirpirim bostanlarda, sebzeliklerde kendiliğinden yetişen bir bitkidir Pirpirimin sebzeli yemeği yapıldığı gibi boranısı da yapılır


Pirpirim güzelce yıkanıp bir kaba doğranır Tekrar yıkandıktan sonra başlanır Kevgirde süzülerek avuç içinde topaklar halinde sıkılır Sade yağda biraz kızartıldıktan sonra üzerine önceden hazırlanan sarımsaklı yoğurt ve dağlanmış tereyağı dökülür


Pilavlar :


Pilav, köyümüz ve çevre köylerce son derece sevilen yemek çeşididir Başlı başına yemek olarak yenildiği gibi, sebze yemeklerine destek yemek olarak da yapılır


Bulgurla yapılan pilavlar oldukça çeşitlidir Bulgur pilavı, sulu pilav, bulgur tiridi, pancarlı pilav, yoncalı pilav, muhaşerli pilav, simit pilav, kırmanlı pilav, pirinç pilavı keşkek, mercimekli pilav


Sırın :


Taze yufka ekmeği rulo haline getirilip 3 cm eninde parçalar haline getirilerek bir tepsiye dizilir Tepsiye dizilen ekmeklerin kesik tarafı tepsiye dik gelecek şekilde ve sıkıca dizilmesine dikkat edilmelidir


Üzerine daha önce hazırlanmış bolca sarımsaklı yoğurt dökülür ve eritilmiş tereyağı eklenerek hazırlanır


Börekler :


Su böreği, tepsi böreği, bohça böreği, el böreği, bişi böreği, talaş böreği


Köyümüzde börekler arasında en çok sevileni su böreğidir Yapımı çok zahmetli ancak son derece zevkli ve güzel olan su böreği yörenin damak zevkini yansıtır


Yapılışı :


Önce böreğin hazırlanacağı tepsi hafif yağlanarak bir kenara bırakılır Daha sonra açılan yufkalar dörde bölünerek hafif ateşte kaynayan suyun içine atılarak haşlanır Haşlanan hamurlar sudan alınarak düzenli bir şekilde tepsiye yerleştirilir Bu suretle oluşturulan her tabakanın arasına önceden hazırlanan rendelenmiş peynir ve çok ince kıyılmış maydanozdan oluşan iç serpiştirilir Bu işlem tamamlandıktan sonra tepsi fırına verilir Belli bir oranda kızartıldıktan sonra kareler halinde kesilen börek, servise hazır hale gelir


Helvalar ve Tatlılar :


Köyümüzde yaygın olarak yapılan helvaların başında un helvası gelir Peynirli helva, irmik helvası, heside, tel helvası, künefe, ceviz helvası, kabak tatlısı, baklava, dolanger, dilber dudağı, kargaburnu, çullama, bişi, şeker böreği, kalbur hurması, hurma tatlısı, revani, sütlaç, muhallebi, hürriyet kadayıfı, zerde, aşure, gül tatlısı belli başlı helva ve tatlı çeşitleridir


Coğrafya


Elazığ iline 45 km, Baskil ilçesine 7 km uzaklıktadırElazığ baskil karayolunun 28 km de sola ayrılan stabilize yol ile köye ulaşılabilirKara yolundan itibaren 4 km stabilize yolu vardır Yerleşim yeri genelde dağlık bölgeye yapılmış elverişli yerler tarım da kullanılmıştırFakat son yıllarda yerleşim yerleri de değiştirilmiş düz arazilerin olduğu kısımlara evler yapılmştır


İklim


Köy de karasal iklim egemen olup, kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar ise sıcak ve kurak geçmektedir Ancak köyde özellikle ilimizin çevresinde oluşturulan baraj gölleri, iklimde kısmen sapmalar göstermektedir


Ekonomi


Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Son yıllarda Kaysıcılık, bağcılık ve Arıcılık ön plana çıkmış köy ekonomisine gözle görülür bir katkı sağlamıştır Özellikle arıcılık alanında faaliyet gösteren, başarılı ve sertifikalı arıcılarımız şöyle sıralanmaktadır


MFethi GÜNDOĞDU,MHalil ALTUNHAN,Mehmet ÇELİK,Aziz ÇAKAR ve Metin GÜLTEKİN


Muhtarlık


Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır


Köy Muhtarı:Bilgi yok


MEHMET CEYLAN


Muhtarlık Erişim Bilgileri:


Telefon: 0 (424) 511 29 44

Cep Telefonu: 0 (537) 334 16 46


Altyapı bilgileri


Köyde ilköğretim okulu vardırFakat Eğitim Öğretim Yapılmamaktadır Köyün içme suyu şebekesiyeterli olmamakla birlikte vardır, ancak kanalizasyon şebekesi yoktur Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol stabilize]] olup, asfalt olmadığı için ulaşımı olumsuz yönde etkilemektedir Köyde elektrik ve sabit telefon vardır


Köyün güneyinde Hasan Dağları oluşturur Hasan Dağının doğusunda Bulutlu Dağı , Karga Dağı kuzeyinde Kamışlık Dağı yer alır Ayrıca Bu dağların halk arasındaki isimleri de şöyledirharoğludağı,ziyaret dağı, Kasil ve ,pi günnü tepeleri de büyükçe tepelerdir Köyde Beyaz çeşme ile Belhan çeşmeleri ile de en meşhur sularıdır bu sular yazın çok soğuk kışın ise ılıktırAyrıca rakımı yüksek olan kuzluk mevkiinde yaz aylarında özellikle akşamları caketsiz ya da kazaksız üşünübilen bir yer olduğu da bilinmektedir Köy halkının yarısı köyün eski yerinden ayrılarak isatasyona yakın mevkide bahçelerde ev yaparak burda yaşamaktadır






Kaynak : Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kaynak : Yerel Net

Köyünüze ait bilgi ve resimleri bu konu altında paylaşabilirsiniz