Balpınar Köyü Merkez Elazığ

balpınar köyü bilgileri - balpınar köyü resimleri - balpınar köyü tanıtım



Bağlarca, Elazığ ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür


Tarihi


Köyün adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında bilgi yoktur eski ismi NEKEREK YENİİSMİ BAĞLARCA KÖYÜ dür nekerek ismi ermeniler zamanından kalma bir isimdirKöyümüz tarihi çok eskilere dayanırMüzeler Müdürlüğü tarafından sit alanı olarak ilan edilmiş tarihi yerleşim alanları vardırAncak yeterince korunamadığı için define arayıcıları tarafından birçok eser tahrip edilmiştir



ÇÖTELİLERİN TARİHİ


HARPUT (ELAZIĞ) BÖLÜMÜ



Soyumuz, Oğuz Han‘dan gelmektedir Atamız Oğuz Han‘ın “Gün Han, Ay Han, Yıldız Han, Gök Han, Dağ Han, Deniz Han” adlarında 6 (altı) tane oğlu vardır Oğuz Han’ın her oğlunun da dört tane oğlu vardır İşte Atamız Oğuz Han’ın altı oğlundan olan 24 tane torunu, bugünkü “24 Oğuz Boyu“nu meydana getirmiştir Bütün dünyaya yayılan Oğuzlar, bu 24 boya dayanmaktadır


Bugün; Türkiye, Balkanlar, Âzerbaycan, İran, Irak ve Türkmenistanda yaşayan Türklerin ataları olan büyük bir Türk boyu Oğuzlara, Türkmenler de denir Çötelilerde, Oguz Türkleri Bozok kolu, Tokar/ Töker/ Döger, boyundandırDöger/ dürüp toplar anlamındadır





b) Tokar/Töker/Döğer: “Dürüp toplar” anlamındadır Yenikentli Vezir Ayıdur, Harput-Diyarbakır-Mardin hâkimleri, Artuklular, Sincar-Siverek, Suruç arasında hâkim eski Caber Beyleri, Memluklar devrinde Halep Döğeriyle Hama Döğerleri, bugünkü Mardin-Urfa arasında yirmi dört oymaklı Kürt Döğerleri, Hazar Denizi doğusundaki Saka Boyu Takharlar; Şavşat’taki Ören kale, To-Kharis ve Malatya’nın Tokharis bucağı, Dağıstan’daki Digor ve Kars ve Arpaçay sağındaki Digor kazası bu boydan hatıradır



1515 Mısır Seferinden dönen, YAVUZ SULTAN SELİM HAN HARPUT (ELAZIĞ) yöresini SAFEVİ'lerden alarak OSMANLI topraklarına katmış: Çöteli Ailesi; Büyük Selçuklu Devleti zamanınında Türkmenistan'dan gelerek önce Van İline bağlı Çatak İlçesine yerleşmiş Daha sonraki yıllarda Çataktan göç ederek Erzurum'a bağlı Çadeli Beldesine yerleşmişler 14 yy başlarında ERZURUM ili ÇADELİ beldesinden göç ederek HARPUT'A (ELAZIĞ) gelen Kökleri TÜRKMENİSTAN olan büyük bir Ailenin fertleri Çöteliler, HARPUT BEYLERİ olan KEŞŞAFOGULLARI (Saray Beyleri) tarafından şimdiki Çöteli Köyü mevkiine yerleştirilmişler ve bu mevki Çöteli Köyü olarak anılmıştır 1518 Yılı HARPUT KÖYLERİ listesinde Çöteli Köyü 40 sırada yer almaktadır Daha sonraki yıllarda Çötelizadeler HARPUT'A yerleşmiş ve 150 yılı aşkın süre OSMANLI BEYLİĞİ yapmışlardır Aile fertlerinden; Vezir ünvanı ile (1832) Çötelizade İbrahim Paşa, (1832-1833) Çötelizade İshak Paşa ve (?) Çötelizade Süleyman Paşa Diyarbakır İli Eyalet Valiliği, Çötelizade İbrahim Paşa ve Çötelizade İshak Paşa aynı zamanda Maden-i Hümayun Eminliği Çötelizade Asim Beğin Toronu, Çötelizade Mustafa Beğin Oğlu Olan; Çötelizade Asim Bey (1908-1912) İkinci Meşrutiyet'te Elazığ Millet Vekilliği, (D1873 Ö 1928) Mamuratül-Aziz Vilayeti ilk Belediye Başkanı (İshak Bey oğlu) Çötelizade Mehmet Bey(1920-l925) (Rıza Bey oğlu) Çötelizade Mehmet Bey Elazığ Belediye Başkanlığı, (1920- 1931) Muhiddin Çöteli Bey Cumhuriyet döneminde üç devre Elazığ Millet Vekilliği yapmıştır Çötelizade İbrahim Paşa'nın oğlu Hasan Bey Kapucu başı Amcazadesi Miralay Ömer Bey 1846 yılında Alay komutanı iken alayı Şama naklinde istifasını vermiş ve Harput’ta yaşamış Muhiddin Çöteli Beğ'in torunu Faik Çöteli Beğin oğlu Zülfü Çöteli İstanbul il Jandarma alay komutanı iken emekli olmuş(İshak beğ oğlu) Belediye Başkanı Çötelizade Mehmet beğ'in oğlu Saim Beğ Ceza evi müdürlüğü yapmış Çötelizade İbrahim Paşa ve İshak Paşa Diyarbakır Valisi olduklarında Diyarbakır'a gitmeyip,Eyaleti Harput'tan İdare etmişler ve Harput’un Eyalet olmasınada katkıda bulunmuşlar İshak Paşa, İbrahim Paşanın kardeşi oğlu ve damadıdır İshak Paşa Vaili olmadan önce bir süre vekaleten Harput Kaymakamlıgı yapmış1925 yılında Çötelizade Asim Beğ'e Elazığ Valiliği teklif edilmiş,affını talep etmişÇÖTELİLER: Harput ve Elazığın kurulmasında Büyük hızmetleri olmuşOzamanlar, bu gibi şehirler, Valilerin Umeray-ı Beldeden tayin ettikleri kişiler vasıtasıyla idare edilirmiş bununla beraber iş bu tayin olunan beğlerin hanki kariyede otururlar ise orası, Merkezi hükümet ilan edilirmiş ÇöteliZadelerde beynel-Ümeradan oldukları için zamanın, Valisi Reşit Mehmet paşa (1934) Harput gelişmeye müsayit olmadğı için ve Çötelizadeler'de mezrada oturduklarından Kanun, gereyi Şimdiki Elazığ'da Yerleşmeye karar verilmiş, Çöteli zade İBRAHİM PAŞA Konağı valilik emrine verilerek, Hükümet burada idame edilmiş Mamuretül-Aziz adı1862 de Abdüazizin Valilarinden İsmail Paşa tarafından verilmiş 1879 yılında Vilayet olmuş (1638) IV Murat bağdat seferine giderken yurtbaşında konaklamış ve Yavuz Sultan selim han(1514) iran seferine ğiderken Çötelizade'ler yurtlarını açmış ve asker temin edilmiş, Orduya büyük hızmetlerde bulunulmuş Beylerin asli görevlerinden biride orduya asker yetiştirmek, onların yiyecek ve giyeceklerini temin etmek TARABULUSGARP Emiri, Şeyh Ahmedi Sunusinin 1921 yılında Hacca gitmek üzere, Elazığ'a geldigindeÇötelizade Asim Beğin Konağında, misafir olarak ağırlanmıştır Çötelizadeler çok merhametli İnsan sever, halkına her konuda yardımcı olurlardı ve kimseye zülumları olmamış, ellerinde olanı fakir fukarayla paylaşır, Konak larının bir bölümü gece gündüz, halka açık kasaba ve köylerden gelenler, konaklarda yiyecek ve yatacak ihtiyaçlarını temin eder,Şehirde işleri görüldükten sora evlerine dönerlerdi Elazığ halkı hala çötelilerden övgüyle bahseder ve memnuniyetlerini belirtırler Çöteliler, eğitimede önem vermişlerdir; Harput'ta, bulunan on iki medreseden dokuzunu, Çöteli ler yaptırmışlardır:


KURŞUNLU MEDRESESİ' 1795 tarihinde Çötelizade Hacı Memi Ağa tarafından yaptırılan bu medrese Kurşunlu Cami içerisinde bulunmaktadır Yaklaşık 60 öğrencinin öğrenim gördüğü medrese Harput'un önemli eğitim kurumlarından birisidir 'ÇÖTELİZADE AAHMET AĞA MEDRESESİ' Ağa Mahallesinde olup Harput eşrafından Çötelizade El-Hac Ahmet Ağa b Hacı Muhammet Ağa tarafından 1807 yılında kurulmuştur Kurucusuna ait olan çeşitli işletmeler ve gayri menkullerden elde edilen gelir kurduğu vakıf aracılığıyla bu medreseye aktarılmaktadır 'HACI İBRAHİM PAŞA MEDRESESİ' 1832 yılında bir müddet Diyarbakır valiliği yapan ancak aynı yıl vefat eden Çötelizade İbrahim Paşa Tarafından 1830 yılında yaptırılmıştır Medrese içerisinde kütüphane, dersane ve hücre olarak toplam 17 oda mevcut olup, İbrahim Paşa kendisine ait işletme ve gayrimenkullerinin gelirini bu medreseye vakfetmiştir 1301 tarihli salnamede bu medresede öğrenim gören 60 öğrenci olduğu belirtilmektedir(Dağıstanlı hocanın İbrahim Paşa Medresesinin Mütevellisi olan Çötelizade Sırma Hatuna vasiyrti üzere Müderrisliğini Beyzade Hazretleri Ali Rıza Efendi yapmıştır) 'SARAHATUN MEDRESESİ' 1830 tarihinde Çötelizade Ahmet Ağa b Mehmet Ağa tarafından giderleri kendi işletme ve mülklerinden karşılanmak üzere Sarahatun Camisinin bitişiğinde inşaa edilmiştir Bir dersane ve altı hücreden oluşmaktadır 1301 tarihli salnamede 50 öğrenci olduğu belirtilmektedir 'ÇÖTELİZADE İSMAİL AĞA MEDRESESİ' Kurşunlu Cami civarinda bir dersane ve beş odadan oluşan bu medrese Çötelizade İsmail Ağa tarafından 1828 tarihinde kurulmuştur İsmail Ağa kendisine ait 20'ye yakın dükkanın gelirini bu medreseye bağışlamıştır Bu medreselerin haricinde vakfiyesini bulamadığımız ancak çeşitli kaynaklarda isimleri geçen medreselerde mevcuttur bunları ise sadece isimleri ve öğrenci sayıları itibariyle veriyoruz 'TEVFİKİYE MEDRESESİ' Dağ Kapı civarında kurulu olan bu medresenin 20 öğrencisi olup bir müderris görev yapmaktaydı Çötelizade Hacı İsmail Bey tarafından yaptırılmıştır 'SÜLEYMAN PAŞA MEDRESESİ' Çötelizade Süleyman Paşa tarafından kurulmuştur bu medresede 50 kadar öğrenci eğitim görmekteydi 'İSHAK PAŞA MEDRESESİ' Eski Diyarbakır valisi ve Madeni Hümayun Emini olan (1832-1833) Çötelizade İshak Paşa tarafından yaptırılmıştır Bu medresede 30 kadar öğrenci öğrenim görmektedir 'HATUNİYE MEDRESESİ' Çötelizade İsmail Bey ve Çötelizade Ömer Ağa tarafından yaptırılmıştırÇötelizade KAMİL PAŞA Kütüphanesi ve Çötelizade İBRAHİM PAŞA kütüphanesi kitapları kaybolmuşİstanbul Arkoloji müzesi ve Kütüphanesine sorulmuş Medreselerin bir bölümünün vakfiyeleri bulunamadığı için kayıda geçilmemiştir EVLİYA ÇELEBİ SEYAHATNAME'SİNDE HARPUT'TAN Bahsederken HARPUT halkının TÜRKMENİSTAN Kökenli olduğunu belirtiyor Çötelizade Asim Beğin üç oğlu bir kızı olmuş Bedia Hanım, İlhami, Selami ve Orhan beğler Oktay Çöteli, Çötelizade Asim Beğin Torunu Selami Beğin oğludur K Kişi: Oktay ÇÖTELİ




Çötelilerin kurdukları köyler


1-Çöteli köyü-Elazığ 2-Çöteli köyü Fatsa- Ordu 3-Eski çöte köyü-Kalecik- Ankara 4- Yeni çöte köyü-Çubuk- Ankara 5 Çöte köyü Yıldızeli- Sivas 6-Güneytepe köyü- Keban- Elazığ 7-Elmapınarı(Agınsı) Elazığ 8- Bağlarca(Nekerek) Elazığ 9- Degirmenönü(Zerteriç) Elazığ 10- Ağa Köy- Erzurum 11- Topkıran köyü- Keban- Elazığ 12- Arındık Köyü- Elazğ 13- Yukarıçat- Erzurum 14- Bardakçı- çat- Erzurum 15- Karşıbağ Kehli) Elazığ 16- Beydoğmuş- Elazığ 17- Balpınar- Elazığ 18- Çöteli köyü- Sorgun- Yozgat 19- Başlamış köyü- Erzin- Hatay



Çöteli köyü-sorgun- Yozgat: Köyünü kuranlar 1800 yillarda Sivas- Yıldızeli Çöte köyünden giderek, Çöteli köyünü kurmuşlardır



Hatay- Erzin- Başlamış köyünden aktaran,Ayhan ÇOT


Sayın Çöteli köyümüzün çötelilerden oluştuğu nettirsonradan değişik soy adlar ve aileler lakapları değişsede tamamı çötelidiraynı soydandıryalnız elazığdan 400 yıl önce gelmişiz diyenlerde var ama nüfus kayıtlarımızda 250 yıl gerisine gidilmiş ve çöteliler 3 kola ayrılmışlarbir kol antep nizip birecik bir kol kadirliye bir kolda başlamışı domates durağında kurmuşlardırkeban halife ve tapikrar köylerindede akrabalar varmış çünkü kebanlı bir polis arkadaş bahsettisayın hocam antakyada reyhanlıda bahadırlılar ağının bahadırlı köyünü kurmuşlar ve dernekleşmişlerdirbiz çöteli köyleride merkezi elazığ olmak üzere kültürümüzü ve bağlarımızı korumak için dernek kuralım


Coğrafya


Elazığ merkezine 16 km uzaklıktadır

İklim


Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir


Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri

2007

2000 269

1997 -

Ekonomi


Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır ve birçok tavuk çiftlik leri bulunmakta dır şeker pancarı yetiştirilir

Muhtarlık


Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadırAyrıca burdan kaza geciren mutarımız Mahmut ERGÜN ve ailesine geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz


Altyapı bilgileri


Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur Ptt şubesi vardır ancak ptt acentesi yoktur Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır


kaynak - yerel net

vikipedi - özgür ansiklopedi


köyünüze ait bilgi ve resimleri bu konu altında paylaşabilirsiniz