Bilecik Türküleri |
08-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Bilecik TürküleriSöğüt’ün Erenleri Bilecik’in ülke halkoyunları arasında ünlü bir oyunu ve çok sevilen bir türküsüdür Öyküsü şöyledir: Bilecik Tekfuru, Yarhisar Tekfuru’nun kızı Olivera (Nilüfer Hatun) ile evlenecektir İki Tekfur, Osman Gazi’yi de bu düğüne davet ederler Amaçları O’nu tuzağa düşürüp öldürmektir Fakat, tuzağı önceden haber alan Osman Bey, Çakırpınar’daki bu düğünü basar Çıkan çatışmada Bilecik Tekfuru öldürülür; gelin ise (Olivera) Orhan Bey tarafından Söğüt’e kaçırılır Bilecik Karşılaması Bilecik’in yine çok ünlü oyun ve türküsüdür Öyküsü şöyledir: Orhan Bey, sevdiği Tekfur kızı Olivera’yı Çakırpınar’daki düğününden Söğüt’e kaçırdıktan sonra hemen yeni düğün hazırlıkları başlatılır Olivera müslüman olur Nilüfer ismini alarak Orhan Bey ile evlenir Düğün çok görkemli olur Keklik kebapları, yağlı koyun sütünden yoğurtlar yenir Herkes çok mutludur Et Koydum Tencereye Öyküsü ile ilgili şu rivayet anlatılır: Bilecik’in bir köyünde iki genç birbirini deli gibi sevmektedir Öyle ki, bu büyük sevgi dilden dile dolaşmaktadır Fakat kızın babası, kızı delikanlıya vermemeye kararlıdırDedikodulara son vermek amacıyla kızını eve kapatır; bağa-bahçeye göndermez Delikanlı mecnun gibidir, adeta Yemeden içmeden kesilir; maniler söyleyerek, kızın evinin çevresinde dolaşıp durur Et koydum tencereye, Su gelir millendirir, Yar geldi pencereye, Çayırı çimlendirir Kız Allah’ını seversen, O benim nazlı yarim Al beni içeriye Dilsizi dilendirir kara boya sarmadım doya doya Sarı boya sarsın eller doya doya Hadi yavrum dönüversen ya Aralıkta diz çöküversen ya SÖĞÜT’ÜN ERENLERİ Söğüt’ün Erenleri Söğüt’ün erenleri, Çevirin gidenleri Ne güzel baş bağlıyor Söğüt’ün güzelleri Aldırdın beni Gül iken soldurdun ben Söğüd,ün çarşısına Gün doğar karşısına İnsan hile yaparmı Kapı bir komşusuna BİLECİK KARŞILAMASI: Aşağıdan gelen hanım oynasın Keklik kebabını yiyen doymasın Beni bu hallere sokan onmasın Seki ver yavrum seki ver,kaba minder üstüne Mavili yazma al kadifenin üstüne Aşağıdan gelir mangal kömürü Mevlam versin güzellere ömürü O kız almış annesinden emiri Seki ver yavrum sekiver ,kaba minder üstüne Mavili yazma al kadifenin üstüne GELİN AĞLATMA HAVALARI: Ayletme gelin ayletme Dağdan keserler meşeyi Yolcuyu yoluından eyletme Hani de gelinin döşeği Dağdan keserler gürgeni Dağdan keserler fıstığı Hani de gelinin yorganı Hani de gelinin yastığı Dağdan keserler fındığı Ayletme gelin ayletme Hani de gelinin sandığı Yolcuyu yolundan meyletme AY OĞLAN Ay oğlan tatarmısın, şeftali satarmısın haydi yavrum kaya başına kaya başına Şeftali şöyle dursun,benimle kaçarmısın Al beni koynuna, yanıbaşına Haydi yavrum kaya başına kaya başına Ay oğlan durmam oğlan,bıyığı burmam oğlan Al beni koynuna,yanıbaşına Ben çevremi işlerim, yeniye durmam oğlan Ay oğlan imana gel, dolaşta pınara gel Haydi yavrum kaya başına kaya başına Hiç, bahanen yok ise elini yumaya gel Al beni koynuna yanı başına LEFKE Şu Lefke’nin aman üstüne duman bürüdü Şu Lefke’nin aman aman alt yanında bahçalar Zaptiyeler kol kol almış yürüdü Zekiye de hanım bohçasını bohçalar Herkes de sevdiğini aman aldı yürüdü Dostum ağlar düşmanlarım of çalar Yandı da Lefke cayır cayır aman evleri Senin için kazanılmış akçalar Bize de mesken oldu,çadır aman evleri KIZ KINASINDA SÖYLENEN TÜRKÜ Atladı geçti eşiği Anasını kızsın koyan Baban pazara vardımı? Sofrada kaldı kaşığ Han evleri ıssız koyan Sana al duvak adlımı? Koca evin yakışığ Ak bakın susuz koyan sen örtündün baban gördümü Kız kınan kutlu olsu kız kınan kutlu olsun Kız kınan kutlu olsun MERDİVENDEN İNERKEN Merdivenden iner iken Merdiven yüksek çıkılmaz Ayağıma doldu diken Alçaktan yare bakılmaz Ayrılıktır belim büken Küçüksün kahrın çekilmez Kaçalım zülfü siyahım Kaçalım zülfü siyahım Gerdenda beni siyahım Gerdanda beni siyahım TÜRKÜ Merdivenden tıngır mıngır inerken Bizim yaylalardan gelsin geçilsin Saçların boynuma dolanıyor severken Kurulsun masalar rakı şarap içilsin Uyuya da kaldım ak gerdandan emerken Herkes sevdiğini alsın çekilsin Atma anam beni dağlar ardına Atma anam beni dağlar ardına Kimseler yanmasın anam yansın derdime Kimseler yanmasın anam yansın derdime YAKA URGAN BURGAN Öte yaka urgan burgan Amanın var topukta şalvar aman Üstümüzde telli yorga Gelirse git gel aman Aleylim aman aman Gelmese dön gene yalvar Saracaksan işte gerdan Oğlan neni aman aman Oğlan neni aman aman Çakırım nenn Çakırım nenni Öte yakanın buludu Beri yakayı bürüdü Aleylim aman aman Güzeller aldı yürüdü Oğlan neni aman aman Çakırım neni Günyarık köyünden alınmış bir başka türkü ise şöyledir: Şu lefke’nin alt yanında dermeni Şu lefke’nin alt yanında bahçeler Dermencisi Urum degil Ermeni Emine’de hanım şalvarını bohçalar Ermeni’ye nasıl gönül vermeli Senin için kazanılmış akçalar Yandıda Lefke cayır cayır evleri Yandıda Lefke cayır cayır evleri Bize de mesken oldu Söğüt köyleri Bize de mesken oldu Söğüt köyleri Şu lefke’yi bir kara duman bürüdü Zaptiyeler kol kol oldu yürüdü Civan ömrüm mahpuslarda çürüdü Yandıda Lefke cayır cayır evleri Bize de mesken oldu Söğüt köyleri KINA TÜRKÜSÜ Karada koyun koyunların beyleri Köyümde seni güttüm güttüm getirdim Morda koyun yüreğimin yağları Getirdim de çöl ovaya yatırdım Yaylaları sorarsan doruk dağları Ablam sağdı,ben bakırını getirdim Meleme koyunum meleme vazgeç kuzundan Meleme kuzun meleme vazgeç kuzundan Çok analar ayrı düşer kızından Çok analar ayrı düşer kızından Kadınlar halka olur,ellerinde birer mum ile dönerken aşağıdaki dizeleri makamla okurlarBu sırada aralarında olan gelinin koltuğunun altında ekmek bulunurKadınlar ve gelin hep birlikte dönerler ve bu dizeleri okurlar Elinde asası hurma dalından Sırtında kaftanı deve yükünden Kendisi gelir yemen elinden Yemen ellerinde Veysel Karani Söylemez yalanı yemez haramı Bir deveyi bir akçeye güderdi Gece gündüz halka zikir ederdi Peygamberinin yolunu izlerdi Yemen ellerinde Veysel Karani Söylemez yalanı yemez haramı Neredesin güzelim ararım seni Hayalime girsem sararım seni Cihanda güzelle dolsa Gönlüm durmaz ararım seni III- Halk Müziği (uzun havalar, ezgiler, ağıtlar vb) Bilecik’te yörenin konumundan dolayı zeybek ve kaşık oyunu türleri yaygındı Bu nedenle, türkülerinde ve oyun ezgilerinde, bu türlerin etkileri seçilebilmektedir Karşılama, ritm bakımından dokuz zamanlıdır 2+2++2+3 biçimindedirBurada 2, 4, 9 zamanlı ezgiler çoğunluktadır Zeybeklerin de dokuz zamanlı türüne çok rastlanmaktadır2+2+2+3 düzümünün yanı sıra 3+2+2+2+ düzümleri de vardır Ayrıca dokuz zamanlı olan ağır oyun havaları, iki zamanlı olan tek oyun havası ile kaşık havalar vardır Günümüze dek derlenmiş Bilecik ve yöresi türkülerinden 5, 6, ve 10 zamanlı örneklere rastlanmıştır Karma ve bileşik düzümler oldukça azdır Misket, kerem, kesik ve garip ayağından türküler çoğunluktadır Türküler, genellikle bağlam ailesi eşliğinde (çura, divan, bağlama) tef, kaşık, zil, zurna, kavallar, davul, darbuka ile çalınıp söylenmektedir Anadolu’nun birçok yöresinde olduğu gibi klarnet Bilecik yöresinde de görülmektedir Halk şiirinde birçok örneği bulunan atışmalı türküler, burada da görülmektedir |
Bilecik Türküleri |
08-14-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Bilecik TürküleriEn Güzel Bilecik Türkülerimiz Bilecik Türküleri Bilecik Türkülerimiz Söğüt’ün Erenleri Söğüt’ün Erenleri Söğüt’ün erenleri, Çevirin gidenleri Ne güzel baş bağlıyor Söğüt’ün güzelleri Aldırdın beni Gül iken soldurdun ben Söğüd,ün çarşısına Gün doğar karşısına İnsan hile yaparmı Kapı bir komşusuna Bilecik Karşılaması Aşağıdan gelen hanım oynasın Keklik kebabını yiyen doymasın Beni bu hallere sokan onmasın Seki ver yavrum seki ver,kaba minder üstüne Mavili yazma al kadifenin üstüne Aşağıdan gelir mangal kömürü Mevlam versin güzellere ömürü O kız almış annesinden emiri Seki ver yavrum sekiver ,kaba minder üstüne Mavili yazma al kadifenin üstüne Et Koydum Tencereye Et koydum tencereye, Su gelir millendirir, Yar geldi pencereye, Çayırı çimlendirir Kız Allah’ını seversen, O benim nazlı yarim Al beni içeriye Dilsizi dilendirir Kara boya sarmadım doya doya Sarı boya sarsın eller doya doya Hadi yavrum dönüversen ya Aralıkta diz çöküversen ya Gız pınar başında yatmış uyumuş Gız pınar başında yatmış uyumuş yar, Elâ gözlerini uyku bürümüş, Herkes sevdiğini almış yürümüş Elmalar yolladım, çevreler salladım, Eğlensin diye sallansın diye Giz pınar başında testi doldurur yar, Testinin kulpuna şahin kondurur, Giz senin bakisin beni öldürür Derdimin dermanı iğdeli gelin, İğdesini aldırmış sevdalı gelin |
|