Erkeğin Aile İçindeki Görevleri, Sorumlulukları

Erkeğin Aile İçindeki Görevleri
Erkeğin Aile İçindeki Sorumlulukları

Erkek, âilenin Reisi ve Hâkimidir Âile efradının güdücüsü, koruyucusu, murâkabe ve gözcüsü ve her türlü meşrû ihtiyaçlarını karşılayıcı bir ev reisidir



Binaenaleyh erkek, böyle meşakkatleri üzerine alıp her türlü zorluklara göğüs gerdiğinden, kadının üzerinde Âmir ve kumandandır Meşru olan emirlerinde erkeğe kadının itaat etmesi farzdır Haram ve kötü olan emirlerine ise, itaat etmek yoktur Zira Ülülemre itaat, helal ve doğru olan yerlerdedir



Erkeklerin, âile reîsi ve söz sahibi olduklarını Yüce Allah (CC) şu âyeti celilesiyle beyan ediyor:



"Erkekler, kadınlar üzerine Hâkimdirler, (Âilenin reisidirler) O sebeple ki Allah (CC) onlardan kimini (erkekleri) kiminden (kadınlardan) üstün kılmıştır Birde (erkekler onlara) mallarından infâk etmektedirler İyi kadınlar (kocalarına) itaâtli olanlardır Allah (CCj kendi (hak)'larını (Kur'an'ı Kerimde) nasıl koruyorsa, onlar da (Kadınlar da) öylece göze görünmeyeni (erkeğin gıyabında malını, onun ve kendisinin şeref ve namusunu, birde ev sırlarını) koruyan (kadın) lardır" (Nisa Suresi, 34)



Hz Rasülü Ekrem (SAV) Bir Hadis-i Şeriflerin de kadının kocasına itaat etmesinin lüzumunu aksi takdirde büyük vebal ve kahra uğrayacağını mealen şöyle haber veriyor :



"Bir kadın, kocasının rızası olmadığı hâlde evinden çıkarsa, gökteki meleklerin hepsi ve cinnîlerle insanlardan başka varlıkların hepsi, o kadın evine dönünceye kadar lânet ederler" (El-H-icab, Keşfülgamme)



Şu halde evin reisi olan erkek, meşru olan yerlerde mutlak söz sahibidir İtâat edilmesi lazım ve helal olan yerlerde emirlerine karısının itaat etmesi lazımdır İtaat etmediği takdirde kahri ilahiyyeye müstahak olur



Erkeklerin, ev reisi olduklarını beyan eden pek çok Hadis-i Şerifler vardır Rasûlü Ekrem (SAV) efendimiz bir Hadis-i şeriflerinde şöylebuyuruyorlar:



"Hepiniz güdücü çobansınız ve hepiniz güttüğünüzden sorumlusunuz (Sorulacaksınız) Emir (devlet Reisi: Padişah, Vâli ve Emsali âmirler) güdücü çobandır, Erkek ev halkının çobanıdır Kadın, kocasının evinin ve çocuğunun çobanıdır Binaenaleyh (Ey ümmetim) hepiniz güdücü çobansınız, ve hepiniz güttüğünüzden sorumlusunuz" (Buhari, Müslim)



Bu Hadis-i şerifte beyan edildiğine göre, her fert bulunduğu mevki ve salahiyetine göre birer amir, idareci ve güdücü çobandır Aynı zamanda güttüklerinden de iyi veya kötü sorumludurlar



Meselâ: Devlet reisi, îdare ettiği Memleket ve Milletin, Vali idaresinde bulunan Vilâyet ve halkından, Muhtar, idaresindeki mahalle, nahiye, köyden ve halkından, baba terbiyesi ile mükellef olduğu evlatlarından, koca nikah altındaki karısından ve kadında muhafaza ve bakımı ile mükellef olduğu kocasının evinden ve çocuğundan sorumludur



Şu halde Dünyaya gelen her fert, kendine göre çeşitli vazife ve mükellefiyetlerle yükümlüdür İman eden her müslüman, bu vazifeleri üzerinde ve zamanında yaparsa ne mutlu ona, şayet kulluk vazifelerini müdrik olmaz ve yerine getirmezse, böyle kimseye de ne yazık ve ne kadar felakettir



Burada yeri gelmişken ev reisi olan Erkeğe kayıtsız itâat etmek gerektiğinden bahsedildiği zaman, haram helâl, doğru, eğri ne olura olsun itâat lazımdır diyenlerin sözleri üzerinde duralım



Âmirlik; Ev reisi Baba, Koca, Muhtar, Kaymakam, Vâli ve devlet reisi gibi en küçüğünden en büyüğüne şâmildir



İki kişi arasında bir münakaşa oldu mu? "Efendim Ülülemre itaat lazımdır, falandır, filandır" dedikodu devam ediyor



Diğer birisi de hayır efendim olamaz, Burada Ülülemre itaat edilmez, Neden edilmez?



Efendim haram ve günah olan yerde Ülülemre itaat edilmez, diye cevap verir



Bu münakaşanın hangisinin doğru olduğunu şer'i delillerle izah edelim Ülülemir'den olan baba ve anaya itaatle ilgili âyeti Celilelerden bir tanesi şudur :



"Biz insana ana ve babasına güzellik (ve îyilik yapmasını) tavsiye ettik Eğer onlar (ana ve babalar), hakkında (durumun da) bilgin olmayan (tanımadığın) bir şeyi bana ortak koşman için (Şirk ve küfür etmen için) uğraşırlarsa, (Ey: Evlat! sen onlara o şirkleri husûsunda ki emirlerine) itaat etme" (Ankebut Suresi, 8)



İşte bu âyeti celile de beyan edildiği üzere, anaya, babaya, hocaya, kocaya ve her hangi Ülûlemre itâat etmek; helâl caiz, güzel, iyi, ibâdet ve hayır, olan yerlerde ve emirlerdedir Şirk ve masiyet olan yerlerde itâat etmek yoktur Zira küfre itâat, küfür, masiyete rıza ve itaat mâsiyettir



Ülûlemre itaat meşru ve helal yerlerde câiz ve lâzım olup, gayri meşrû emirlerine itaat etmemenin hükmünü bir de Resûlü Ekrem (SAV) Efendimizin buyurduklarından okuyalım :



"Hâlik'a isyan olan yerde, mahluka itâat yoktur (Ahmed bin Hanbeli Hâkim)



"Allah (CC)'a itâat etmeyen kimseye itâat yoktur" (Ahmed bin Hanbel)



"Allah (CC)'a Mâsiyet olan yerde (Kula) itâat yoktur" (Ahmed bin Hanbel)



"Kula itâat, ancak mâruf (Meşru ve helâl) olandadır" (Buhari)



Bu gerçekler karşısında, çeşitli yerlerde çeşitli sebeplerden dolayı, "aman efendim Ülûlemre itaat lâzımdır" diyenlerin söz ve iddialarının doğru veya eğri yönleri açıklanmış oluyor



Evet Âile reisi olan erkek, "Ben Âmirim, bana kayıtsız şartsız itaat edeceksin" diyerek âilesinin tepesine dikilip zûlüm yapmağa hakkı yoktur Bununla beraber meşrû olan bütün emirlerine itaat etmesi ve kudreti nispetinde kocasının sözlerini yerine getirmesi müslüman bir kadın için farz ve lâzımdır



Kadının farz olan ibadetlerine hiç bir suretle kocası mâni olamaz Hatta zengin olan âilesi Hacca gitmek istediğinde "Salmam" dese, kadın burada itaat etmeyip gidebilir, Zira kocanın meşru olmayan isteğine ve emrine karısının itaat etmesi yoktur Erkek gibi kadında dîni, fikri, malî ve ibadet hürriyetine sahiptir Ancak nâfile ibâdetlerde kocasının izni olması şarttır



Bu meselelerin daha genişi fıkıh ve ahlâk kitapların da zikredilmiştir



Ev Reisi olan erkeklerin; kendisini, karısını, çocuklarını, ana ve babaları gibi yakınlarını koruması, bakıma muhtaç olanlara bakması ve her türlü dinî, dünyevî ve uhrevî hayatını mesut halde bulundurması lâzımdır



Allahüzülcelal Hazretleri aşağıdaki âyeti celileninde şöyle buyuruyor:



"Ey îman edenler! gerek kendilerinizi ve gerek âilelerinizi öyle bir ateşten koruyun ki, onun yakacağı insanla (Kafirlerle) taştır (O ateşin) üzerinde iri gövdeli, sert tabiatlı Melekler (Cehennem zebanileri) vardır (Memurdur) ki onlar A11ah (CC)'ın kendilerine emrettiği şeylere asla isyan etmezler, neye de memur edilirlerse yaparlar" (Tehrim Suresi, 6)



Yukarıdan beri naklettiğimiz gerçeklerden anlaşılmıştır ki; Müslüman erkek, âile reisidir Meşru olan her emrine, karısı, çocukları ve kendisinin himayesinde bulunan küçük kardeşlerinin ve yetimlerin itâat etmesi lâzımdır



Âile reisi olan erkeğinde, hem kendisini ve hem de bakmakla, korumakla mükellef olduğu aile efradının dünyevî saâdetini temin edip helâk ve felaketten koruması için bütün imkânlarını sarf etmesi lâzımdır



Mustafa Uysal