Rize Yöresel Kıyafetleri - Rizenin Yöresel Giysileri

rize yöresine ait kıyafetler
Rize halk oyunu kıyafetleri

KADIN KIYAFETLERİ
Çember : Kenarları işlemeli, sade, renkli veya motifli başörtü
Yaşmak : Kenarları işlemeli ve renkli başörtü Genellikle çember üzerine takılarak kullanılır
Yazma : Yaşmağın büyüğüne denir
Atkı : Genellikle kadınların kullandığı büyük başörtü
Peştemal : Daha çok evli ve yaşlı bayanların kullanıldığı, bel örtüsü olarak da kullanılan ince çubuklu desenli başörtü
Makaslı Peştemal : Püsküllü ve delikli peştemal Daha çok genç kızlar ve genç kadınlar kullanırKara Peştemal : Genellikle yaşlıların kullandığı, kenarları kırmızı kara peştemal Çeşan : Başa veya bele takılan, geniş çubuk desenli bir tür peştemal, dolaylık da denir
Tepeluk : Gelinlerin giydiği ufak paralarla süslenmiş fes
Fistan : Oldukça bol ve uzun dikilen, altlı üstlü bütün giysi
Entari : Fistana entaride denir
Gozli Çarşaf : Altlı üstlü bele bağlanarak kullanılan beyaz çizgi desenli siyah çarşaf
Etekluk : Uzun eteklere denir
Üç Etek :Genellikle kadife bezden yapılan altlı üstlü bütün etek Üst ceket kısmına Kutni denirdi
Geceluk : Kollu gecelik Yun Çorap : Beş cağla dokunan, uzun veya yarım biçimde çorap
Şal Kuşağı : Yünden dokuma, daha çok kadınların ve yaşlı erkeklerin kullandığı kuşak
Don : Belden dize kadar çok geniş ve bacak kısımları lastikle tutturulan bir tür kısa şalvar
Tor kuşağı : Özel bir iplikten dokunan kemer
Patik : Ev içersinde terlik yerine kullanılan kısa yün çorap
Kongoş Çarık : İneklerin diz derilerinden hemen herkesin yapabildiği basit çarık
Çarık : Hasılsız deriden yapılan basit çarık
Hasıllı Çarık : Hasıllı deriden ancak ustaların yapabildiği çarık
Kontra : Genellikle zengin kadınların giyebildiği topuksuz ayakkabı
Tad eriden veya yünden dokunarak yapılan çarık biçimli, bağcıklı çocuk ayakkabısı
Mes : Yaşlıların çorap üzerine giydikleri, ayakkabı içine soktukları deriden yapılmış bir tür çorap
Cizme
Hamal Lastik
Lastik : Son dönemlerde giyilen, cizlavit de denilen en yaygın olan lastik ayakkabı
Nalım : Takunya da denilen ahşaptan yapılmış kaba terlik
Hedik : Ahşap malzemeyle yapılan, ızgara biçimli kar ayakkabısı
Bu eşyaları tamamlayan kadın süs eşyaları da önemlidir
Hemayil :Üçgen veya dörtgen biçimli gümüş zincirli kap
Beşli : Kurdeleyle bağlanarak yakaya takılan altın süs eşyası
Kupli : Kurdeleyle boğaza takılan bir reşat altın değerindeki altın süslü
Yuzuk : Yüzük
Kupe : Küpe
Kaleçi : Daha çok çocukların kullandığı süs eşyası, boncuk
ERKEK KIYAFETLERİ
Başluk : Başa sarmak için dar ve uzun bir bez parçasından yapılır Kukula da denir Herkesin kendine has bir yöntemle bağlar, çoğunlukla her iki yana kulaklıklar bırakılırdı Renk çoğunlukla haki olur ve elbiseye uydurulurdu
Fes : Yün iplikle cağla (şişle) dokunup başa takılırdı
Taka : Başa takmak için kumaştan yapılan başlık
Mendil : El, yüz temizliğinde olduğu gibi cep süsü eşyası ve başlık olarak da kullanılırdı Mendilin iki ucu düğümlenip başa takılacak hale getirilirdi
Yağluk : İki ucu düğümlenerek başlık olarak kullanılan bez parçası
Abaniye : İpekten , sarımtırak dallı nakışlarla işlenmiş, abani denilen bir bezin fes üzerine sarılmasıyla elde edilen sarık
Saruk : Daha çok din adamlarının giydiği beyaz başlık
Mintan : Açık olan kısmı boğaza kadar düğmeli yakasız gömlek
İç Gömlek : Mintan altına giyilen bugünkü atlet görevini gören giysi
Fanila : Atlet, kollu çamaşır
Yelek : Bugünkü yeleklere benzeyen, fakat yelekten daha bol olan giysi
Çoha : yeleğe benzeyen, vücudu saran geniş ve kollu giysi
Zıpka : Alt kısımları, dar üst kısımları geniş altlı üstlü bütün giysi Zıpkanın uçkur denilen kısmı düğmeliydi Bele bir kuşakla bağlanırdı Genelde siyah bezden yapılır ve mintanla giyilirdi
İşdoni : Paçalı kilot
Kanaviça Pantul : Şalvar biçimli, bele bir kuşakla bağlanan iri keten dokuma bezden yapılan pantolon Genellikle çocukların giydiği bu pantolonu büyükler de giyerdi Daha çok bir iş pantolonu kabul edilirdi
Kilot Pantul : Paçaları dize kadar dar, üst kısmı sağdan ve soldan bele kadar geniş olan pantolon Dar olan kısım düğmelerle açılır ve kapatılırdı Bele bir kemerle bağlanırdı
Golf Pantul : Paçası dize kadar dar, üst kısmı bol olan pantolon Dize kadar dar olan kısım düğümlenirdi 1940′lı yıllarda moda olan bir giysiydi
Yun Çorap : Beş cağla dokunan, uzun veya yarım biçimde çorap
Şal Kuşağı : Yünden dokuma, daha çok kadınların ve yaşlı erkeklerin kullandığı kuşak
Kongoş Çarık : İneklerin diz derilerinden hemen herkesin yapabildiği basit çarık
Çarık : Hasılsız deriden yapılan basit çarık
Hasıllı Çarık : Hasıllı deriden ancak ustaların yapabildiği çarık
Çapula : Hasıllı deriden yapılan kaliteli, çarık üstü bir ayakkabı Çapula özel ustalarınyapabildiği ve zenginlerin giyebildiği bir ayakkabı çeşidiydi
Yemeni : Hasıllanmış siyah deriden altları kösele olarak yapılan, ancak zengin ve ağaların giyebildiğibir ayakkabı türü
Tad : Deriden veya yünden dokunarak yapılan çarık biçimli, bağcıklı çocuk ayakkabısı
Mes : Yaşlıların çorap üzerine giydikleri, ayakkabı içine soktukları deriden yapılmış bir tür çorap
Cizme : Deriden veya lastikten yapılan boğzlı bir tür ayakkabı
Hamal Lastik : Daha çok iş yapılırken kullanılan lastik
Nalım : Takunya da denilen ahşaptan yapılmış kaba terlik
Hedik : Ahşap malzemeyle yapılan, ızgara biçimli kar ayakkabısı
Bu erkek kiyafetlerini tamamlayan süsü eşyaları da önemlidir
Hemayil : Üçgen veya dörtgen biçimli gümüş zincirli kap
Köstek : Genellikle yelek üzerine asılan üç sıra gümüş saat zinciri
Picak Genellikle iki tane taşınırdı Birinin ucu sivri, diğerinin ise yuvarlak olurdu
Tapanca : Daha çok korunmak için taşınırdı