Vermeye Alışmak

Vermeye alışmak
Geçmiş senelerin birinde köye gitmiştim Evin bahçesinde dolaşırken, birkaç tane tavuk gördüm Anneme sordum:
- Maşallah tavukların pek şirinmiş, yumurtluyorlar mı bari?
- Sorma evlâdım, sadece biri her gün yumurtluyordu; 15 gündür o da yumurtlamaz oldu
Ertesi gün yine bahçeyi dolaşıyordum Baktım, annemin, yumurtlamıyor dediği tavuk, kenardaki taşların arasından geliyor Nereden geldiğini merak ederek, o tarafa gidip baktım Bir de ne göreyim? Kuytu bir yerde, 15 tane yumurta, toplu olarak duruyor
Hemen gidip, anneme haber verdim Beraberce yumurtaları almaya gittik Bizim, yumurtalara yaklaştığımızı gören tavuk, hızla yanımıza geldi Öyle bir gıdaklamaya başladı ki, hatta üzerimize saldırmaya bile teşebbüs etti Zar zor yumurtaları alıp, oradan uzaklaştık
Eve geldikten biraz sonra, iki yaşlı amca ziyaretime gelmişti Bunlardan birisi köyümüzün en cimrisi olarak bilinirdi Hoşbeşten sonra, cimri olmayana dönüp, bu yumurta hâdisesini anlattım Sonunda da, yumurtaları, tavuğun niçin vermek istemediğini sordum Şöyle cevap verdi:
- Önceleri, tavuk, her gün altından, yumurtalar tek tek alındığı için vermeye alışmıştı Daha sonra her gün alınmadığı için vermeyi unuttu Bunun için de vermek zor geldi Ayrıca yumurtalar biriktiği için, onlara karşı sevgi hâsıl oldu Biriken bir şeyi vermek kolay değildir Bu sana bir ders olsun Fazla mal biriktirme! Vermeyi unutma!
Ben cevap vermeye yeltenince, diğer yaşlı amca söze katıldı: - Evlâdım, sen üzerine alınma; aslında sözü sana değil, bana Ama ne yapayım, elimde değil En küçük bir şeyi bile veremiyorum Sanki canımı isteseler, bunu vermek malımı vermekten daha kolay gelecek Cimriliğin kötülüğünü ben de biliyorum, fakat kurtulamıyorum
Cimri olanı, "Bundan kurtulmanın yolu yok mu?" diye sormuştu o zaman
Hâlbuki, dinimiz her şeyin çaresini bildirmiş Yeter ki, insan, hastalığını bilip kurtulmak istesin İşte kitaplarda bildirilen cimrilikten kurtulma yollarından bazıları:
Az da olsa her gün birşey verip, insan, kendisini vermeye alıştırmalı Bilhassa çocukları, daha küçük yaşta iken vermeye alıştırmak şarttır Yaş dalın eğilmesi kolay olur; kartlaştıktan sonra eğmek ise çok zor olur
Cimrilikten kurtulup cömert olmak için, cimriliğin dünya ve ahiretteki zararlarını, cömertliğin de faydalarını iyi bilmek ve inanmak gerekir Allahın sevgili kulu olmak bile cömert olmaya bağlıdır Cömert olmayan evliya olamaz Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allahın evliyası, cömertlik ve güzel ahlâk üzere yaratılmıştır Allah dostları, çok namaz kıldığı, çok oruç tuttuğu için değil, cömertlik ve halka nasihat etmeleri sebebiyle cennete girer)
Allahü teâlâ; (İbrahim [aleyhisselâm] cömert olduğu için, dost edindim) buyuruyor Paraya, mala, mülke düşkünlük, insanı cimri yapar Hadis-i şeriflerde, ("Hakkımın zerresinden vazgeçmem!" demek, cimrilik için kâfidir), (Kaybettiği dünyalığa üzülen, cehenneme yaklaşmış olur) buyuruldu
Eceline üç gün kaldığını bilse, cimriye mal vermek zor gelir Kimi çok zengindir, hiç kimsesi yoktur, yaşlanmıştır, öldükten sonra malının başkasına kalacağını da bilir Buna rağmen, sırf mala olan sevgisinden dolayı, zekât vermez; hastalansa doktora gitmez, birkaç ilâç almakla yetinir Hatta kendi malını yemeye bile korkar
Mal; yılan gibidir; içinde hem zehir ve hem de ilâç vardır Malı kullanmayı bilmek gerekir Yani biz malı kullanmalıyız, mal bizi değil Cimrilik, verilmesi gerekeni vermemektir Meselâ yemeği olanın, aç komşusuna vermemesi, cimrilik olur
Cimriliğin, diğer kötü huylarda olduğu gibi; ihlâs noksanlığı ve iman ile de ilgisi vardır Cimrinin Allaha tevekkülü tam değildir, rızkından endişe eder Bunun için azla yetinmez, yığmadıkça rahat edemez Hâlbuki, kanaat ve sabır, insanı cimrilikten kurtarır Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz Hadis-i şerifte, (Allahın ihsan ettiği az rızka kanaat eden mümin, kurtuluşa ermiştir) buyuruldu
Cömert olanın imanla gitmesi kolay olur Cömertlik kâfirin bile imana gelmesine sebep olur İslâm büyükleri, "Cimri olan Müslümanın imansız gitmesinden korkulur Cömert olan kâfirin de imanla gitmesi umulur" buyurdular

Mehmet Oruç