Genç Kalmanın Sırları...

Sağlıklı ve uzun yaşamın sırlarını veren Prof Dr Osman Müftüoğlu'na göre, stresi hayatından kovan, dengeli beslenip spor yapan herkes uzun ömürlü olabilir 120 yıl yaşamak hayal değil!


"Mutlu bir hayat daha uzundur"


Ne mucize besinler, ne sporla geçirilen bir hayat, ne de sihirli formüller Uzun ve sağlıklı bir yaşamın sırlarını öğrenmek için başvurduğumuz Prof Dr Osman Müftüoğlu'nun üzerinde en çok durduğu ve ısrarla vurguladığı kavramlar, sağlığa eşlik eden mutluluk, huzur ve dinginlik oldu




Belki temel bu ama daha pek çok şey var Bu yazıda daha uzun ve sağlıklı yaşamın püf noktaları ve çeşitli reçeteleri verilirken, genç kalmayı kolaylaştıran küçük formüller de sıralanacak Prof Dr Müftüoğlu, 'yaşama sanatı'ndan 'yaşlanma sanatı'na uzayan bakış açısıyla, nasıl yaşlanmamız gerektiğini anlatacak


'Biz yaşamı uzatmıyoruz, zaten yaşam uzuyor' diyorsunuz İnsan ömrü neden uzuyor ve biz ne kadarına müdahale edebiliyoruz?


Bilim ve teknolojik gelişmeler insan ömrüne ömür katıyor Sadece antibiyotiklerin keşfi, ortalama insan ömründe 10-15 yıllık uzama yaptı


Aşılanmanın getirdiği koruyucu güç, bizim daha az hastalanmamızı sağladı


Son bir araştırmada statin grubu kolesterol ilaçlarının ortalama insan ömrüne ilavesinin 12 yıl civarında olduğu hesaplandı Karaciğere verdiği zarar çözülürse statinler 10 yıl sonrasının Aspirin'leri olacak Genetik bilimindeki gelişmelerle genetik mirasımızdan dolayı başımıza gelen sağlık olaylarının çoğunun ertelenmesini sağlayacağız İnsanlar, muhtemelen hak ettiği ömrü zaten yaşayacak


Eğitim bir avantaj


Nedir hak ettiğimiz ömür?


Bence 120'nin üzerinde Kayıt altında bilinen en uzun yaşayan kişinin yaşı, 117 Eğer 117 yıl gerçekleşiyorsa insan ömrü bunu zorlayabilir Bana göre 120 yıl yaşamak efsane değil Son 100 yılda yaşam süremiz ortalama 30 - 40 yıl uzadı


Uzun yaşamın kaynağı dediğimizde en önemli belirleyiciler neler?


Daha çok sağlık bilinci içinde olmayı, daha iyi, daha sağlam duruşu sağlamayı becerebildiğimiz için hak ettiğimiz süreyi yaşayacağız Entelektüel düzey iyiyse, bu daha iyi gerçekleşecek Çünkü araştırmalara göre uzun ömrün en önemli anahtarlarından biri eğitim


Yaşlanmayla eğitimin ilişkisi ne?


Eğitimli kişi sağlık ve dünya konusunda daha bilinçli Araştırmalar eğitilmiş insanların belleklerinin daha sağlam olduğunu ve yaşam süresinin uzadığını gösteriyor Eğitimli insan aşısını yaptırıyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor, hastalık belirtilerinde doktora daha erken başvuruyor Hastaların yüzde 80'i çok hastalanmadığı sürece doktora gitmiyor


Bugünkü Türkiye'de eğitim düzeyimize bakarsanız, potansiyel yaşlanma sürecimiz nasıl?


8 yıllık eğitimin sadece eğitimle ilgili değil, sağlıkla ilgili sorunlarda da ciddi çözüm üreteceğini umut ediyorum Eğitim düzeyimize, üniversitelileşme oranlarımıza bakarsanız hâlâ yüzde 35-40'lardayız Türkiye'de ortalama yaşam süresi kadınlarda 72, erkeklerde 68-69'a dayandı ABD'de 78-82 yaş civarında İleride ortalama yaşam süresini hızla uzatan ülkelerden biri haline geleceğiz


'Ölçü kaçmamalı'


'Sağlıklı yaşlanma'dan ne anlamalıyız?


Ömrü akıllıca yaşamak Hiçbir şeyin ölçüsünü kaçırmamak lazım Formda kalmak, kaliteli bir hayat yaşamak, mutlu olmakla birleştirdiğiniz zaman sağlığın faydası var


Nereden, nasıl başlamak lazım? Bunun için belli bir yaş var mı?


2 sınır çiziyorum 30-35'li yaşlar artık dönüp kendinize bende neler oluyor diye sormaya başlamanız gereken yaşlardır Diğeri 55 yaş ve üstü


Yolun yarısı da 35 değil artık


Tabii ki 35 çok gerilerde kaldı Ama orada Cahit Sıtkı'nın anlatmak istediği hayatın sadece organik yarılanması değil, ruhsal yarılanması 35'ten sonra yaşamınız uzuyor ama ruhsal kalıbınız orta yaşa geliyor 50 yaş ve civarını orta yaşlara giriş gibi düşünmek lazım Bugünkü klasifikasyonda birkaç şeyi gündeme getirmek lazım Artık bütün dünyada her şey yaşlılar ve orta yaşlı insanlara göre konumlandırılıyor Çünkü tüm dünyada doğurganlık azalıyor, yaşam süresi uzadığından en fazla yaşlı nüfus artıyor


55'te doktor şart


Peki bir doktora başvurmak için hangi yaşı beklemek lazım?


Doktora başvurmanın mutlaka gerektiği yaş, 55 ve üstü yaştır Bu yaş grubu çok daha önemli Çünkü o dönemde kadında da, erkekte de birdenbire hızlanan hormonal, metabolik değişimler yaşanır


Kadında yıkım daha fazla olmasına karşın daha uzun yaşamaları bir paradoks değil mi?


Evet ama bence kadınların uzun ömürlü olmalarında bu çok olumlu bir katkı Bütün dünyada kadınların ömrü daha uzun Hiçbir ülke yok ki, erkekler kadınlardan daha uzun yaşasın Erkeklerin sağlıkları konusunda daha fazla duyarlı olmaya ihtiyaçları var Sağlıklarını daha iyi izlemeleri bazen erkekler tarafından alay konusu edilse bile, çoğu zaman kadınların daha uzun yaşamalarının sebebidir


Orta yaşlarda hayata bakış nasıl olmalı?


İlkönce sağlığa, mutluluğa, dinginliğe odaklanmak lazım Sağlıklı olma kararı, beraberinde başka türlü bir hayat yapılanmasını da gerektiriyor Biraz egzersiz, biraz beslenme odaklı, uykuya, stres yönetimine dikkat eden, kendini başarıya daha fazla adayan, bunlar için gerekli olan ekonomik gücü elde etmeye çalışma gayreti içinde olan, ki ekonomisi daha iyi olanlar daha az hastalanıyor


Örneğin ben sağlığımdan başlamalıyım, sigara içiyorum, onu bırakmalıyım Egzersiz yapmıyorum, yapmalıyım Duygusal hayatıma çok iyi dikkat etmeliyim Ailevi ilişkilerim çok iyi değil, eşimle, çocuklarımla yeterince ilgileniyor muyum?


Bunları zaman zaman gözden geçirmek lazım Hayatı dikkatli bir şekilde dağıtmak lazım Sağlıklı olma kararı bir meydan okumadır


Haftada en az 2 öğün balık yiyin


Likopen içeren domatesi, karpuzu, proantosiyanidin içeren üzümü, pekmezi, kırmızı şarabı, beta karoten bakımından zengin portakal, kayısı, şeftali ve havucu, yoğun lif içeren tüm meyve ve sebzeleri bol bol tüketin


Günde birkaç tane ceviz ya da fındığı, salataya ekleyeceğiniz yarım fincan ketentohumunu beslenme alışkanlıklarınıza yerleştirin


Süt ürünlerinde yağsız ya da az yağlı olanlara yönelin


Haftada 2 kez ortalama 100-150 gram düzenli olarak balık tüketin


Yeşil yapraklı sebze ve meyvelere daha çok ağırlık verin


Kafeinden olabildiğince uzak durup tuzu azaltın

Daha bol potasyum, magnezyum, kalsiyum almaya çalışın Lahana, brokoli, ıspanak, soya fasulyesi, güvenilir bitkisel kalsiyum kaynaklarıdır


Orta yaşlarda güçlü antioksidan etkileri sebebiyle flavinoitlerin de bol bol tüketilmesi yararlıdır Çaydan, koyu yeşil, sarı ve kırmızı renkli sebze ve meyvelerden yeterince sağlanabilir Soya, elma ve brokoli önemli flavinoit kaynaklarıdır Lahana, kereviz, bezelye ve şalgamda da bol bulunur


Kadınlar erkeklerden fazla yaşıyor çünkü


Kadınlar sağlıklarına daha düşkün


Stresleri erkeklere göre daha az


İş kazalarıyla karşılaşma riskleri daha az


Erkeklere göre ruhsal ve hormonal açıdan daha monogam olmaya eğilimli Bu nedenle cinsel yolla bulaşan hastalıklara daha az yakalanıyorlar


Hormonal hiperaktif olmaları yani çok fazla değişken hormonal yaşamları, daha dirençli olmalarını sağlıyor


Kadınlar daha sevecen, hayata daha bağlı, daha çok huzur içinde olmaya çabalıyor Erkekler birbirlerine çok açık ve samimi değiller

Kadınlar daha az sigara, ***** tüketiyor


İşte erken yaşlanmanın nedenleri


Beslenme eksiklikleri

Hipertansiyon, şeker hastalığı, damar sertliği gibi uzun süreli sağlık sorunları

Genetik hastalıklar

Kas ve eklem sorunları

Egzersiz eksikliği (hareketsiz yaşam tarzı)

Kolesterol-trigliserit yüksekliği

Yoğun stres, mutsuzluk, kötümserlik, depresyon

Organ yetmezlikleri (tiroit bezi tembelliği, karaciğer yetersizliği, kalp, böbrek, hipofiz yetmezliği)

Yoğun çevresel kirlilik ve radyasyon etkisi

Yetersiz ve kalitesiz uyku

Sigara, ***** ve ********** bağımlılığı