Müslümanın Felâketini Sevinçle Karşılama Yasağı

Müslümanın Felâketini Sevinçle Karşılama Yasağı
MÜSLÜMANIN FELÂKETİNİ
SEVİNÇLE KARŞILAMA YASAĞI
MÜSLÜMANIN BAŞINA GELEN BİR FELÂKETTEN DOLAYI SEVİNÇ
GÖSTERİSİNDE BULUNMANIN NEHYEDİLMİŞ OLDUĞU

Âyetler
1 "Mü'minler ancak kardeştir"
Hucurât sûresi (49), 10

Bir başkasının uğradığı felâket ya da belâya sevinme, sevinç gösterisinde bulunma sağlıklı bir müslümanın tavrı olamaz Zira müslümanlar arasındaki temel bağ din kardeşliğidir Kardeşlik hukuku ve duyguları, birbirinin felâketine sevinmeye müsaade etmez
Felâketi bayram ilân eden hiç bir millet yoktur Bunu kişiler de yapmamalıdır Hele müslüman kardeşinin felâketine sevinmek şöyle dursun, düşmanının uğradığı felâketten dolayı elem duymalıdır "Allah düşmanımın başına vermesin" cümlesi, herhalde bu düşünce ve duygunun ifadesidir
Âyet-i kerîme, sosyal içerikli yasakları işleyen bütün konuların başında yer alabilecek bir mâna enginliği içindedir Çünkü İslâm toplum yapısının ana özelliği olan müslümanların kardeşliğini belirlemektedir

2 "Kötü sözlerin, hayasızlığın mü'minler arasında yayılmasından sevinç duyanlar için, dünyada da âhirette de acıklı bir azâb vardır"
Nûr sûresi (24), 19

Hz Âişe vâlidemizin uğradığı iftira olayı (ifk hadisesi) dolayısıyla o günün toplumunda yapılan yorumlar, görülen tavırlar ve oluşan gruplar hakkında inen âyetlerden biri olan bu âyet-i kerîme, herhangi bir müslümanın başına gelen bir sıkıntıdan dolayı sevinenlerin ve müslümanlar arasında felâketlerin yayılmasını temenni ve arzu edenlerin ve bunun için gayret sarfedenlerin her iki dünyada da acıklı bir azâba çarptırılacaklarını bildirmektedir Buradan, "Müslümanın felâketine sevinmenin bedeli felâkete uğramaktır" sonucu çıkmaktadır
Müslüman toplumda kötülüklerin yayılmasını arzu edenlere dünya ve âhirette acıklı bir azâb olduğu bildirildiğine göre, müslümanların uğradığı herhangi bir felaketi sevinç gösterileriyle karşılayanlara böyle bir cezanın verileceği öncelikle ifâde buyurulmuş olur Nevevî, bu münâsebetle bu âyeti burada zikretmiştir
Hadis
1581 Vâsile İbni'l-Eskâ radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"Kardeşinin uğradığı felâketi sevinçle karşılama! Allah onu rahmetiyle o felâketten kurtarır da seni derde uğratır"
Tirmizî, Kıyâmet 54

Açıklamalar
Düşmanın uğradığı felâkete sevinmeye şemâtet denir Kişinin içinde duyduğu sevinci dışa vurması ise, şemâtetin ızhârıdır İnsan tabiî olarak, kendisine düşmanlık eden veya kendisinin düşmanlık ettiği bir kimsenin herhangi bir sıkıntıya düşmesine içinden sevinebilir Esasen böylesi bir sevinç duymamak gerekir Ama bunu ancak olgun kişiler başarabilirler Burada yasaklanan ise, sevinç gösterisinde bulunmak, yani şamata yapmaktır
Tasada ve kıvançta gerçekten ortak olmaları gereken müslümanların, kardeşlerinden birinin uğradığı musibetten dolayı sevinmeleri anlaşılabilir bir tutum değildir Hadîs-i şerîf işte böylesi bir anlaşılmaz durumu önlemek istemektedir Bunu da "Allah onu bu felâketten kurtarır da seni derde uğratır" tesbit ve tehdidiyle sağlamaya çalışmaktadır Atalarımızın "Gülme komşuna gelir başına!" sözü, sanki hadisimizin bu son cümlesinden alınmış gibidir
Bir müslümanın uğradığı felâkete sevinerek âdeta bayram etmek, herhalde daha büyük bir felâkettir Onun için böylesi bir acıklı duruma kimse düşmemeli, sevincini hiç değilse içinde saklamalıdır Bir başka ifade ile ağlayamayanların bari gülmekten utanmaları gerekir
Hadisin sıhhati konusunda bazı farklı değerlendirmeler yapılmıştır Ancak Nevevî onu delil getirmekten çekinmemiştir Yine kendisinin belirttiği gibi Hz Ebû Hüreyre'nin rivâyet ettiği, tecessüs bahsinde geçen "Müslümanın müslümana kanı, ırzı ve malı haramdır" hadisi de bu konunun delillerindendir
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 Müslümanlar kardeştirler Bunun için tasa ve kıvançları da ortaktır
2 Müslüman müslümanın uğradığı felâketi sevinç gösterisiyle karşılamamalıdır
3 Atalarımızın "Gülme komşuna gelir başına" sözü unutulmamalıdır
4 Allah dilerse felâkete uğramış müslümanı kurtarır, ona sevinen müslümanı felâkete uğratır
Riyazüs Salihin